Ρόμνεϊ vs Ομπάμα

Ένα σκιουράκι στη Νότια Καρολίνα προβλέπει τον νικητή, η Πίτσα Hut δωρίζει γεύματα για μια ζωή αν κάποιος πολίτης ρωτήσει τους υποψήφιους προέδρους πώς την προτιμούν, ο ματιασμένος Ομπάμα του πρώτου ντιμπέιτ παίρνει τη ρεβάνς στο δεύτερο από τον Ρόμνι ο οποίος δυσκολεύεται να κάτσει στο σταντ καθότι Μορμόνος και δεν συνηθίζει να πίνει. Θα ήταν μια τυπική αμερικανική εκλογική εκστρατεία αυτή που οδηγεί στις εκλογές της 6ης Νοέμβρη, γεμάτη χυδαιότητα, εικόνες και ελάχιστη πολιτική, αν οι δύο υποψήφιοι δεν ξόδευαν έκαστος το ποσό ρεκόρ του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων.

Η χρηματοδότηση του επόμενου προέδρου ήταν πάντοτε εξαιρετική επένδυση. Κι οι Αμερικανοί δεν έκρυψαν ότι αγαπούν κάθε παιχνίδι. Στις Υπερεπιτροπές Πολιτικής Δράσης, τις λεγόμενες «Super PACs, απλοί πολίτες, ομάδες συμφερόντων, μεγάλες επιχειρήσεις και διάφοροι μεγιστάνες προσέφεραν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας από λίγα δολάρια ως επιταγές πολλών μηδενικών. Στόχος όλων αυτών των χρημάτων ο επηρεασμός των αναποφάσιστων, που αποδεδειγμένα περιμένουν μια γκάφα ή μία ατάκα για να καταλήξουν. Η καθημερινότητά τους υποψιάζονται ότι δε θα αλλάξει δραματικά, είτε εκλεγεί ο ένας είτε ο άλλος.

Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις λίγες μέρες πριν τις εκλογές δίνουν ένα μικρό προβάδισμα στον Μπαράκ Ομπάμα. Ο πρόεδρος πληρώνει ετεροχρονισμένα τις υψηλές προσδοκίες που δημιούργησε η εκλογή του το 2008 κι ο αντίπαλος του, που οφείλει την αμύθητη περιουσία του στην κερδοσκοπία και τα νησιά Κέυμαν, υπάρχει περίπτωση να είναι ο επόμενος ηγέτης της υπερδύναμης. Λίγη σημασία έχει αν πάσχει από ρομνησία ή αν είναι σαχλαμάρας, όπως τον αποκάλεσε πρόσφατα ο Ομπάμα. Ακόμα μικρότερη αν σκοπεύει να καταργήσει τη μεταρρύθμιση του συστήματος Υγείας, να μειώσει κι άλλο τη φορολογία στους πλούσιους, να αντικαταστήσει πλήρως το κοινωνικό κράτος με την φιλανθρωπία και να απορρυθμίσει την ήδη απορυθμισμένη Wall Street. Η υψηλή ανεργία και η αυστηρή λιτότητα που εφάρμοσε ο Ομπάμα, ενισχύουν τον πειρασμό του βιαιότερου νεοφιλελευθερισμού που πρεσβεύει ο αντίπαλός του.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα προτιμάει τον πρώην κυβερνήτη της Μασσαχουσέτης, του οποίου οι οκτώ μεγαλύτεροι χορηγοί είναι τραπεζικοί όμιλοι-κολοσσοί: Goldman Sachs, Bank of America, JP Morgan Chase, Morgan Stanley, Credit Suisse Group, Citigroup, Wells Fargo, Barclays. Οι θέσεις του για τις αμβλώσεις και την ομοφυλοφιλία έχουν σκληρύνει τα τελευταία χρόνια πιθανότατα για να ικανοποιήσουν το Tea Party. Κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς πιστεύει κι αν πιστεύει σε κάτι. Αν δεν κερδίσει πάντως την πολιτεία του Οχάιο, δύσκολα θα ορκιστεί 45ος πρόεδρος των Η.Π.Α. Από την άλλη, οι Δημοκρατικοί ξέρουν ότι ο Ομπάμα θα εξακολουθεί να είναι ανίσχυρος σε περίπτωση επανεκλογής του εφόσον το Κογκρέσο παραμείνει, όπως όλα δείχνουν, σε ρεπουμπλικανικά χέρια.

«Τα αγαθά επιμερίζονται ισομερώς. Τα μεγάλα πλούτη εξαφανίζονται και ο αριθμός των μικρών περιουσιών πολλαπλασιάζεται. Δεν υπάρχουν πια ούτε η αχανής χλιδή ούτε η ανεπανόρθωτη εξαθλίωση». Η κατάσταση, δύο αιώνες μετά το μνημειώδες έργο του Τοκβίλ για τη Δημοκρατία στην Αμερική, έχει αλλάξει δραματικά. Η αμερικανική Αυτοκρατορία έχει εξελιχθεί σε μία τέλεια μη Δημοκρατία λειτουργώντας προς όφελος μία ολιγαρχίας που έχει οργανωθεί εναντίον των πολιτών. Στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με δύο κόμματα που υπηρετούν διαφορετικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Οι ψηφοφόροι επιλέγουν ανάμεσα σε δυο διαφορετικές εκδοχές την ίδιας εναλλακτικής. Της μίας και μοναδικής. Το αόρατο χέρι της αγοράς μπορεί να δημιούργησε την παγκόσμια οικονομική κρίση, καιρός όμως να του ξαναδείξουμε απόλυτη εμπιστοσύνη, λένε οι Ρεπουμπλικάνοι. Η αδικία θεωρείται συνώνυμη της τεμπελιάς, η αδιαφορία απόδειξη πίστης στο αμερικανικό όνειρο, οι κοινωνικές ανισότητες συνέπεια της ελευθερίας. Η διαφορετική κουλτούρα των Δημοκρατικών δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα πείσει ξανά τους Αμερικανούς. Μπορεί ο Ομπάμα να ψεύδεται ως πολιτικός κι ο Ρόμνι ως κοινός απατεώνας, αλλά οι ελάχιστες αντιστάσεις που προέβαλε τα τελευταία τέσσερα χρόνια δεν αποτελούν εγγύηση για μια νέα τετραετία.

Τα χειρότερα εξάλλου δε φαίνεται να πέρασαν για τον πλανήτη. Η επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας σε συνδυασμό με την ένταση στη Μέση Ανατολή, δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα. Οι διαφορές Ομπάμα-Ρόμνι είναι μικρές, αλλά ενδέχεται να αποβούν ουσιαστικές, αν όχι μοιραίες. Η Αμερική, με την φονταμενταλιστική δεξιά πιο παρανοϊκή από ποτέ, φαίνεται πως νοστάλγησε ήδη τον Τζορτζ Μπους τον νεότερο. Σε ένα μικρόψυχο κόσμο, δεν είναι περιττοί μόνο οι ποιητές, αλλά ως φαίνεται και οι φτωχοί.