Ένας χρόνος από τη νίκη του Κωνσταντίνου Ζέρβα-Μερικές σκέψεις

Συμπληρώνεται σήμερα ένας χρόνος από την εκλογική νίκη του Κωνσταντίνου Ζέρβα και την ανάδειξη του ως δημάρχου της Θεσσαλονίκης.

Με αφορμή αυτή την επέτειο του δεύτερου γύρου των περσινών δημοτικών εκλογών μερικές σκέψεις, όχι αναγκαστικά απολογισμός, αυτός θα γίνει την 1η Σεπτεμβρίου, που ανέλαβε τα καθήκοντα του ο νέος δήμαρχος και θα αφορά το έργο των αντιδημαρχιών.

Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας κατέβηκε στις περσινές εκλογές ως ανεξάρτητος υποψήφιος. Είχαν προηγηθεί ένα χρόνο σχεδόν πριν επαφές του απευθείας με τον πρωθυπουργό για να πάρει το χρίσμα του υποψηφίου της Νέας Δημοκρατίας στην πόλη, καθώς ήταν ήδη υποψήφιος βουλευτής του κόμματος το Σεπτέμβριο του 2015, σε μη εκλόγιμη θέση. Παρά τη θετική αντίδραση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρόταση Ζέρβα, η επιλογή του κόμματος ήταν τελικά διαφορετική και η πόρτα της ΝΔ έκλεισε για κείνον.

Αυτή όμως η άρνηση δεν στάθηκε από ό,τι φαίνεται αρκετή για να τον πείσει να πορευτεί ως ανεξάρτητος δήμαρχος. Για όποιον παρακολουθεί τα πράγματα της πόλης τον τελευταίο καιρό διαπιστώνει ότι ο νυν δήμαρχος λειτουργεί περίπου ως κομματικό στέλεχος της παράταξης που κυβερνά σε μια σειρά θεμάτων και η προθυμία του να δείχνει, ας το πούμε κομψά, σύμπλευση, σε ότι σχετίζεται με την κυβέρνηση είναι πρωτοφανής ακόμα και για τα δεδομένα μιας πόλης με παράδοση δεξιών δημάρχων τις τελευταίες δεκαετίες. Η απόλυτη ταύτιση. 

Αν το ένα χαρακτηριστικό της περιόδου Ζέρβα στη δημαρχία είναι η απόλυτη ταύτιση του με τη Ν.Δ. παρότι ο ίδιος προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ, το δεύτερο αδιαμφισβήτητα είναι η αποκαθήλωση και απαξίωση των πεπραγμένων Μπουτάρη. Είναι πραγματικά εντυπωσιακός ο τρόπος που το περιβάλλον του νέου δημάρχου ξεκίνησε από την πρώτη μέρα την απομάκρυνση από κάθε υπηρεσία του δήμου Θεσσαλονίκης μιας σειράς άξιων στελεχών που και τη δουλειά γνώριζαν και απέδιδαν τα βέλτιστα τα προηγούμενα χρόνια. Ως πρόσωπα που συνεργάστηκαν με την προηγούμενη διοίκηση. Σαν να μην υπάρχει καμία συνέχεια τελικά στο κράτος.

Μετατάξεις, αποκαθηλώσεις προσώπων από τον Πολιτισμό μέχρι τον Τουρισμό και το κέντρο Ιστορίας, διότι θεωρήθηκαν άνθρωποι του προηγούμενου διαστήματος διοίκησης.

Όλα αυτά μαζί με ακυρώσεις έργων ή αλλαγές στο σχεδιασμό τους (πλατεία Ελευθερίας, Πεζόδρομος Αγίας Σοφίας, κλπ) και διαρκείς δηλώσεις απαξίωσης όσων θετικών έγιναν την προηγούμενη δεκαετία. Σε αυτό το πρωτοφανές πογκρόμ ο ίδιος ο Μπουτάρης απάντησε πρόσφατα με σκληρά λόγια και προσβλητικά θα μπορούσε να πει κανείς. Ο πόλεμος μεταξύ των δυο ανδρών καλά κρατεί εδώ και χρόνια.

Ένα άλλο σοβαρό χαρακτηριστικό του πρώτου χρόνου δημαρχίας Ζέρβα είναι αυτό που λέμε ”έλλειψη πάγκου”. Τα επτά συνολικά πρόσωπα που κατάφερε να εκλέξει ως δημοτικούς συμβούλους με το σύστημα της απλής αναλογικής δεν του έδωσαν από την αρχή τη δυνατότητα να διοικήσει την πόλη με άνεση. Έτσι αναγκάστηκε να κάνει συμμαχίες με διάφορες παρατάξεις. Από την αρχή φάνηκε ξεκάθαρα πως τις ισχυρές προσωπικότητες που ο δήμαρχος θα μπορούσε να αξιοποιήσει στο δημοτικό συμβούλιο τις φοβήθηκε. Έτσι βρέθηκαν σε θέσεις αντιδημάρχων άσχετοι με το αντικείμενο άνθρωποι με αποτέλεσμα από τις πρώτες κιόλας μέρες μέχρι σήμερα το έργο που εξαγγέλεται ή παράγεται να είναι ανύπαρκτο.

Ακόμα και σε θέσεις συμβούλων, όποτε προσπάθησε να προσεγγίσει ο νέος δήμαρχος σε διάφορα project ανθρώπους (όπως συνέβη πρόσφατα με τον τουρισμό) είδε την απομάκρυνση τους με ελαφρά πηδηματάκια, γιατί δεν κατάφεραν να βγάλουν άκρη με τους ανθρώπους της διοίκησης. Και όταν δεν απομακρύνθηκαν μόνοι τους απομακρύνθηκαν βίαια από τον ίδιο, όπως η περίπτωση της Νέλης Αϊδονά, γιατί θεωρήθηκε ότι δεν έχουν το δικαίωμα της διαφορετικής γνώμης.

Αλλά και πρωτοκλασάτα στελέχη-συνεργάτες του, που βρίσκονταν δίπλα του όλα τα προηγούμενα χρόνια, εξοβελίστηκαν ξαφνικά στο περιθώριο, με δυσκολία ακόμα και απευθείας επικοινωνίας μαζί του, ενώ διατηρούσαν στενότατη επαφή για χρόνια.

Ένα νέο ισχυρό περιβάλλον αναδείχθηκε παντοδύναμο και κουμαντάρει στο γραφείο δημάρχου αλαζονικά, όπως μαρτυρούν εργαζόμενοι στο δημαρχιακό μέγαρο.

Το φοβικό σύνδρομο του νέου δημάρχου συμπληρώνει ο φόβος του για την κριτική των media, που αποδείχτηκε πρόσφατα, με τον αποκλεισμό τοπικών ιστορικών μέσων, από πληρωμένη καμπάνια του δήμου, για να ενισχυθούν επιλεγμένα site.

Στην περίπτωση του δημοτικού συμβουλίου είδαμε πρωτοφανή πράγματα. Ειδικές συνεδριάσεις όπου αποκλείστηκαν οι φωνές που εξέφραζαν αντίθετες απόψεις από αυτές του δημάρχου (αρχαία, ΟΑΣΘ κλπ), ανοχή σε ακροδεξιές κορώνες και ρατσιστικό λόγο που αρθρώνεται στις συνεδριάσεις.

Από τα μεγαλύτερα φάουλ αυτής της περιόδου να υπολογίσουμε και την εμφάνιση-ξέπλυμα του Βασίλη Παπαγεωργόπουλου στην δημοτική τηλεόραση που χρεώνεται προσωπικά στον ίδιο το δήμαρχο, αφού δεν έκανε τίποτε για να την αποτρέψει. Εμφάνιση που προφανώς εξυπηρετεί ατζέντα συγκεκριμένων κύκλων της ΝΔ στην πόλη που άλλωστε προωθούν πρόσωπα σε θέσεις κλειδιά στο δήμο με μεγάλη επιτυχία.

Ο νέος δήμαρχος της πόλης ταυτίστηκε από την αρχή με τέτοιες επιλογές (επιλογή Γ.Γραμματέα του δήμου) επέδειξε ένα συντηρητικό προφίλ που δεν μας είχε συνηθίσει (χάιδεμα εκκλησίας), φρόντισε πολύ τη δημόσια εικόνα του μέσω των social media με καλή και μεθοδευμένη καθημερινή τροφοδοσία τους, όμως απογοήτευσε ένα μεγάλο μέρος ψηφοφόρων που τον στήριξαν τη δεύτερη Κυριακή των εκλογών ως μια ελπιδοφόρα ανοιχτόμυαλη επιλογή σε σχέση με την επίσημη κομματική επιλογή της ΝΔ.

Η ακύρωση του EuroPride λόγω καραντίνας έδωσε αλήθεια μια μεγάλη ανάσα στο δήμαρχο που σίγουρα θα είχε σοβαρά προβλήματα χειρισμού του από το συντηρητικό κοινό της πόλης και φυσικά την τοπική εκκλησία.

Στην πράξη η καθημερινότητα των πολιτών δεν βελτιώθηκε, πλην μικροπαρεμβάσεων (απομακρύνσεις περιπτέρων, παράνομων κατασκευών κλπ) που θα θεωρούσε κανείς αυτονόητες.

Ο δημόσιος χώρος παραμένει καταπατημένος και καμία διάθεση δεν διακρίνουμε για την αποκατάσταση του (αντίθετα παζαρεύουμε την μη επέκταση των τραπεζοκαθισμάτων σε οδόστρωμα).

Εξαγγέλονται μεγάλες αναπλάσεις (Αριστοτέλους, Παλιά Παραλία, Πλατεία Δικαστηρίων) που μόνο θετικά μπορεί να τις σκεφτεί κανείς, αρκεί να μην παραμείνουν αόριστες εξαγγελίες και να τηρηθούν όλες οι διαδικασίες (διαφάνεια, διεθνείς αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί, εξασφαλισμένες χρηματοδοτήσεις κλπ) για την ολοκλήρωση τους.

Η αξιοποίηση χορηγιών σε διάφορες περιπτώσεις (γιορτές Χριστουγέννων, ντεκ νέας παραλίας κλπ) είναι στα θετικά πεπραγμένα του χρόνου αυτού όπως και η ανταπόκριση σε ζητήματα που απασχόλησαν τη δημοσιότητα με φθορές κλπ και ο δήμος επενέβη προς αποκατάσταση. Επίσης οι πρωτοβουλίες για το αιώνιο πρόβλημα της πόλης, τον ΟΑΣΘ (αγορά λεωφορείων).

Ένα από τα σοβαρά ζητήματα που προκύπτουν, ειδικά τον τελευταίο καιρό εν μέσω πανδημίας, είναι το ζήτημα των απευθείας αναθέσεων από την πλευρά του δήμου Θεσσαλονίκης. Σε διάφορες υποθέσεις και φορείς του. Καταγγελίες για αδιαφανείς διαδικασίες πληθαίνουν διαρκώς και ίσως σύντομα αποτελέσουν ένα σοβαρό πρόβλημα για τον ίδιο το δήμαρχο.

Η πόλη παραμένει σχετικά καθαρή, χωρίς καμία θεαματική βελτίωση και οι όποιες δράσεις ευταξίας (πχ παρκαρισμένα στην Δωδεκανήσου ή την Αγίου Δημητρίου) κρατάνε τόσο λίγο που γίνονται ανέκδοτο καθώς την επόμενη εβδομάδα από την εφαρμογή τους η κατάσταση είναι ίδια.

Η κατάσταση στις γειτονιές παραμένει το ίδιο υποβαθμισμένη όσο και επί των προηγούμενων δημάρχων και καμία πρόβλεψη για καλυτέρευση τους δεν υπάρχει, πλην ίσως από το σχέδιο των Στάβλων της Παπάφη.

ΥΓ. Για να μη βρεθούν καλοθελητές και πουν ότι είμαι αυστηρός με το νέο δήμαρχο παραπέμπω πιο κάτω, σε ένα κείμενο που έγραψα 4 μήνες μετά την ανάληψη της δημαρχίας από το Γιάννη Μπουτάρη, το Μάιο του 2011. Από κει και πέρα για δέκα χρόνια δεν σταμάτησα ούτε μια μέρα την κριτική μου. Γιατί αυτή είναι η δουλειά του δημοσιογράφου. Όχι οι αγιογραφίες. Κάτι για το οποίο με έχει συγχαρεί δημόσια ο Κωνσταντίνος Ζέρβας στο παρελθόν…