To γεγονός που η πόλη δεν χάρηκε
Ήταν τελικά η Πολιτιστική Πρωτεύουσα 1997 η μεγάλη χαμένη ευκαιρία της πόλης;
Του Δημήτρη Σαλπιστή*
Από τον Απρίλιο του 1990 μας χωρίζουν 26 χρόνια.
Πολύ μεγάλη απόσταση για να επαναφέρω στην μνήμη μου το κίνητρο που με ώθησε να καταθέσω τότε στο Δημοτικό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης την πρόταση να υποβληθεί στα αρμόδια όργανα η υποψηφιότητα της Θεσσαλονίκης ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για 1997.
Περιττό να πω ότι έγινε ομόφωνα δεκτή, καίτοι προέρχονταν από την αντιπολίτευση, είτε από άγνοια, είτε με την λογική «καλό ακούγεται, » είτε για «να απαλλαγούμε από τις καταγγελίες που θα ακολουθήσουν, αν αρνηθούμε»…
Μοιραία ενέργεια..
Τι έγινε μέχρι το 1997, είναι μια εξ ίσου ενδιαφέρουσα ιστορία, αλλά όχι της στιγμής.
Εάν κάτι με θλίβει περισσότερο στην ιστορία αυτή, είναι η παταγώδης αποτυχία να ενστερνιστεί και να «οικειοποιηθεί» και να χαρεί το γεγονός η ίδια η πόλη.
Δεν ήταν φυσικά κάτι το εύκολο.
Η «Πολιτιστική Πρωτεύουσα», βρήκε την Θεσσαλονίκη σε μια δραματική συνολική καθυστέρηση και μια ανυπόφορη ατομική υστέρηση, με ανύπαρκτα περιθώρια αναγνώρισης. Ήταν αναπότρεπτο να οδηγήσουν σε μια φαντασιακή ευκαιρία, η οποία θα έλυνε όλα τα προβλήματα της πόλης και θα ανταποκρινόταν σε όλες τις ατομικές προσδοκίες.
Και ενώ οι εξαιρετικές δυνατότητες οικονομικές, νομοθετικές, θεσμικές κατανεμήθηκαν σε όλο το πολεοδομικό συγκρότημα και στην ευρύτερη περιοχή, οι ευκαιρίες στους καλλιτέχνες και δημιουργούς πολλαπλασιάστηκαν, υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικά γεγονότα, κυριολεκτικά χωρίς προηγούμενο για την ιστορία της πόλης, ακόμη και μέχρι σήμερα οργανώθηκαν, ενώ οι υποδομές πολιτιστικές, κοινωνικές, εκπαιδευτικές πολλαπλασιάστηκαν και οι θεσμοί πολιτισμού που η πόλη προσδοκούσε επί δεκαετίες, δημιουργήθηκαν και θεσμοθετήθηκαν, η κυριαρχούσα άποψη ήταν η «χαμένη ευκαιρία»…
Αυτό από μόνο του μπορεί να θεωρηθεί αποτυχία..
Έστω και άλλου επιπέδου.
Η Γλασκόβη, που στάθηκε το πρότυπο για την Θεσσαλονίκη, κατάφερε με ένα μόνο έργο στο λιμάνι της, όπως αυτό του πρώτου προβλήτα, να κατακτήσει ένα βραβείο, ίσως γιατί μέχρι τότε η διοργάνωση αυτού του Ευρωπαϊκού πολιτιστικού θεσμού περιοριζόταν σε καλλιτεχνικά και πολιτιστικά γεγονότα.
Τα όσα έγινα στην Θεσσαλονίκη σε υποδομές και θεσμούς, θα παραμείνουν έκτοτε ως απλησίαστος στόχος, για όλες τις επόμενες διοργανώσεις του θεσμού.
Ο Δημήτρης Σαλπιστής ήταν ο Αντιπροέδρος του Οργανισμού “ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1997-Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης”
Διαβάστε επίσης: Όσα θυμάμαι είκοσι χρόνια μετά-4 δημοσιογράφοι της πόλης αποτιμούν