Κυκλοφορώντας στο κέντρο της πόλης με 10 δισεκατομμύρια ευρώ

Πολλά σχολιάστηκαν για τη δημοφιλή σειρά του Netflix, «Το παιχνίδι του Καλαμαριού», και δεν βρίσκω το λόγο να μη συνεχίσουμε να το σχολιάζουμε λιγάκι ακόμα.

Γράφτηκε ότι «οι αρχές είναι ανήσυχες» παγκοσμίως από τους «ενθουσιασμένους» από τη σειρά ευερέθιστους νέους που οργανώνουν αυτοσχέδια παιχνίδια παρόμοιου ύφους. Η σειρά είναι μία μεγάλη αλληγορία του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος των ανισοτήτων, σχολίασαν οι κριτικοί, δείχνοντας πως μία ομάδα δισεκατομμυριούχων εκμεταλλεύεται την ευθραυστότητα ανθρώπων σε ανάγκη για να διασκεδάσει καλύτερα. Ίσως να ήταν και αυτή που «ενέπνευσε» τις τελευταίες διαδηλώσεις ενάντια στην ανισότητα στην Κορέα, όπου και εκτυλίσσεται, ίσως να αποτελεί εργαλείο «ήπιας ισχύος» από τη Ν. Κορέα για να ξανά μπει στον παγκόσμιο χάρτη της πολιτισμικής επιρροής.

Για εμένα, μόλις την ολοκλήρωσα, μου ήρθε μόνο ένα πράγμα στο μυαλό, μία σκέψη, που θα την μοιραστώ μαζί σας. Σκέφτηκα λοιπόν ότι κυκλοφορούσα στην πόλη με 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Πρώτα σκέφτηκα κάτι που σκέφτομαι συχνά. Πάντα αφήνω ένα πουρμπουάρ, γενναίο για τις εισοδηματικές μου ικανότητες θεωρώ εγώ. Αφήνω +/-0,50 λεπτά ανάλογα με τη δουλειά και με το πόσο προσωπικό θα έπρεπε να έχει κανονικά ένα κατάστημα που με εξυπηρετεί, ενώ δεν έχει.

Αναλογικά, για εμένα που θα κυκλοφορούσα τώρα με 10 δις, το +/-0,50 θα μπορούσε να είναι ένας μισθός υπαλλήλου.

Έχω ακούσει από γνωστούς μου, για παράδειγμα, στις σεζόν σε νησιά όπως η Μύκονος, ότι ολόκληρος ο κάματος μιας ημέρας, ή και περισσότερων, ισοδυναμούσαν πολλές φορές με ένα tip. Την ανυπομονησία τους να μπορέσουν να σερβίρουν έναν VIP. Τις μικρές έριδες για να βρίσκονται εκεί τη στιγμή που θα μοιράσουν τα μπουρμπουάρ και τα υπόλοιπα ηθικά διλήμματα για το πόσα θα έπρεπε κανείς να «σπάσει» από ένα πλήρες VIP tip στους υπολοίπους και τι να κρατήσει μόνο ο ίδιος. Ακόμα ακόμα, το πως τους περιεργάζονταν για να δουν αν είναι τελικά τόσο ασυνήθιστοι όσο ο λογαριασμός τους.

Τα παραπάνω, σκέφτηκα, δεν είναι εντελώς ασυνήθιστα για να τα κάνεις εικόνα και στην καθημερινή ζωή μας. Όπως κάποια στιγμή θα πέρασε από το πιο άγνωστο απομακρυσμένο χωριό ένα Λαμποργκίνι, έτσι κάποια άλλη ένας δισεκατομμυριούχους θα βρέθηκε σε μία πόλη ή μία γειτονιά που δεν θα χρειαζόταν να βρεθεί.

Ο Jeff Bezos, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη με 177 δις περιουσία, ή κάποιος από τους υπόλοιπους 2500 που σύμφωνα με το Forbes, κατέχουν συνολικά 13.1 τρις το 2021, ποσό που εκτοξεύτηκε φέτος σε σύγκριση με τα τελευταία χρόνια, θα πέρασε από το κέντρο της πόλης μία φορά, για λίγο. Θα πέρασε έξω από τα καφενεία που βλέπουμε τους αγώνες, τα συνεργεία που φτιάχνουν τις βλάβες από τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, θα με είδε να αγοράζω 2-3 κουλούρια, θα σκόνταψε στο ίδιο σπασμένο μάρμαρο του πεζοδρομίου που σκοντάφτω.

Στη σειρά του Netflix, οι άνθρωποι που συμμετέχουν στο παιχνίδι βρίσκονται εκεί εν μέρει με τη θέληση τους. Παραμένουν σε ένα παιχνίδι που ο χαμένος σίγουρα πεθαίνει και ο νικητής κερδίζει μερικά δις επειδή δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά. Επιλέγονται επειδή είναι χρεωμένοι, εξαντλημένοι, αδυνατούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους, απειλούνται από τοκογλύφους. Μπορεί να βρίσκονται στη θέση του χρεωμένου επειδή είχαν πάθη, έστω ότι ήταν ο τζόγος, ή επειδή απλώς έπεσαν έξω.

Είναι γνωστό, για παράδειγμα, είναι οικουμενική κατάσταση του ανθρώπου της εργασίας, ανεξάρτητα από το αντικείμενο της δουλειάς του, ή από το πόσο απαραίτητος είναι για τον εργοδότη του, ότι όλοι οι εργαζόμενοι ανυπομονούν, ακόμα και κρυφά, να γίνουν ανεξάρτητοι, να ανοίξουν κάτι δικό τους. Ζούμε σε αυτό τον κόσμο που όλα τα σύμβολα σε προτρέπουν να επιχειρήσεις, όμως αντί για κάτι δικό σου, για τη λίγη περισσότερη ελευθερία, δεν είναι σπάνιο, καταλήγεις με πολλά χρέη και χωρίς τη δυνατότητα να βγεις ή να έχεις μία δεύτερη ευκαιρία.

Στην τελευταία ετήσια έκθεση του Κεντρικού Τραπεζίτη αναγνωρίζεται ως το πιο σημαντικό πρόβλημα για τη χώρα, το χρέος της προς το ΑΕΠ, το μεγαλύτερο στον πλανήτη πλέον (388.8 δις). Αν όμως η χρεωκοπημένη χώρα μπορεί να ελπίζει ότι θα της χαρίσουν ένα μέρος του χρέους της, μπορεί να τα ρίχνει όλα σε κάποιον που επέλεξε ως φταίχτη για τα δεινά της, ή να κατηγορεί μία σειρά άτυχων γεγονότων που δεν τα προγραμμάτισε κανείς – την πανδημία – το άτομο πρέπει να βουλιάζει στην ντροπή του μόνο του και βουβά.

Το δεύτερο πιο σημαντικό πρόβλημα του Κεντρικού Τραπεζίτη στη χρεωκοπημένη χώρα, τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ), απειλούν και πάλι εκτός από τις τράπεζες, και ολόκληρη την οικονομία. Από το 1980 χρεώθηκαν σχεδόν όλοι, άλλοι λίγο, άλλοι πολλοί, για ηθικό ή για ανήθικο σκοπό. Πρώτα η κρίση, έπειτα η πανδημία, και πάλι τα δάνεια αυτά ανέρχονται σε περίπου 40%, με κίνδυνο να αυξηθούν αν χρεωκοπήσουν και άλλες επιχειρήσεις. Στην υπόλοιπη ΕΕ τα ΜΕΔ είναι 4%. Χωρίς τράπεζες, όχι νέα δάνεια και επενδύσεις, όχι εργασία, νέα κρίση. Η χρεωκοπημένη χώρα, έχει και χρεωκοπημένους ανθρώπους, για τους οποίους σπάνια συζητάμε.

Έστω λοιπόν ότι κυκλοφορώ με 10 δις μετρητά, και άλλα πάγια επενδυμένα σε κεφάλαια, σπίτια, ομολογίες. Ετοιμάζω αποστολές για το φεγγάρι, αλλά βρέθηκα ξαφνικά στο κέντρο της μικρής μας πόλης. Κρατάω 10 δις, από τα οποία 20.000 ευρώ, σχεδόν ένα μικρό πουρμπουάρ, θα γλίτωναν μερικούς σαν το Δημήτρη από τα χρέη του. Δύο ώρες βόλτα, και θα είχα απαλλάξει μερικούς εκατοντάδες ανώνυμους από τα βάρη τους, τις αυπνίες, τα απειλητικά τηλεφωνήματα από τους τοκογλύφους, τα ευγενικά από τις (χρεωκοπημένες) τράπεζες.

Ανάλαφρος και ωραίος, με 10 δις, θα καθόμουν στην κορυφή του κόσμου. Θα ελισσόμουν ανάμεσα στα πιο τρελά όνειρα και τους χειρότερους εφιάλτες μας. Θα περνούσα μία-μία τις πόρτες και θα άφηνα μικρά φακελάκια. Με αυτή τη δύναμη, ασύγκριτη, θα ήμουν ελευθερωτής. Θα είχα σώσει μία ολόκληρη γειτονιά. Με άλλους μαζί, μία πραγματική χώρα. Και θα μου έμεναν και άλλα πόσα. Αλλά όχι άλλα για αποστολές στο φεγγάρι…

Περίεργη σκέψη, σκέφτομαι, σε έναν αδικαιολόγητα άνισο, περίεργο κόσμο. Αν δείτε το «Παιχνίδι του Καλαμαριού» ή αν απλά διαβάσετε την τελευταία έκθεση του Κεντρικού Τραπεζίτη, μπορείτε να τη δοκιμάσετε και εσείς…

Δείτε επίσης: