REAdicaL €-nomics 6: Οι Κουρείς των Βρυξελλών

Μέχρι πριν από ενάμιση χρόνο, η διεθνής των ψειρών επέβαλλε τη μόδα των μακρότριχων, εκθετικά αναπτυσσόμενων χρεών. Κάθε συζήτηση περί κουρέματος θεωρούνταν επικίνδυνη και λοιδορούνταν ως ανεδαφική και ανιστόρητη. Λησμονούσαν βεβαίως τη δικαιωμένη, έστω μερικώς, καμπάνια περί διαγραφής χρεών του Τρίτου Κόσμου και την τεκμηριωμένη συζήτηση για το «επαχθές χρέος».

Ωστόσο κάποια στιγμή τα μούσια περίσσεψαν και απείλησαν την επιβίωση λοιπών παρασίτων. Ως εκ θαύματος, το «κούρεμα» επανήλθε στη μόδα! Κατέστη εφικτό, δικαιολογημένο, ίσως και επιβεβλημένο. Έκτοτε, μέσα σε μόλις δεκατέσσερις μήνες, η πνιγερή κώμη των χρεών της χώρας υπέστη τέσσερις μπαρμπέρικες επεμβάσεις. Ανεβάσαμε λίγο τις φαβορίτες, ξυρίσαμε τα γένια, κόψαμε τη χαίτη, αλλά δεν γλιτώσαμε ακόμη από τις τρίχες… Η εκ νέου επίσκεψη στο κουρείο των Βρυξελλών θεωρείτε επιβεβλημένη. Γιατί;

1) Διότι, τα «μαλλιά» συνεχίζουν να μεγαλώνουν με ανεξέλεγκτο τρόπο… Όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουμε την κατασπατάληση δημόσιων πόρων, την κοινωνική κρίση και τη βαθύτατη οικονομική ύφεση, δηλαδή τις πραγματικές αιτίες ραγδαίας επιδείνωσης της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, αλλά συνεχίζουμε να επιμένουμε στη λογική του «φακιολιού».

2) Διότι, το ίδιο το κούρεμα δεν ήταν σωστό. Κόψαμε από κει που δεν πρέπει: μέσω της συνθηματολογίας «να πληρώσει και ο ιδιωτικός τομέας» τσουβαλιάστηκαν οι πολίτες και τα νομικά πρόσωπα που τοποθέτησαν την αποταμίευση του μόχθου αγοράζοντας πρωτογενώς ομόλογα, με όλους αυτούς τους «ιδιώτες» που κερδοσκόπησαν στην ολιγοπωλιακά ελεγχόμενη δευτερογενή αγορά, απέκτησαν τίτλους ακόμη και στο ¼ της αρχικής τιμής τους και βγήκαν και κερδισμένοι, παρά το κούρεμα της ονομαστικής τους αξίας.

Προφανώς υπάρχει και άλλος τρόπος αντιμετώπισης των στρεβλώσεων… Μπορούμε να θεραπεύσουμε τη διατηρούμενη σπατάλη στο δημόσιο τομέα, αρκεί να κόψουμε τους λώρους με την παρασιτική μεγαλοαστική τάξη που συνεχίζει να το απομυζά, καθώς και να συγκρουσθούμε με συντεχνιακές λογικές. Μπορούμε να επαναφέρουμε, μεσοπρόθεσμα, την προοπτική της οικονομικής ανάπτυξης σε μια χώρα που βρίθει από συγκριτικά πλεονεκτήματα. Μπορούμε να ξαναστήσουμε το υπόβαθρο της δημοκρατικής νομιμοποίησης, τον τομέα παροχής των δημοσίων αγαθών και το κοινωνικό κράτος.

Προφανώς υπάρχουν και άλλοι τρόποι κουρέματος… Μπορούμε να διαχωρίσουμε το δίκιο των αποταμιευτών που αγοράζοντας πρωτογενώς δημόσιους τίτλους επένδυσαν απλώς στη φερεγγυότητα του κράτους, από την επιθετική δευτερογενή εξαγορά και την προκλητική ωφέλεια των κερδοσκόπων, εγχώριων και διεθνών. Και βεβαίως, το κούρεμα και των ιδιωτικών χρεών, υπερχρεωμένων νοικοκυριών και παραγωγικών μονάδων, δεν είναι απλώς εφικτό, αλλά επιβεβλημένο.

Προσοχή λοιπόν! Σε όποιον κουρέα και αν πάμε, το ποιο κούρεμα θα μας κάνει και με ποιο κουστούμι θα το συνδυάσουμε να είναι δική μας υπόθεση, επιλογή της δημοκρατικής διαδικασίας νομιμοποίησης των κοινωνικών επιλογών.