Η σημερινή μέρα είναι μια ιστορική μέρα

Λέξεις: Αντώνης Λιάκος

Δεν έχω δει στη ζωή μου παρόμοια συγκέντρωση στην Αθήνα, ούτε στη Θεσσαλονίκη. Ούτε τόσο πολλές και τόσο μεγάλες συγκεντρώσεις σε όλη την Ελλάδα και όπου γης ελληνισμός. Προφανώς το πένθος και η συγκίνηση. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ούτε εξηγούνται αυτά με θεωρίες συνωμοσίας.

Παρατηρούσα τον κόσμο που ανέβαινε στη Σταδίου και ερχόταν από τις δυτικές συνοικίες, τις πιο φτωχές και υποβαθμισμένες της Αθήνας. Ανέβαινε ένα ποτάμι, φάτσες σκληρές που δεν βλέπεις συχνά, κόσμος ερχόταν ίσως για πρώτη φορά σε μια συγκέντρωση, ενδεχομένως να είχε μήνες ή χρόνια να περπατήσει στο κέντρο της Αθήνας.

Πάνδημη, κυριολεκτικά, συγκέντρωση. Τι ήταν αυτό που κινητοποίησε τόσους ανθρώπους; Ποια χορδή έθιξε η υπόθεση Τέμπη στον καθένα και στην καθεμία ξεχωριστά, και συνολικά, τι ήταν αυτό που πήρε πανεθνική, πάλι κυριολεκτικά, διάσταση; Πρέπει να το καταλάβουμε. Το πόρισμα της Επιτροπής Δυστυχημάτων που βγήκε χτες ήταν ένα ισχυρό χαστούκι στην κυβέρνηση.

Εγκατάλειψη του σιδηροδρομικού δικτύου που υπερβαίνει τα όρια της εγκληματικής αμέλειας. Πληρώνουμε τη μνημονιακή πολιτική που είδε το φάρμακο να περικόψει τις κοινωνικές δαπάνες και να αποψιλώσει από προσωπικό τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας.

Πληρώνουμε το μοντέλο ανάπτυξης που στράφηκε σε αυτοκινητόδρομους με διόδια, στις αεροπορικές εταιρίες και στην κατανάλωση καυσίμων. Πληρώνουμε την ανοργανωσιά, τον αρπακολισμό και την πολιτική των κολλητών της τωρινής κυβέρνησης που πουλάει φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Πληρώνουμε την αποτυχία του εκσυγχρονισμού. Μεγάλα λόγια για πολυδύναμο εκσυγχρονισμό και μεταρρυθμίσεις, αλλά οι μόνες που εφαρμόζονται είναι αυτές που ευνοούν τις τράπεζες και περιορίζουν τα εργασιακά δικαιώματα.

Και το Πόρισμα της Επιτροπής Δυστυχημάτων δεν αναφέρεται στο καρναβάλι που στήθηκε, από την πρώτη στιγμή, για την απόσειση των ευθυνών και για τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης. Δυο χρόνια και δικαιοσύνη δεν αποδόθηκε. Και κάτι ακόμη. Δυο χρόνια και η κατάσταση στα τραίνα παραμένει εξίσου επισφαλής και επικίνδυνη. Δεν υπάρχει σιδηροδρομικό δίκτυο στην Ελλάδα. Ο,τι λειτουργεί είναι μικρότερο από αυτό που λειτουργούσε πριν από ένα αιώνα. Μια παλιατζούρα.

Όλα αυτά, η αίσθηση των συγκαλύψεων από τη μια υπόθεση στην άλλη (Υποκλοπές, Τέμπη, Σκάνδαλα τύπου Νοβάρτις, Σήμενς κλπ), η αίσθηση ατιμωρησίας που έχουν οι ελίτ, το ανικανοποίητο αίσθημα και αίτημα δικαιοσύνης, η αίσθηση του κόσμου να διακηρύξει και να υποστηρίξει την αξιοπρέπειά του, αυτά τον έβγαλαν στις πλατείες.

Αλλά και συνολικά. Αυτή είναι μια μέρα ιστορική, και τίποτε δεν μπορεί να είναι αύριο ίδιο με το χτες. Μια μέρα ιστορική, στην οποία το ίδιο το έθνος -να ας μιλήσουμε με τον όρο αυτό- στέκεται για να ξανασκεφτεί την πορεία του. Μισόν αιώνα μετά το Πολυτεχνείο και την Μεταπολίτευση, είναι αυτή η Ελλάδα που μας αξίζει;

*Ο Αντώνης Λιάκος είναι ομότιμος καθηγητής νεώτερης ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.