Πες μου τι φταίει: Ένα βλέμμα φτάνει για να εμπιστευθούμε (;)

της Κατερίνας Tζιωρίδου

Εικόνα: Ελένη Βράκα

Ένα βλέμμα στα μάτια αυτού που έχουμε απέναντι μας φτάνει για να κάνουμε μια πρώτη εκτίμηση της εμπιστοσύνης ή μη που αποπνέει. Ισχύει;

Μπορούμε άραγε από τα μάτια να βγάλουμε συμπεράσματα για την προσωπικότητα ενός ατόμου; Συνήθως προσέχουμε την εξωτερική εμφάνιση, όταν θέλουμε να σχηματίσουμε μια πρώτη εντύπωση για ένα άτομο. Έρευνες στον τομέα αυτό έχουν δείξει, ότι το πρόσωπο ανάλογα με τις γραμμές και το σχήμα του μπορεί σε άλλους να εμπνεύσει εμπιστοσύνη και σε κάποιους άλλους ακριβώς το αντίθετο. Εκτός από το σχήμα και τις εκφράσεις του προσώπου εξίσου σημαντικό ρόλο σε μια πρώτη εκτίμηση του χαρακτήρα φαίνεται να παίζει και το χρώμα των ματιών. Οι άντρες με μπλε μάτια σύμφωνα με τον Karel Kleisner και τους συνεργάτες του στο πανεπιστήμιο Prager Karls φαίνεται να εκτιμούνται ως λιγότερο άξιοι εμπιστοσύνης σε σύγκριση με τους άντρες με καστανά μάτια. Τα καστανά μάτια συνήθως υπάρχουν σε ένα συγκεκριμένο σχήμα προσώπου, το οποίο ως φυσιογνωμικό γνώρισμα δημιουργεί στους γύρω την αίσθηση ενός ευτυχισμένου και έμπιστου ατόμου. Τα μπλε μάτια αντίθετα αντιστοιχούν σε άτομα που επιδρούν στους άλλους ως θυμωμένα και λιγότερο αξιόπιστα. Για τα πράσινα, τα γκρι και όλους τους πιθανούς συνδυασμούς δε γνωρίζουμε και πολλά ακόμη.

Πάντως η ομάδα των ψυχολόγων με επικεφαλή τον Karel Kleisner θέλησε εκ νέου να διερευνήσει αυτή τη θέση και διατύπωσε την εξής υπόθεση: τα καστανά μάτια στους ανθρώπους ασκούν μεγαλύτερο αίσθημα εμπιστοσύνης από ότι τα γαλανά μάτια. Για το σκοπό αυτό μοιράστηκαν σε 238 φοιτητές και φοιτήτριες 40 φωτογραφίες ανδρών και 40 φωτογραφίες γυναικών. Στις φωτογραφίες απεικονίζονταν νέοι ενήλικες με γαλανά ή καστανά μάτια. Η οδηγία ήταν να εκτιμήσουν το βαθμό εμπιστοσύνης που εξέπεμπαν τα άτομα στις φωτογραφίες βάση μια κλίμακας αξιολόγησης. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν έναν υψηλό συσχετισμό ανάμεσα στο χρώμα των ματιών και την εμπιστοσύνη που απέπνεαν τα άτομα στις φωτογραφίες. Ωστόσο παρατηρήθηκε επιπλέον ένας επίσης υψηλός συσχετισμός ανάμεσα στο χρώμα των ματιών και το σχήμα του προσώπου. Τα πρόσωπα με γαλανά μάτια έχουν σύμφωνα με τους ερευνητές σχήμα προσώπου με περισσότερες γωνίες, μικρό στόμα και σχετικά μικρό σχήμα ματιών. Τα πρόσωπα με καστανά μάτια έχουν πιο στρογγυλά χαρακτηριστικά προσώπου με φαρδύ πηγούνι και πρόσωπο. Το συμπέρασμα των ερευνητών ήταν: Παρόλο που τα άτομα με καστανά μάτια εκτιμήθηκαν ως περισσότερο έμπιστα, ωστόσο καταλυτικό ρόλο έπαιξε η συνολική φυσιογνωμία του προσώπου.

Κι όμως όχι!

Και τώρα που διαβάσατε όλα τα παραπάνω, ξεχάστε τα! Σας είναι άχρηστα. Οποιαδήποτε προσπάθεια να κρίνουμε το χαρακτήρα ενός ανθρώπου με βάση το σχήμα του προσώπου και το χρώμα των ματιών είναι το λιγότερο άστοχη. Έρευνες όπως η παραπάνω είναι μεν αξιόπιστες και σταθμισμένες, ωστόσο καταδεικνύουν απλά πιθανές τάσεις και τίποτα περισσότερο. Ο χαρακτήρας του ατόμου διαμορφώνεται εν μέρει γονιδιακά, αλλά το σημαντικότερο ρόλο στο χτίσιμο της προσωπικότητας παίζουν τα βιώματα, οι εμπειρίες και κυρίως όλα όσα αποκομίζει το άτομο μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, αλλά και κατά την ευρύτερη κοινωνικοποίηση που συμβαίνει στη διάρκεια της ζωής του. Και εδώ το σχήμα του προσώπου δεν έχει να μας πει και πολλά. Όποιος δεν συνυπολογίζει αυτούς τους παράγοντες, αναπαράγει το λάθος επιστημόνων του παρελθόντος, οι οποίοι προσπάθησαν επίσης να συσχετίσουν εξωτερικά χαρακτηριστικά με το χαρακτήρα του ατόμου.

Γι΄ αυτό keep calm and don΄t judge a book by its cover!

Πηγή για τα στοιχεία της έρευνας: http://www.plosone.org

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.