Γράμμος: Μικροί δρόμοι, μεγάλα ζητήματα

Λέξεις: Βασίλης Νιτσιάκος /Εικόνα: Δημήτρης Τοσίδης

Γιατί να ασχολούμαστε με έναν δρόμο λίγων χιλιομέτρων σε υψόμετρο πάνω από 2000 μέτρα; Τι στο καλό πάθαμε; Δεν έχουμε πιο σοβαρά ζητήματα σ’ αυτή την έρμη κοινωνία μας; Μήπως είναι η λόξα κάποιων γραφικών “εμποδιστών” της ανάπτυξης; Μήπως είναι το αστικό βλέμμα των ορειβατών και των φυσιολατρών, που δεν τους καίγεται καρφί για τους έρμους τους κτηνοτρόφους, που η επιβίωσή τους εξαρτάται από τέτοιους δρόμους και στον Γράμμο ιδίως απ’ αυτόν; Τι στ’ ανάθεμα συμβαίνει;

Παραφράζοντας έναν μεγάλο ανθρωπολόγο, θα λέγαμε πως ο δρόμος είναι καλός να τον σκεφτόμαστε, δίνει τροφή για σκέψη. Δίνει τροφή για στοχασμό πάνω στις παθογένειες, στα καρκινώματα της ελληνικής κοινωνίας και πολιτείας. Για αναστοχασμό συλλογικής αυτογνωσίας και συλλογικής μνήμης, για τη σχέση παρόντος και μέλλοντος με το παρελθόν και όχι μόνο…

Οι λεπτομέρειες, τα γεγονότα, τα πραγματολογικά στοιχεία είναι γνωστά. Ανεξάρτητα αν υπήρχε ή δεν υπήρχε δρόμος από το 1948(!), η παρέμβαση είναι παράνομη λόγω NATURA 2000 και του νόμου περί απάτητων βουνών. Η παραπλανητική συζήτηση περί ύπαρξής η όχι δρόμου υπήρξε μια κουτοπόνηρη και παραπλανητική ντρίπλα αυτών που διέπραξαν την παρανομία με παράπλευρες αυθαιρεσίες. Αυθαιρεσίες όπως το χτίσιμο εκκλησίας, της οποίας τον κτήτορα “Κύριος μόνον οίδε”, σύμφωνα με την προκλητική, επαίσχυντη και βέβηλη κτητορική επιγραφή. Εκτός του Κυρίου, πολλοί εξ ημών γνωρίζουμε τον κτήτορα ή τους κτήτορες, οι οποίοι συνεργάστηκαν με αγαστό τρόπο με αυτούς που έσκαψαν τους δρόμους στις δυο πλευρές του συνόρου Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας, Αετομηλίτσας και Γράμμουστας. Από τη μια μεριά η Περιφέρεια Ηπείρου κι από την άλλη ο Στρατός. Όλο αυτό με έναν μυστήριο και μυστικό τρόπο, ερήμην των νόμων και της ευνομούμενης κατά τα άλλα πολιτείας, με έναν τρόπο που αποκαλύπτει τη λειτουργία παρακρατικών διαδρομών, όπου εμπλέκονται απόστρατοι, μητροπολίτες μέχρι και το Άγιον Όρος… Όλα αυτά σε μια ευρωπαϊκή κατά τα άλλα χώρα το 2024.

Εκ των υστέρων, γίνεται επίκληση κτηνοτρόφων φαντασμάτων, εθνικών κινδύνων και άλλων θλιβερών παρομοίων. Και τελευταίο μα όχι ελάχιστο, το κερασάκι στην τούρτα, οι Αλβανοί που κλέβουν όχι μόνο ζώα αλλά και το λουλούδι του Δαρβίνου! Οι Αλβανοί, που θέλουν να μας πάρουν με το στανιό και τη λίμνη Γκιζντόβα!

Οι ίδιοι αυτοί Αλβανοί που έχτισαν την εκκλησία δίπλα στο ηρώον του μίσους “Κύριος οίδεν” με ποιον νόμιμο τρόπο και πόθεν τα χρήματα, οι ίδιοι Αλβανοί που επί δεκαετίες μαζικά φύλαγαν τα κοπάδια μας, όταν υπήρχαν, και φυλάγουν και σήμερα τα λίγα που έχουν απομείνει. Οι ίδιοι Αλβανοί που φύλαγαν και ξαναχτίσαν τα χωριά μας σε συνθήκες αδίστακτης εκμετάλλευσης και βέβαια παρανομίας. Οι ίδιοι Αλβανοί, που όταν μας βολεύει τους χρησιμοποιούμε κι όταν όχι τους λέμε αδίστακκτους κλέφτες και εγκληματίες….

Ο δρόμος είναι καλός, λοιπόν, να τον σκεφτόμαστε. Για το κράτος λάφυρο κάποιων που θεωρούν ότι τους ανήκει, για την περιφέρεια τσιφλίκι και τσελιγκάτο, που κάποιος θεωρεί εαυτόν τσέλιγκα, για το πελατειακό σύστημα που ζει και βασιλεύει και ρυθμίζει τα πάντα, αναπαράγοντας τον ραγιαδισμό με όλα τα συμπαρομαρτούντα: ρουσφέτια, σόια, κουμπαριές, παρατρεχάμενους, χειροκροτητές με το αζημίωτο και πάει λέγοντας…

Να γιατί ο δρόμος είναι καλός!

*Ο Βασίλης Νιτσιάκος διδάσκει Κοινωνική Λαογραφία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.