Γιάννης Μπουτάρης: «Ωραίος σαν Έλληνας»

*Ένα κείμενο της Ελένης Χοντολίδου που γράφτηκε το 2010 για τον Γιάννη Μπουτάρη.

στη μνήμη της Αθηνάς που επιθύμησε περισσότερο από κάθε άλλον τον Γιάννη Μπουτάρη δήμαρχο Θεσσαλονίκης

Γνώρισα τον Γιάννη Μπουτάρη στα 19 μου όταν η γυναίκα του Αθηνά με βοηθούσε να στήνω παιδότοπους σε διάφορους χώρους και να απασχολώ δημιουργικά τα παιδιά. Έδειχνε ενοχλημένος που με έβρισκε στο σπίτι του –η αλήθεια είναι τις πιο ακατάλληλες ώρες της ημέρας– καθώς γυρνούσε από τη δουλειά του και δεν ήταν απέναντί μου ούτε ιδιαιτέρως ομιλητικός, πόσω μάλλον φιλικός.

Από την πλευρά μου, το νεαρό της ηλικίας μου και η συγκεκριμένη μου πολιτική τοποθέτηση δεν μου επέτρεπαν να ασχοληθώ με έναν οινοβιομήχανο, τη στιγμή μάλιστα που δεν μου έδινε καμία σημασία! Αν ήξερα τι μου επεφύλασσε το μέλλον…

Η μόνη σύνδεση μαζί του ήταν έμμεση, μέσω των εξαιρετικών ξηρών και στιφών οίνων του «τριγώνου του ξινόμαυρου» (Νάουσα, Γουμένισσα και Αμύνταιο), που όλοι εμείς οι Βόρειοι προτιμούμε από τα ξενέρωτα βελούδινα της Νοτίου Ελλάδος και των νησιών. Για να λέμε την αλήθεια, ο Γιάννης Μπουτάρης έμαθε σε όλους τους Έλληνες τα κρασιά ονομασίας προέλευσης, δηλαδή μάς έμαθε να πίνουμε ποιοτικό κρασί.

Όταν μιλά γι’ αυτά ακόμη και σε ανίδεους όπως εγώ, μεταφέρει με απλό τρόπο την αγάπη και τη γνώση του για το αντικείμενό του: αναφέρεται στην «πίτα που μεγαλώνει εάν βοηθιόμαστε μεταξύ μας οι οινοπαραγωγοί» και σε πείθει ότι τους θέλει όλους καλύτερους από πριν. Γιατί ένα χαρακτηριστικό του Μπουτάρη είναι ότι δεν έχει κόμπλεξ με τους ανθρώπους γύρω του, αντέχει να είναι με ομότιμους και να βγάζει από μέσα σου το καλύτερο δείχνοντάς σου εμπιστοσύνη και αφήνοντάς σε να παίρνεις πρωτοβουλίες.

Ο Γιάννης Μπουτάρης είναι ένας άνθρωπος που πολύ δύσκολα μπορεί να σε θυμώσει, ενώ πολύ συχνά σφάλλει ή διαφωνείς μαζί του: η χάρη και η έμφυτη αστική του ευγένεια, τον κάνουν να υποχωρεί ουσιαστικά και να ξεπερνά τις σκοπέλους στις οποίες τον οδηγεί το ταπεραμέντο και το αεικίνητο του χαρακτήρα του. Δύο φορές κινδύνευσε η σχέση μας γιατί τον έπιασα να μου φέρεται άδικα και του το υπέδειξα, αλλά τελικώς δεν τα χαλάσαμε.

Αντ’ αυτού στήσαμε τον AΡΚΤΟΥΡΟ (τον φύλακα της αρκούδας) στο Νυμφαίο, και λέω στήσαμε γιατί υπήρξα η πρώτη εργαζόμενη στον Α και η νονά του, ας είναι καλά τα αρχαιοελληνικά μου λεξικά και οι μυθολογίες. Τον Αρκτούρο που τον οραματίστηκε ο μικρός του γιος Μιχάλης, τον υιοθέτησε και τον στήριξε ο ίδιος και μετά, όπως κάνει με όλα τα πράγματα που βάζει σε εφαρμογή, τον άφησε για να πάει παραπέρα.

Γιατί έτσι κάνει ο Μπουτάρης: μόλις κατακτήσει κάτι, προχωρά στην επόμενη πρόκληση, επαγγελματική ή προσωπική.

Ο Γιάννης Μπουτάρης ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που, επειδή δεν ενδιαφέρονται για το προσωπείο αλλά για το πρόσωπό τους, δεν έκρυψε ποτέ τις αδυναμίες του. Παθιασμένος με τη ζωή αλλά με γενναιότητα η προσωποποίηση της φράσης του Ελύτη: «ο νόμος που είμαι δεν θα με υποτάξει», μετέτρεψε το προσωπικό του πάθος σε κοινωνική προσφορά λειτουργώντας ως παράδειγμα για πολλούς εξαρτημένους. Ειρωνεία να είσαι ένας από τους πιο πετυχημένους οινοπαραγωγούς και να μην μπορείς να πιεις (όχι να δοκιμάσεις) τα κρασιά σου τα ίδια.

Πολλές φορές έχω σκεφτεί ότι και τίποτε άλλο να μην είχε καταφέρει στη ζωή του ο Μπουτάρης, αυτό και μόνο, η νηφαλιότητά του και η απεξάρτηση από το αλκοόλ θα ήταν αρκετά για να τον σέβομαι. Και, επίσης, έχω σκεφτεί ότι εάν αυτό γίνεται τότε ο άνθρωπος όλα τα μπορεί.

Ο δαιμόνιος αυτός Βλάχος είναι ένας κατά βάθος μοναχικός και απρόβλεπτος άνθρωπος, αυθόρμητος, βαθειά πολιτικοποιημένος χωρίς απωθητική κομματική ξύλινη γλώσσα, ανεξίθρησκος και ελεύθερος από δογματικές αντιλήψεις και αγκυλώσεις, ανεξάρτητος από κομματικές δεσμεύσεις και ερασιτέχνης της πολιτικής με την πιο βαθιά έννοια του όρου.

Τον συναντώ πολλές φορές να περπατά στην πόλη συνομιλώντας με τους συμπολίτες του, αστούς και λαϊκούς –τον αγαπούν όλοι. Και του συγχωρούν τα λάθη ή τις χωρίς προσωπικό όφελος πολιτικές του κινήσεις.

Δεν τον ψήφισα όταν κατέβηκε δημοτικός σύμβουλος με το διευρυμένο ψηφοδέλτιο του ΚΚΕ αλλά με έπεισε να ενταχθώ στην Πρωτοβουλία για τη Θεσσαλονίκη και να είμαι μάλιστα υποψήφια στις εκλογές του 2006.

100 «ξεκούδουνοι» (έτσι μας αποκαλούσε ο Μπουτάρης) από όλα τα κόμματα αναστατώσαμε την πόλη και δείξαμε ότι όλα είναι πιθανά:

«Να ονειρευόμαστε και να ελπίζουμε ξανά (τι κατάντια να ντρεπόμαστε και γι’ αυτό!) με έβαλες στο τριπάκι –να ’σαι καλά!», του έγραψε κάποιος στο site μας.

Και για να μιλήσω με τους στίχους του Σαββόπουλου: όλα αυτά έγιναν για τη «γιορτή… εκεί όπου οι άνθρωποι δεν καθορίζονται απ’ τα συμφέροντα, δηλαδή από την ανάγκη, και καταφτάνουν γενναιόδωροι, και ξεχειλίζουν τα κρασιά…». ΚΥΡ-ΓΙΑΝΝΗ εννοείται πάντα!

Τέσσερα χρόνια δουλέψαμε με τον Μπουτάρη στην Πρωτοβουλία ως αντιπολίτευση με τον ίδιο στο κέντρο να εμψυχώνει συλλογικές φαντασιώσεις που αυτή τη φορά είναι πολύ κοντά στην πραγματοποίησή τους, καθώς κατάφερε εκτός από τους πολίτες να πείσει και τα κόμματα να υποστηρίξουν έναν ανεξάρτητο υποψήφιο, ενεργό πολίτη με αρχές και αποδεδειγμένη πολιτική ανιδιοτέλεια. Κοντολογίς, ο θρίαμβος της κοινωνίας των πολιτών.

Τόσο τα προτερήματα όσο και τα ελαττώματα του Γιάννη Μπουτάρη είναι φανερά και ανοιχτά στην κρίση των συμπολιτών του, γιατί όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Ομότιμος Καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής Δ.Ν. Μαρωνίτης: «ο Γιάννης Μπουτάρης είναι ένα πρόσωπο διαρκώς παρόν, και γι’ αυτό ακριβώς ελέγξιμο».