Ένα βραβείο σε ένα παιδί διαμάντι

Του Γιώργου Τούλα 

Το Γιάννη Παλαβό τον ξέρω χρόνια και τον εκτιμώ πολύ. Όχι μόνο για τους λόγους που φαντάζεστε. Επειδή δηλαδή είναι ένα από τα πιο ταλαντούχα παιδιά της γενιάς του που έγραψε ένα βιβλίο για το οποίο κέρδισε χθες το κρατικό βραβείο διηγήματος και νουβέλας της χρονιάς. Αλλά και για ένα λόγο παραπάνω. Συνεργάστηκα μαζί του για χρόνια και από την πρώτη μέρα διαπίστωσα πως έχει αυτό που λέμε “όλο το πακέτο”. Οξύνεια, ευρηματικότητα, συνέπεια, επαγγελματισμό και τόλμη. Από τις ελάχιστες περιπτώσεις ανθρώπων που έτυχε να γνωρίσω σε αυτή τη δουλειά, 25 χρόνια τώρα, και δεν υπήρξε ούτε μια στιγμή στη μακροχρόνια συνεργασία μας που να ανατρέψει την πρώτη μου εικόνα για κείνον.

Πέρσι μου έστειλε το “Αστείο” του. Δεν διαβάζω πια συχνά γιατί λείπει το στοιχείο της έκπληξης από όσα γράφονται. Ξεκίνησα να το διαβάζω πιο πολύ από περιέργεια. Η ιστορία ενός τελειωμένου άνδρα με την άθλια, λεκιασμένη ρόμπα, ενός loser του καιρού μας με συνεπήρε. Ο Γιάννης έχει το σπάνιο χάρισμα της παρατήρησης. Της ουσιαστικής παρατήρησης των ανθρώπων. Τον συγκεκριμένο τύπο τον παρατηρούσε ως φοιτητής δημοσιογραφίας στη Λέσχη του ΑΠΘ.  Μετά έδωσε την ιστορία του σε άλλο ένα παιδί που γνωρίζω πολλά χρόνια και εκτιμώ πολύ, το Γιώργο Τελτζίδη και την έκανε μικρού μήκους ταινία. Έτσι γεννήθηκε άλλο ένα διαμαντάκι.

Ο Γιάννης εκτός από καλός παρατηρητής είναι και καλός αφηγητής. Οι ιστορίες του βιβλίου του ας πούμε που διαδραματίζονται στην ελληνική επαρχία, την απρόσιτη για τα γράμματα Κοζάνη, είναι ιστορίες που σε παίρνουν από τα μούτρα. Ο Βελβενδός, που δεν φτάνει ποτέ στις ειδήσεις και τα τουριστικά επεισόδια, γίνεται σκηνικό και οι αόρατοι άνθρωποι της ξεχασμένης ενδοχώρας αποκτούν υπόσταση αληθινή, βιώνουμε τα συναισθήματα και τους εγκλωβισμούς τους, ο Γιάννης σκύβει και αναγκάζει και μας να σκύψουμε πάνω σε ζωές εκτός φώτων, σε ανθρώπους που οι μνήμες, οι φόβοι, οι ζωές τους ταξιδεύουν στο χρόνο, χωρίς σχεδόν κάνεις να μην τις παίρνει χαμπάρι.

Οι ήρωες του είναι συνήθως έρμαια της λύπης τους αλλά το υπέροχο χιούμορ του συγγραφέα δεν μας αφήνει να τους λυπηθούμε. Τα διηγήματα του Αστείου του, που βραβεύθηκαν εχθές, είναι το υλικό της λογοτεχνίας του μέλλοντος που αν επιστρέψει κάποτε σε αυτή την εποχή που ζούμε οφείλει να τα περιλάβει ως δείγματα ενός γενναίου κόσμου. Ο κόσμος του Γιάννη είναι ο αληθινός κόσμος της Ελλάδας. Και ο Γιάννης Παλαβός που εγώ ξέρω είναι υπόδειγμα ενός σημερινού τριαντάρη που αποτελεί μέρος της Εθνικής Ελπίδων. Που επιτρέπει να κρυφοχαίρεσαι πως τίποτε δεν χάθηκε.

*Το «Αστείο» του Γιάννη Παλαβού κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Νεφέλη

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.