Ήμουν και γω εκεί…

Με την απόσταση του χρόνου πια και τη δέουσα ψυχραιμία της συναισθηματικής αποφόρτισης, από ένα γεγονός που προσωπικά πιστεύω ότι ήδη έχει καταγραφεί ως ιστορικό, που θα μνημονεύεται από τις επόμενες γενιές, όπως περίπου οι μεταπολιτευτικές συναυλίες ή θρυλικές παραστάσεις που σηματοδότησαν εποχές, λίγες σκέψεις και μερικές κουβέντες με τους πρωταγωνιστές της συναυλίας για τα θύματα των Τεμπών.

Έχοντας παρακολουθήσει την πορεία αυτής της διοργάνωσης από τη γέννηση της ιδέας πέρσι το χειμώνα μέχρι την πραγμάτωση της την προηγούμενη Παρασκευή, συνομιλώντας κατά καιρούς με αρκετούς από όσους ενεπλάκησαν γνωρίζω πώς τα εμπόδια που τέθηκαν ήταν πρωτοφανή και ίσως κάποιες στιγμές, ανυπέρβλητα. Άλλωστε η ματαίωση της δεύτερης συναυλίας, της Θεσσαλονίκης, με άλλη σύνθεση (Αγγελάκας, Παυλίδης, Λεξ κ.α.) για λόγους ”ανωτέρας βίας” και αδυναμίας εξεύρεσης χώρου δείχνει πολλά. Διότι η δική μου πόλη είναι η πόλη των περισσότερων θυμάτων αυτής της τραγωδίας και η ανάγκη συμμετοχής σε ένα τέτοιο γεγονός θα ήταν μια πραγματική παρηγοριά.

Παρά τα δεκάδες εμπόδια που τέθηκαν η συναυλία πραγματοποιήθηκε όπως τις έπρεπε, έστω και με το στάδιο να φρενάρει υποχρεωτικά στις 38000 εισιτήρια όταν λίγες μέρες πριν σε άλλη συναυλία επιτράπηκε η παρουσία 60000 ανθρώπων. Άλλα μέτρα και σταθμά βλέπεις…

Αυτό που συνέβη το βράδυ της Παρασκευής, για όσους ήταν εκεί αλλά και για περισσότερους από 2 εκ ανθρώπους που τελικά την παρακολούθησαν από οθόνες, κατά μόνας ή ομαδικά, ήταν σπάνιο. Ήταν μια σπίθα που άναψε, σε εποχές ιδιώτευσης, μοναχικότητας, απογοήτευσης και παραίτησης, τη φλόγα του ΜΑΖΙ, του συναισθήματος που ανεβάζει τις ψυχές ψηλά.

Από τη μια το ποτάμι της συγκίνησης, σε μια εποχή που δεν επιτρέπει πια να συγκινείσαι, να διαπνέει τα σώματα σα λάβα, επαναφέροντας τη χαμένη μας ανθρωπιά, η εμφατική υπογράμμιση ενός εγκλήματος που παραμένει χωρίς τιμωρία και από την άλλη η εγγύτητα της βούλησης για δικαιοσύνη, για μια ευνομούμενη Πολιτεία που οφείλει να λειτουργεί έξω από συμφέροντα, πολιτικές επιταγές και διαφθορά.

Όλα αυτά ήταν εκεί την Παρασκευή ως αισθήματα και αιτήματα. Από τον καθένα και την καθεμία από μας που είχαμε φυσική παρουσία στο στάδιο ή παρακολουθούσαμε βουβοί στα σπίτια μας ή τις πλατείες.

Την Παρασκευή γράφτηκε Ιστορία. Και αυτό το καταλάβαμε πιο έντονα την επομένη όταν ένας καταιγισμός από χυδαία σχόλια στα σόσιαλ προσπάθησαν να αμαυρώσουν το εύρος της επιτυχίας της συναυλίας, μιλώντας χυδαία ακόμα και για νεκρούς. Δείγμα της όχλησης και της επιτυχίας.

Μίλησα με τρεις από τους πρωταγωνιστές της βραδιάς, τρεις ανθρώπους που αγαπώ πολύ και που πάντα είναι εκεί για ένα κοινό καλό, χωρίς δεύτερη σκέψη. Ακολουθούν όσα μου είπαν.

Φοίβος Δεληβοριάς: Άνθρωποι όμορφοι, τρυφεροί, ασταμάτητοι 

Κατεβήκαμε με τα πόδια με τη γυναίκα μου και με την κόρη μου (μένω κοντά). Και οι άνθρωποι που συναντούσαμε στο δρόμο ήταν όμορφοι, τρυφεροί και -θάλεγε κανείς- ασταμάτητοι. Καμιά σχέση με αυτούς τους παίκτες ριάλιτι που μας κυβερνούν πολιτικά και αισθητικά.

Το αίσθημα επιβεβαιώθηκε από τη συναυλία, που δεν είχε τίποτα το μίζερο και το πρόχειρο, τίποτα το ξύλινο, ήταν ανθρώπινη, προσεκτική και συγκινημένη. Προσεκτική γιατί το θέμα έχει ένα βάρος που μας ξεπερνάει και δεν προσφέρεται για φτηνή εκμετάλλευση.

Οι μόνοι που το εκμεταλλεύτηκαν φτηνά ήταν αυτοί που έγραψαν κοινωνιοπαθείς χυδαιότητες την επόμενη μέρα- πολλοί εναντίων των ίδιων των χαροκαμένων ανθρώπων. Αλλά αυτοί έτσι κάνουν, αισθάνονται πως η εξουσία θα ικανοποιηθεί, αν οι ίδιοι φερθούν χυδαία εξ ονόματός της.

Τα πιο προσωπικά αισθήματα, αυτά που έζησα γνωρίζοντας κάποιους γονείς, θα τα κρατήσω τέτοια. Μπήκαν, άλλωστε, στην ουσία τους, στο μικρό τραγούδι που μου χάρισε ακριβώς η επαφή μαζί τους. Με τους συναδέλφους , υπέροχα, σύμπνοια και αγάπη- μου έλειπαν πολλοί, μετέφερα και στους γονείς ότι υπάρχουν δεκάδες ακόμα συνάδελφοι που θα τους στηρίξουν, αν τους καλέσουν. Οι ίδιοι ήθελαν να το κάνουν προσεκτικά σε πρώτη φάση – και άψογα, δεδομένου ότι τους έχουν (όπως διαπιστώσαμε) στο μάτι.

Γυρνώντας σπίτι, σκεφτόμουν πόσο αναξιοποίητο κεφάλαιο είναι αυτή η ποιότητα ανθρώπου που μαζεύτηκε στο στάδιο- και τα εκατομμύρια (όπως καταγράφηκε) που την παρακολούθησαν από το λινκ.

Η κυβέρνηση τούς πολεμά και θέλει να τους εξαλείψει, η αντιπολίτευση τούς αγνοεί μέσα στους διαδρόμους που έχει μάθει να υπάρχει. Δεν πιστεύω πάντως πως θα υπάρξει επόμενη μέρα για μια λειτουργική δημοκρατία στην Ελλάδα, χωρίς αυτούς.

Τα πράγματα που ζητούν είναι η ανάσα του συγκεκριμένου πολιτεύματος: λογοδοσία, ανάληψη ευθυνών, ομαλή λειτουργία στοιχειωδών αγαθών. Έχουμε πληρώσει χίλιες φορές την ασφάλεια των δρόμων και των οδών -την τηλεδιοίκηση, εν προκειμένω.

Η μίζα, οι κομματικοί διορισμοί, το να βγάζει κέρδη ο κάθε εμπλεκόμενος με δημόσια έργα, τα αφήνει όλα στο «όπου βγει». Και τιμωρία γι’αυτές τις συμπεριφορές δεν υπάρχει, απαράδεκτοι νόμοι την εμποδίζουν να υπάρχει.

Και οι εξουσίες δεν διακρίνονται μεταξύ τους. Αυτά ζητάει ο κόσμος που είδα εγώ το βράδυ της Παρασκευής: ο ωραίος, τρυφερός και ασταμάτητος που περπατούσαμε δίπλα του στα πέριξ του Σταδίου (και της χώρας)

Τάνια Τσανακλίδου: Ένιωσα πώς προσευχόμουνα για αυτούς που χάθηκαν

Θεώρηση ότι ήταν μεγάλη τιμή να συμμετέχω με τους συγκεκριμένους συναδέλφους στη συναυλία μνήμης, ένιωσα ότι με τιμούν. Είχα βαθιά συγκίνηση, είχαμε όλοι μεγάλο τρακ, γιατί δεν βγαίναμε να υπηρετήσουμε την καριέρα και το όνομα μας, κουβαλούσαμε στις πλάτες μας 57 νεκρούς και τις οικογένειές τους, έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο τι θα πούμε, τι θα τραγουδήσουμε και να μην ξεφύγουμε από αυτό που πήγαμε να υπηρετήσουμε. Για αυτό και είμασταν φοβερά τρακαρισμένοι.

Δώσαμε μια μεγάλη αγκαλιά με το Φοίβο όταν ανέβαινε και άλλη μία όταν κατέβηκε, ευτυχώς δεν άκουγα από πίσω τα λόγια από το νέο του τραγούδι, αν τα χα ακούσει δεν θα μπορούσα να βγω να τραγουδήσω από τη συγκίνηση.

Όταν ανέβηκα στη σκηνή είδα ένα μαγικό κοινό, νέα παιδιά στην πλειοψηφία, κάποια μπορεί και να μη ήξεραν. Ένα απίστευτα ευγενικό κοινό που δίψαγε να ενώσει τη φωνή του μαζί μας και την ένωσε. Αυτό που έγινε στο Μικρόκοσμο και τον Ανθρωπάκο ήταν μοναδικό.

Σε σχέση με το μετά κάναμε πολλή ώρα να συνέλθουμε όλοι μας, εγώ κοιμήθηκα στις 5 το πρωί από την ένταση. Θα σου πω και κάτι: Είχα αποφασίσει να μη βγω να τραγουδήσω ξανά ποτέ, γιορτάζοντας τα 50 μου χρόνια είπα φτάνει ως εδώ, τέλος, μετά από αυτή τη βραδιά αποφάσισα ότι δεν έχω το δικαίωμα να σταματήσω. Και αυτό είναι ένα δώρο που μου δόθηκε, αυτή η βραδιά μου χάρισε και αυτό το δώρο.

Όλη η διοργάνωση ήταν εξαιρετική, άνθρωποι που δούλεψαν αφιλοκερδώς, δούλεψαν όλα ρολόι, οι πάντες άψογοι, ευγενείς, με μια μικρή συστολή όπως οφείλαμε,γιατί αυτό ήταν πολύ πιο μεγάλο από μας, μας ξεπερνούσε.

Συναντήθηκα με την Ελλάδα που αγαπώ και θέλω να ζω. Αυτό έκανε αυτή η βραδιά για μας. Συναντήσαμε τους ανθρώπους που θέλουμε να ζούμε μαζί.

Διάλεξα αυτά τα τραγούδια γιατί δεν υπηρετούσα ούτε το όνομα μου ούτε το ρεπερτόριο μου, πήγα εκεί με ένα συγκεκριμένο σκοπό να πενθήσουμε όσους χάθηκαν και ταυτόχρονα να νιώσουν οι οικογένειες τους πως είμαστε δίπλα τους. Τα τραγούδια μου ήταν σαν προσευχή για αυτά τα πλάσματα που έφυγαν. Ένιωσα πώς προσευχόμουνα. 

Ο κανιβαλισμός της επόμενης μέρας σημαίνει ότι πετύχαμε. Ένας καταιγισμός χυδαιότητας, εμείς συναντηθήκαμε με όσους θέλουμε να ζούμε, οι άλλοι ας βρούνε τα δικά τους πατήματα…

Νιώσαμε ότι επιτέλους είμαστε μαζί, το νιώσαμε όλοι. Από τους σεκιουριτάδες μέχρι αυτόν που καθόταν στην τελευταία κερκίδα ψηλά στο πέταλο. Νοιώσαμε ότι σε κάποια φάση που δεν ξέρω τι θα συμβεί, όταν η σταγόνα ξεχειλίσει, αυτοί που ήμασταν εκεί και άλλοι τόσοι και άλλοι τόσοι που παρακολούθησαν το live streaming, θα ξαναβρεθούμε μαζί για το δίκιο μας. Έτσι ένοιωσα πες με ότι είμαι αιθεροβάμων, ότι είμαι ρομαντική, αυτό ένοιωσα και αυτό λέγαμε όλοι μεταξύ μας. Δώσαμε μια ζεστή αγκαλιά ο ένας στον άλλον.

Με αυτά που γίνονται στην πολιτική, που έχουμε σιχαθεί πια το σύμπαν, νιώσαμε ότι η πραγματική δύναμη είναι στα δικά μας χέρια και αυτό καλό είναι πότε πότε να το θυμόμαστε…

Θανάσης Παπακωνσταντίνου: Τα ωραία καθαρά πρόσωπα των συμπατριωτών μου 

Η συναυλία της 11ης Οκτωβρίου στην οποία πήραμε μέρος δεν ήταν μια συνηθισμένη συναλία. Φορτισμένη από τις απώλειες έφερε το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα σε δεύτερη μοίρα.

Ο κόσμος συγκεντρώθηκε να δώσει κουράγιο στους συγγενείς των θυμάτων, να αποδυναμώσει την υποκρισία και την αποσιώπηση.

Και να απαιτήσει απόδοση δικαιοσύνης και κατάργηση του νόμου περί ανευθυνότητας υπουργών.

Δεν ξέρω αν υπάρχει άλλη κοινωνική διαδικασία, αυτό το διάστημα, που να έχει τη στήριξη τόσο μεγάλου μέρους του πληθυσμού, ξεπερνώντας ιδεολογίες και καθοδηγήσεις.

Θα μείνουν στη μνήμη μου τα ωραία καθαρά πρόσωπα των χιλιάδων συμπατριωτών που παραβρέθηκαν στο Καλλιμάρμαρο, δίνοντας μου κάποια αισιοδοξία για τη συνέχεια.