H έκθεση που απέδειξε πως δεν έφταιγαν τα ρούχα των θυμάτων αλλά οι βιαστές!

*Οι εικόνες είναι από τον ιστότοπο Τexas A&M Today

Με αφορμή τις αποκαλύψεις που γίνονται το τελευταίο καιρό, για τις σεξουαλικές κακοποιήσεις, έκανα μία πρόχειρη έρευνα για το πώς αντιδρά η κοινωνία απέναντι στα θύματα. Και πραγματικά σοκαρίστηκα, η πιο συχνή δήλωση κάτω από posts τέτοιων ειδήσεων, ή κάτω από απόψεις που υπερασπιζόταν τα θύματα ήταν η εξής: ”Φταίει εκείνη που φορούσε κοντή φούστα”. Κάποιοι κακεντρεχείς ρωτούσαν ”τι φορούσε όμως το θύμα;” και πραγματικά πέραν του ρίγους οργής που με διακατείχε απέναντι σε τέτοιου είδους σχόλια έπιασα τον εαυτό μου να φοβάται, για το τι είναι ικανό να κάνει το ανθρώπινο μυαλό αλλά και το πόσο άρρωστοι είναι μερικοί άνθρωποι. 

Δεν μπήκα στην διαδικασία να απαντήσω κάτω από τέτοιου είδους σχόλια, πάραυτα δέχτηκα κριτική με προσωπικά μηνύματα για κείμενα που δημοσίευσα ανά διαστήματα στην Parallaxi. Η απάντηση μου λοιπόν είναι η συγκεκριμένη έκθεση στην οποία και θα σε ξεναγήσω στην συνέχεια του άρθρου. Η έκθεση “What Were You Wearing?” έλαβε χώρα στο μακρινό Texas, και πιο συγκεκριμένα στο James R. Reynolds Gallery το 2019. Οι επισκέπτες της είχαν την ευκαιρία να δουν μία συλλογή από ρούχα η οποία κρεμόταν στους λευκούς τοίχους του δεύτερου ορόφου της Γκαλερί. Τζιν και μπλουζάκια, κορμάκια κολύμβησης, μπιτζάμες, φορέματα και φόρμες, ρούχα καθημερινά γυναικεία και ανδρικά όλων των ηλικιών.

Όλοι οι survivors (θύματα σεξουαλικής κακοποίησης) μοιράστηκαν τις ιστορίες τους σχετικά με το τι είχαν βιώσει την μέρα που βιάστηκαν και κρέμασαν στον τοίχο τα ρούχα που φορούσαν εκείνη την φρικτή στιγμή. Το συγκεκριμένο project με τίτλο “What Were You Wearing?” ( «Τι φορούσες;») δημιουργήθηκε για να διαλύσει το μύθο πως η σεξουαλική επίθεση – κακοποίηση μπορεί να αποδοθεί στα ρούχα των θυμάτων. Τα 15 ενδύματα που εκτέθηκαν βασιζόταν σε περιγραφές από ιστορίες που συλλέχθηκαν από φοιτητές των ΗΠΑ.

“Κοντομάνικο πουκάμισο με μπλε τζιν” γράφει μία μικρή πινακίδα δίπλα σε ένα από τα 15 «εκθέματα» και συνεχίζει «Ήταν ο καλύτερος φίλος της συγκάτοικου μου. Η φίλη μου μου είχε πει πως ήταν φυσιολογική η ερωτική πράξη στον καναπέ τους, με την μεγάλη ποσότητα αλκόολ που είχαμε καταναλώσει. Μου είπε πως ο φίλος της είναι κουλ, και καλά θα κάνω να το ξεπεράσω.”

Δίπλα στο μπλε τζιν κρεμόταν αθλητικά ρούχα για τρέξιμο. ”Πήγα για προπόνηση με ένα Nike σορτς και ένα φαρδύ μπλουζάκι. Είμαι σίγουρη πως μύριζα άσχημα, μου έχει μείνει στο μυαλό, σκέψου πόσο άσχημα μύριζα. Έπρεπε να σκεφτώ κάτι για όλο αυτό που μου συνέβη.”

Ένας από τους survivors περιγράφει διαφορετικές επιθέσεις σε διαφορετικές περιόδους της ζωής του μεταξύ των ρούχων που έδωσε στην έκθεση, ένα ανθισμένο παιδικό φόρεμα κρέμεται ανάμεσα τους.

Ο Joshua Carley, διευθυντής της Πινακοθήκης Reynolds, δήλωσε πως ο σκοπός της συγκεκριμένης έκθεσης είναι να σπάσει το στερεοτυπικό ερώτημα ”Τι φορούσες;” που τίθεται στα θύματα μετά από μία σεξουαλική κακοποίηση.

”Δεν έχει καμία σημασία και δεν θα έπρεπε να έχει το τι φορούσε ένα θύμα την στιγμή που βιάστηκε επειδή ένα έγκλημα παραμένει έγκλημα, και οι κατηγορίες που δέχονται τα θύματα, ή που τα ίδια τα θύματα κατηγορούν στην αρχή τον εαυτό τους δεν αποτελούν δικαιολογία και ελαφρυντικό της πράξης του βιασμού. Τα ρούχα που εκτέθηκαν στην Γκαλερί είναι αντιπροσωπευτικά των ενδυμάτων που φοριούνται από έναν μέσο φοιτητή.” είπε ο Carley.”

Ο Denise Crisafi, Ph.D, συντονιστής για την πρόληψη της διαπροσωπικής βίας στο τμήμα Προώθησης Υγείας στις ΗΠΑ, ανέφερε πως ”Οποιοσδήποτε μαθητής στην πανεπιστημιούπολη μας μπορεί να διαβάσει μια αφήγηση, να δει τα ρούχα και να συσχετιστεί με κάποιο τρόπο ή να δει τον εαυτό του στην αφήγηση”.

Το “Τι φορούσες;” είναι μια ξεπερασμένη ερώτηση που βασίζεται σε προκαταλήψεις, είπε ο Crisafi, προσθέτοντας πως αυτό που πρέπει να ρωτήσουν οι άνθρωποι είναι, “Πώς μπορώ να σας βοηθήσω;”

Ο Crisafi ήλπιζε πως το συγκεκριμένο project θα βοηθήσει τους ανθρώπους να καταλάβουν το ευρύτερο νοήμα των σεξουαλικών κακοποιήσεων και να πάψουν να κάνουν αυτήν την χυδαία ερώτηση που μπορεί να φέρει σε αμηχανία το θύμα.

Τα ρούχα που εκτέθηκαν στην έκθεση “What Were You Wearing?” δωρίστηκαν από την κοινότητα Aggie. Ο Carley τόνισε πως τα ρούχα αντιστοιχούν σε πραγματικές ιστορίες σεξουαλικής επίθεσης, που συγκεντρώθηκαν από το Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας, για το πρώτο “What Were You Wearing?” installation με ρούχα των survivors.

Η επιτροπή εικαστικών τεχνών MSC που διευθύνεται από φοιτητές, η οποία και επέλεξε  τα εκθέματα που εμφανίζονται στη Reynolds Gallery,  επισήμανε ότι οι ιστορίες δείχνουν πως η σεξουαλική επίθεση είναι μια ατυχής πραγματικότητα, που μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σημείο της ζωής ενός ατόμου, ανεξαρτήτως ενδυμασίας και φίλου.

Η Nancy Downing ιατροδικαστής και νοσοκόμα για το συγκεκριμένο project σχολίασε:

‘‘Βλέπω τους επιζώντες σεξουαλικής επίθεσης να φορούν κάθε είδους ρούχα, ειλικρινά, τις περισσότερες φορές είναι ρούχα που φορούν οι άνθρωποι στο σπίτι τους για να νιώθουν άνετα.”

Η Downing είπε ότι οι δράστες σεξουαλικής επίθεσης είναι συχνά άτομα που γνωρίζουν με κάποιο τρόπο το θύμα, ενδεχομένως κάποιος φίλος, ή κάποιο άτομο που εμπιστεύονται. Δυστυχώς πολλές φορές τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, εξακολουθούν να κατηγορούνται. Ρωτώντας τι φορούσε κάποιος την ημέρα ή την νύχτα που βιάστηκε,  ακόμα κι αν η πρόθεση δεν κρύβει κακές υπόνοιες, το άτομο που δέχτηκε την επίθεση μπορεί να νοιώσει εξευτελίστηκά.

Αν λοιπόν αγαπητοί, κάποιος κάποτε σας πει πως δέχτηκε σεξουαλική επίθεση, το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να είστε εκεί μαζί του και να τον ακούσετε και όχι να τον προσβάλλετε με τέτοιου είδους αηδιαστικές ερωτήσεις. Δείξτε του ότι τον πιστεύετε, δείξτε του ότι σας ενδιαφέρει, πως δεν έφταιγε,  βοηθήστε τον να καταλάβει ποιες είναι οι επιλογές τους και πάνω από όλα θυμίστε του πως δεν είναι μόνος.

Με πληροφορίες από:

“What Were You Wearing?” Exhibit Explores Sexual Violence Myth

Δείτε επίσης: 

Πόσο αξίζει μια ανθρώπινη ζωή;