Για τη Μάρθη

Σήμερα, το κεντρικό αμφιθέατρο του ΔΙ.ΠΑ.Ε. ήταν γεμάτο κόσμο. Κόσμο όμως, διαφορετικό από αυτόν που συνηθίζουμε να βλέπουμε στις αίθουσες εκδηλώσεων των Πανεπιστημίων μας.

Οι φωνές ενθουσιασμού έγιναν δάκρυα, τα έντονα φώτα χαμήλωσαν και οι κάμερες των φωτογράφων που άλλοτε αποθανατίζουν καλοντυμένους φοιτητές κρατώντας το πτυχίο τους, αντικαταστάθηκαν με αυτές των καναλιών. Τα πλακάτ με τα ευρηματικά συνθήματα καλής σταδιοδρομίας έδωσαν και εκείνα τη θέση τους σε χαρτιά με σχηματισμένες τις λέξεις δικαιοσύνη, αλήθεια, αξιοπρέπεια και σε πανό με γραμμένους λίγους στίχους του Ρίτσου και του Λειβαδίτη.

«Αν με ρωτούσε κανείς πριν από δύο χρόνια, ποιος θα ήταν ο ρόλος μου στο αμφιθέατρο της Σχολής της φίλης μου, με την οικογένειά της παρούσα, θα απαντούσα με σιγουριά, να τους συγχαρώ, να τους αγκαλιάσω με χαρά και με συγκίνηση για την επιτυχία της, για την αποφοίτησή της, για το άνοιγμα των φτερών της στη ζωή. Αντί για αυτό, σήμερα στέκομαι εδώ για να τους συμπαρασταθώ στην απώλεια, για να τους μεταφέρω στιγμές και πτυχές της κόρης τους, που ίσως εκείνοι δεν είχαν συναντήσει». Η φωνή της τρεμόπαιζε, αλλά η Γιολάντα, στρέφοντας το βλέμμα της στους γονείς της Μάρθης Ψαροπούλου, συνέχιζε να περιγράφει τις συνήθειες και τα χαρακτηριστικά της αδικοχαμένης παιδικής της φίλης, με τόση αγάπη, που σε έκανε να νιώθεις άτυχος· Σύντομο το δικό της πέρασμα και οι ζωές σας δεν μπόρεσαν να ανταμώσουν.

Λένε πως οι φίλοι είναι η οικογένεια που επιλέγουμε και αυτό το έχει αποδείξει ουκ ολίγες φορές η Γιολάντα. Πριν από ένα χρόνο, τη θυμάμαι στο αμφιθέατρο του ΠΑ.ΜΑΚ., με ακριβώς το ίδιο τρέμουλο, να μιλά για την επίσης κολλητή της φίλη, Φραντσέσκα, που μαζί με τη Μάρθη επιβιβάστηκαν -δίχως να το ξέρουν- για το κρισιμότερο ταξίδι τους, στο Intercity 62. Εκείνη την ημέρα, δεν ξέχασε όμως, να τιμήσει και την Ελισάβετ Χατζηβασιλείου, απόφοιτη του τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου, που «χάθηκε» στα βαγόνια του ίδιου τρένου. Και αυτό, δείχνει πολλά.

Πλέον, οι φοιτητές θα έχουν πάντα στο νου τους τα κορίτσια, καθώς περνούν από τις αίθουσες με τα ονόματά τους, στις Σχολές από τις οποίες, εκείνες δεν πρόλαβαν να αποφοιτήσουν.

«Δυστυχώς τα χρόνια θα περάσουν, και θα την θυμάμαι πολλά περισσότερα χρόνια, από όσα την γνώριζα. Οι άνθρωποι των Τεμπών δεν είναι απλώς νούμερα, ήτανε όλη μας η ζωή, ήταν η δύναμή μας και έτσι θα είναι πάντα. Είμαστε η φωνή τους, είναι η δύναμή μας. Μαρθούλα μου σ’αγαπάω και μου λείπεις τόσο πολύ. Δεν θέλω να σε σκέφτομαι πονεμένη, φοβισμένη και εγκλωβισμένη. Θέλω να σε θυμάμαι όπως σε γνώρισα και σε αγάπησα. Ήρεμη, χαρούμενη και κοντά μου. Σε γιορτάζω και σε μνημονεύω σαν να ήσουν εδώ. Παρά τις όσες διαστάσεις που μπορούν να μας χωρίζουν, θα σε ξαναβρώ. Μέχρι τότε ξεκουράσου, κοιμήσου», ψέλλισε, ενώ όλοι -οι περισσότεροι από εμάς με μάτια ερεθισμένα από το κλάμα- την αγκαλιάσαμε με το χειροκρότημά μας.

«Μάρθη, αν μας ακούς, θέλω να σου πω πως σε έναν μήνα ορκίζομαι, και για αυτό είσαι υπεύθυνη εσύ. Αυτό μου το πτυχίο είναι αφιερωμένο σε εσένα». Μετά από αυτά τα λόγια, ο Στέφανος Αλεξιάδης, δίπλωσε τα χαρτιά του και κατέβηκε από τη σκηνή. Είναι ο πρώτος φοιτητής που έλαβε την υποτροφία με το όνομα της 19χρονης. Μπορεί να μην τη γνώριζε προσωπικά, αλλά νιώθει μια ιδιαίτερη σύνδεση μαζί της, όπως είπε. «Το ταξίδι αυτό και το όνομά της, σηματοδότησε τη δική μου αρχή στις Σπουδές».

«Για να είμαι ειλικρινής, περίμενα να επισκεφτώ αυτήν την αίθουσα καμαρώνοντας στην ορκωμοσία της κόρης μου, όταν θα έπαιρνε το πτυχίο της. Δυστυχώς, η ζωή της στάθηκε πάρα πολύ άδικη για το κορίτσι μου και πάρα πολύ σκληρή για την οικογένειά της. Για εμάς σκοπός της ζωής μας είναι η δικαίωση της ψυχής της και η τιμωρία όσων έφταιξαν για τον άδικο χαμό της», τόνισε ο πατέρας της, Αντώνης Ψαρόπουλος.

«Αυτό το μπαμπάκα από τα χειλάκια της Μάρθης μου δεν θα το ακούω πια, και δεν θα το ακούσω μέχρι να πεθάνω.

Δυστυχώς, αυτό το τελευταίο ταξίδι της ήρθε πάρα πολύ νωρίς. Το βιβλίο της ζωής σου ήταν μικρό, όμως το βιβλίο της μνήμης σου είναι αιώνιο, αέναο και γεμάτο έμπνευση για όλους μας», πρόσθεσε ο κ.Ψαρόπουλος και είναι αλήθεια. Η κόρη του δεν θα ξεχαστεί.

Η Μαρία Καρυστιανού, η μάνα των Τεμπών, μα πάνω από όλα μαμά της Μάρθης, επέλεξε να υμνήσει τη νιότη, καθώς, όπως η ίδια ανέφερε, η κόρη της δεν θα ήθελε να μιλήσει για τον θάνατο. «Θα σας μιλήσω για τη νιότη. Για αυτό που αισθάνθηκα, όταν είδα φοιτητές και μαθητές να βγαίνουν στους δρόμους ως ένα. Μια κοινωνία νέων ανθρώπων που αρνούνται να συνεχίσουν προσποιούμενοι ότι δεν συνέβη ποτέ αυτό το κακό. Που δεν θέλουν να ζήσουν χωρίς ελπίδα. Είναι αδύνατο για τη νιότη να μη διεκδικήσει τη ζωή που δικαιωματικά της ανήκει. Ευτυχώς».

Ο σταθερός της λόγος, υποχώρησε λίγα δευτερόλεπτα, για μία φράση: «Ευχαριστώ την κόρη μου που υπήρξε, υπάρχει και με καθοδηγεί».

Στο τέλος, οι γονείς της Μάρθης, μαζί με τον πατέρα της Φραντσέσκας, Δημήτρη Μπέζα, αναφέρθηκαν στην αλληλεγγύη του ελληνικού λαού, αλλά και στον μεγάλο αγώνα για δικαίωση. Η Μαρία Καρυστιανού, κοίταξε τον Αντώνη Ψαρόπουλο και είπε με τη γνωστή σε όλους, αποφασιστικότητά της: «Μέχρι τέλους».

Αργότερα, ένα παιδί, γύρω στα 18, σηκώθηκε και μοιράστηκε τις σκέψεις του. «Δεν θέλω να ρωτήσω κάτι, αλλά θέλω να πω σε εσάς τους γονείς και ιδίως στην κυρία Καρυστιανού, πως είστε πρότυπα για όλους μας». Εκείνη τον κοίταξε χαμογελώντας και του απάντησε: «Εγώ πάντως θα αντλώ δύναμη από εσάς».

Λίγη ώρα μετά το πέρας της εκδήλωσης, φοιτητές στριμώχτηκαν -όπως κάθε απόγευμα καθημερινής- στο λεωφορείο. Και από το Πανεπιστήμιο της Σίνδου, βρεθήκαμε στο τέρμα του 52, στον Σιδηροδρομικό Σταθμό· Εκείνο το ταξίδι, το τελευταίο βράδυ του Φεβρουαρίου, πριν από 750 ημέρες, θα έπρεπε να τέλειωνε εδώ.

Αυτή η μέρα ήταν της Μάρθης, που δεν ξημέρωσε ποτέ για ‘κείνη ο Μάρτης.