Γιατί δεν ξέρεις τι να ψηφίσεις

Λέξεις: Ζώης Π. Κατσίκης

Αποτελεί κοινό μυστικό πως εν έτει 2023 ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης των νέων στην πολιτική. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που εξηγούν αυτήν την τάση και μπορούν να είναι πολιτικοί και κοινωνικοί.

Πλησιάζοντας λοιπόν στις κοινοβουλευτικές εκλογές, κρίνεται σκόπιμο να διατυπωθούν μερικές αιτίες-κλειδιά για τις οποίες οι νέοι αδυνατούν να αποφασίσουν ποιο ψηφοδέλτιο θα ρίξουν στην κάλπη.

Έλλειψη ενημέρωσης: Μετά από μία συγκεκριμένη ηλικία η συντριπτική πλειοψηφία των νέο-ενηλίκων χρήζει αντικειμενικής ενημέρωσης από φορείς καίριας σημασίας για την ανάπτυξη της πολιτικής ιδεολογίας τους. Πανεπιστήμια, φοιτητικές παρατάξεις και φυσικά, πολιτικές νεολαίες οφείλουν να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τους στόχους, τα όνειρα και τους σκοπούς κάθε ελληνικού κόμματος.

Ελλιπής εκπαίδευση στην πολιτική: Η ηλικιακή ομάδα των 17-22, αποτελείται από ανθρώπους με ελλιπέστατη εκπαίδευση στην πολιτική γενικότερα, στον τρόπο λειτουργίας των εκλογικών διαδικασιών, καθώς και των διαφόρων πολιτικών κομμάτων. Μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρουν σημαντικές κοινωνικές ομάδες, όπως η οικογένεια ή το σχολείο, οι οποίες δεν εμβαθύνουν σε πολιτικές συζητήσεις με τους νέους συμβάλλοντας στην ανυπαρξία κριτικής σκέψης για τη λειτουργία της πολιτείας. Φοιτητές και έφηβοι χαρακτηρίζονται από έλλειψη συνείδησης σχετικά με τα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία. Συνεπώς, η εκπαίδευση στην Ελλάδα μπορεί να μην επικεντρώνεται αρκετά στα θέματα της πολιτικής και της κοινωνικής συνείδησης.

Κομματική Απογοήτευση: Αποτελεί κοινό τόπο πως οι πολίτες αλλά ειδικότερα οι νέοι είναι απογοητευμένοι από την πολιτική σκηνή και τους πολιτικούς λόγω της αναποτελεσματικότητας των πολιτικών αποφάσεων και της ανικανότητας του συστήματος να αντιμετωπίσει τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας. Άκρως δυσάρεστα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα ανά καιρούς είναι ακόμη ένας λόγος για την ύπαρξη απογοήτευσης στους κύκλους των νέων καθώς οι αρμόδιοι αδυνατούν να φέρουν εις πέρας τις κύριες αρμοδιότητές τους. Για τις επόμενες «φουρνιές», η εκπροσώπηση της ιδεολογίας τους είναι άκρως σημαντική. Σίγουρα, πολύ σημαντικότερη από τα επιδόματα ή τις οικονομικές διευκολύνσεις που διαχρονικά χρησιμοποιούνται για την εξαγορά ψήφων.

Επιρροή από το κοινωνικό περιβάλλον: Αδιαμφισβήτητα, αναπόσπαστο κομμάτι των «οικογενειακών παραδόσεων» αποτελούν και οι πολιτικές πεποιθήσεις. Συχνά παρατηρείται πως τα «πιστεύω» των επόμενων γενεών συνδέονται άμεσα με αυτές των παλαιότερων. Όταν ένας έφηβος βομβαρδίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του από συγκεκριμένα ιδεολογικά μηνύματα είναι σχεδόν βέβαιο πως, υποσυνείδητα ή μη, θα αναπτύξει κοινή πολιτική γραμμή με εκείνες των γονέων ή συγγενών του. Η οικογενειακή αυτή «παράδοση», λοιπόν, έρχεται πολλές φορές σε σύγκρουση με τις ανάγκες των νέων δημιουργώντας τους σύγχυση.

Γνώση του παρελθόντος: Η ιστορία των κομμάτων αποτελεί τον καθρέπτη της πραγματικότητας καθώς ο τρόπος που αντιμετωπίζουν τα κοινωνικά θέματα προκύπτει από την πολιτική γραμμή που έχουν επιλέξει να ακολουθούν από την ίδρυσή τους. Οι νέοι ψηφοφόροι, προκειμένου να σχηματίσουν μία αντικειμενική εικόνα και να αποφασίσουν αν εκπροσωπούνται ή όχι από ένα κόμμα, θα πρέπει να μελετούν το χρονοδιάγραμμα «Παρελθόν – Παρόν – Μέλλον». Οφείλουν να μην προσκολλώνται στις ιδεολογίες του παρελθόντος, αλλά να αποφασίζουν με τα δεδομένα που δίνονται τη χρονική περίοδο που τους αφορά.

Αδιαφορία και αποστροφή: Για εκατοντάδες νέους, το φάσμα της πολιτικής δεν αποτελεί κάτι ουσιώδες ή σημαντικό. Ένα μεγάλο πλήθος εφαρμογών, αντικειμένων και θεμάτων έχουν καταφέρει να κερδίσουν την πρώτη θέση στην καρδιά της νέας γενιάς, απορροφώντας την σε τέτοιο βαθμό ώστε να αδιαφορεί για καίρια κοινωνικά ζητήματα. Άρα, ποιος ο λόγος για αυτή να ασχοληθεί με την πολιτική;

Πολυπλοκότητα των θεμάτων: Πολλά πολιτικά ζητήματα είναι πολύπλοκα και δύσκολα να κατανοηθούν από τους μη ειδικούς. Για παράδειγμα, τα οικονομικά ζητήματα μπορεί να είναι πολύ τεχνικά και απαιτούν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αντιληπτική ικανότητα της οικονομικής θεωρίας για να κατανοηθούν πλήρως. Η γραμμή κάθε κόμματος θα πρέπει να εκφράζεται ίσως και με πιο απλά λόγια. Γιατί, ας είμαστε ειλικρινείς: τι ποσοστό των 18χρονων κατανοεί ουσιαστικά έννοιες όπως ανοιχτή οικονομία, κλπ, που συχνά χρησιμοποιούν οι εκπρόσωποι των κομμάτων.

Κακή κριτική ικανότητα: Κομβικός παράγοντας για το κοινωνικό αυτό φαινόμενο αποτελεί η κακή συνήθεια των νέων πολιτών, να κρίνουν μία κομματική παράταξη ή έναν πολιτικό από μία ασήμαντη λεπτομέρεια. Ωστόσο, μερικές φορές σε αυτό συμβάλει και το πολιτικό μάρκετινγκ των κομμάτων, το οποίο μπορεί να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για την δημιουργία νέων ψηφοφόρων.

Για όλους αυτούς του λόγους λοιπόν, η διαδικασία της ψηφοφορίας στην Ελλάδα αποτελεί ένα «αναγκαίο κακό» για του νέους, οι οποίοι όντες παραπληροφορημένοι αναφέρουν λανθασμένα ότι «όλοι οι πολιτικοί είναι ίδιοι».

*Ο Ζώης Π. Κατσίκης είναι Φοιτητής του Τμήματος Διοίκησης Οργανισμών, Μάρκετινγκ, Τουρισμού στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος