Η επικίνδυνη μετατόπιση της Ευρώπης και της Ελλάδας στην πολεμοκεντρική λογική
Το πιο ριζοσπαστικό και πραγματικά πατριωτικό πράγμα που μπορεί να πει ένας υπουργός Άμυνας είναι: πώς θα αποφύγουμε τον πόλεμο, όχι πώς θα συνηθίσουμε στον θάνατο
Λέξεις: Βασίλης Μαζωμένος
Nιώθω την ανάγκη —ως πολίτης πριν από οτιδήποτε άλλο— να απαντήσω στις αδιανόητες δηλώσεις του υπουργού Άμυνας (και πλέον, όπως φαίνεται, Πολέμου) Νίκου Δένδια, προαλειφόμενου αρχηγού της Ν.Δ..
Οι δηλώσεις του υπουργού Άμυνας δεν περιγράφουν απλώς μια «αλλαγή κουλτούρας». Περιγράφουν μια επικίνδυνη μετατόπιση της Ευρώπης —και της Ελλάδας— προς μια πολεμοκεντρική λογική, όπου η κοινωνική συνοχή, η δημοκρατική συζήτηση και η ανθρώπινη ζωή υποβαθμίζονται στο όνομα μιας υποτιθέμενης «αποτροπής».
Το να ζητάς «επιστροφή στην αυτοθυσία» και «να είμαστε έτοιμοι να βλέπουμε φέρετρα με σημαίες» δεν αποτελεί στρατηγική· αποτελεί ηθικοπολιτική ολίσθηση. Ο πόλεμος δεν είναι ζήτημα κουλτούρας, αλλά απόλυτη αποτυχία της πολιτικής. Η Ευρώπη έχτισε το μεταπολεμικό της οικοδόμημα ακριβώς πάνω στην άρνηση τέτοιων λογικών — όχι στην εξοικείωση με τις εικόνες του θανάτου.
Η Ελλάδα, μια χώρα με ΑΕΠ 220 δισ. που «έχει περισσότερα βαρέα τεθωρακισμένα από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και τη Δανία μαζί», δεν χρειάζεται υπερηφάνεια για την υπερεξοπλιστική της εμμονή.
Χρειάζεται ψυχραιμία, δημοκρατική εποπτεία και σοβαρή στρατηγική για το πώς αυτή η τεράστια δαπάνη υπηρετεί πραγματικά τον πολίτη – όχι τη βιομηχανία όπλων και τον γεωπολιτικό τυχοδιωκτισμό.
Όταν δε ο υπουργός δηλώνει ότι «η σκληρή ισχύς έχει την πρωτοκαθεδρία» και ότι η αμυντική βιομηχανία γίνεται «όχημα διπλωματίας», μετατρέπει την εξωτερική πολιτική σε προέκταση των εξοπλισμών. Αυτή είναι η λογική που οδήγησε την Ευρώπη στον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο – όχι η λογική που την κράτησε σε ειρήνη για 70 χρόνια.
Η Ελλάδα χρειάζεται όχι περισσότερα άρματα, αλλά περισσότερη δημοκρατική συζήτηση. Όχι «κουλτούρα αυτοθυσίας», αλλά κουλτούρα ειρήνης. Όχι αποδοχή φερέτρων, αλλά αποτροπή τους.
Η πολιτική ευθύνη δεν είναι να προετοιμάζεις τις κοινωνίες για θυσίες· είναι να εξασφαλίζεις ότι ποτέ δεν θα χρειαστεί να τις κάνουν.
Σε μια εποχή παγκόσμιας έντασης, το πιο ριζοσπαστικό και πραγματικά πατριωτικό πράγμα που μπορεί να πει ένας υπουργός Άμυνας είναι: πώς θα αποφύγουμε τον πόλεμο, όχι πώς θα συνηθίσουμε στον θάνατο.
* Ο Βασίλης Μαζωμένος είναι σκηνοθέτης.
