Σαν την κουζίνα της Χαλκιδικής δεν έχει!

της Κύας Τζήμου

Μπορεί εμείς οι Θεσσαλονικείς να πίνουμε νερό στο όνομά της, να μποτιλιαριζόμαστε απτόητοι κάθε Σαββατοκύριακο για μια βουτιά στα πράσινα νερά της και να απολαμβάνουμε τη μοναδική σύμπνοια του πράσινου με το απέραντιο γαλάζιο της θάλασσας επαναλαμβάνοντας νοερά (και φωναχτά) «σαν τη Χαλκιδική δεν έχει», αλλά η αλήθεια είναι ότι το υπέροχο τοπίο της Χαλκιδικής και οι χιλιάδες άλλες κρυφές και φανερές χαρες της δεν είναι πασίγνωστες στην υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η πρωτοβουλία της chef Ντίνας Νικολάου με τη συνεργασία του Ελληνο-Ιταλικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης για την διοργάνωση του Mount Athos Area Kouzina έχει στόχο να προωθήσει τον τόπο μέσα από τις γεύσεις της περιοχής και τους ανθρώπους της, φέτος για τέταρτη χρονιά. Ένας μήνας γεμάτος περιηγήσεις, οργανωμένες γιορτές λιμανιών, μαθήματα μαγειρικής, χίλιες δυο ιδιαίτερες συνταγές με υπέροχα τοπικά προϊόντα μαγειρεμένες από τις ντόπιες νοικοκύρες αλλά και chefs, μερικές να σε αφήνουν άφωνο με την ευρηματικότητά τους, μύδια, όστρακα, θαλασσινά, ψάρια, συνταγές, βουνό και θάλασσα σε μια αιώνια αρμονική συνύπαρξη που μόνο στον τόπο μας συναντάς.

Οι ορεινοί όγκοι του Χολομώντα και του Αριστοτελικού Βουνού ήταν οι πρωταγωνιστές των τριών πρώτων ημερών του Mount Athos Area KOUZINA 2015, το οποίο στις 15 Μαΐου άνοιξε τις πύλες του στο γαστρονομικό κοινό, προωθώντας τα βιολογικά προϊόντα των δύο βουνών και προβάλλοντας τις τουριστικές μορφές που προσφέρουν. Τα μενού της πρώτης εβδομαδιαίας θεματικής ενότητας είχαν τίτλο «Η Αρχαιοελληνική Κουζίνα».

Η δεύτερη εβδομαδιαία θεματική ενότητα του Mount Athos Area KOUZINA 2015, είχε τίτλο «Η Θαλασσινή Κουζίνα» (18 – 24.5.15). Η θάλασσα του Αριστοτέλη, της αρχαίας Ακάνθου και του Άθωνα, συνολικά 300 χιλ. της χερσονήσου αναδείχθηκαν με εντυπωσιακό τρόπο μέσα από γιορτές, μαθήματα μαγειρικής και υπέροχα μενού, προβάλλοντας έτσι τα τοπικά θαλασσινά προϊόντα: τα μύδια, τα ψαρικά, τα όστρακα, τα μαλάκια, τα αστακοειδή. Μετά την Ολυμπιάδα που δικαιολογεί απόλυτα τη φήμη της για τα νοστιμότερα μύδια της ελληνικής θάλασσας, το δεύτερο τριήμερο, οι γαστρονομικές δράσεις θα μας συναντούσαν στο μοναδικό κατοικημένο νησάκι της Χαλκιδικής. Διασχίσαμε μια μικρή απόσταση ήρεμη θάλασσας με καραβάκι μέχρι το υπέροχο νησάκι της Αμμουλιανής όπου τα μαθήματα παραδοσιακής μαγειρικής και οι γαστρονομικές εκδηλώσεις της θάλασσας τίμησαν τα προϊόντα του αθωνικού κόλπου: πίτες φτιαγμένες από αρμυρίκια του Αιγαίου και άγρια χόρτα, ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά κάθε είδους παρέλασαν από τα γιορτινά τραπέζια των συνδαιτημόνων και συντρόφευσαν τα ολονύκτια γλέντια με μουσικές, χορούς, τσίπουρα και θαλασσινούς μεζέδες μαγειρεμένους επί τόπου σε αυτοσχέδιες μικρές κουζίνες που στήθηκαν στο λιμανάκι του χωριού.

Οι ακούραστες γυναίκες του χωριού δεν δίστασαν να αποκαλύψουν τα μυστικά μιας κουζίνας με συνταγές που έφεραν οι γιαγιάδες τους, πρόσφυγες από τον Μαρμαρά της Μικράς Ασίας αλλά και άλλες που επινόησαν φτάνοντας εδώ και στήνοντας απ΄το μηδέν καινούργιες ζωές. Δεν υπάρχει τίποτα που να παράγει ο τόπος ή να βγαίνει από τη θάλασσα που να μην προσφέρεται στο οικογενειακό τραπέζι. Κι όταν οι άνδρες γυρνούν στυα σπίτια με τη σοδειά της θάλασσας εκείνες είναι που πρέπει να επινοήσουν χίλιους τρόπους για να διαφοροποιήσουν τις συνταγές τους. Για να μη γίνει το καθημερινό μενού βαρετό. Δοκιμάσαμε απίστευτους κεφτέδες με ανεμώνες της θάλασσας, τις κολλιτσίδες που βλέπουμε στα βράχια και δεν μας είχε περάσει ποτέ απ΄το μυαλό ότι μπορούν αποτελέσουν λιχουδιά που θα ζήλευε η παγκόσμια γκουρμέ μαγειρική, ψαροκεφτέδες, χταπόδι με χόρτα, γεμιστό καλαμάρι και πίτες με αρμυρίκια, κρίταμα ή άγρια χόρτα σε διάφορες παραλλαγές.

Απολαυστικό το μαθήμα μαγειρικής στο ξύλινο μπαλκόνι της Ανεμότρατας με θέα τις ψαρόβαρκες στο λιμανάκι. Η κυρία Ελένη και η κυρία Ρούλα μας έδειξαν πώς να φτιάχνουμε μπακαλιάρο φρικασέ και κριθαρώτο με καραβίδες και θάλασσινα και το εστιατόριο πρόσθεσε στο τραπέζι μας ένα πολύ ιδιαίτερο πιάτο με μύδια σαχανάκι και τα πιο νόστιμα αχνιστά μύδια που έχουμε δοκιμάσει ποτέ (χωρίς υπερβολή). Το γεμιστό καλαμάρι που μας έφερε τελευταία στιγμή η Μαρία ήταν η νοστιμότατη τελευταία πινελιά στο τραπέζι των θαλασσινών που ολοκλήρωσε το μάθημα μαγειρικής.

Στο Costa Costa την παραλία των Νέων Ρόδων στον κόλπο της Ιερισσού φάγαμε μεσογειακούς ουζομεζέδες που μαγείρεψε η Ιφιγένεια κάτω από τις ομπρέλες και πάνω στην άμμο, εκεί που σκάει το κύμα, με θέα τη μικρή χερσόνησο στην βορειοανατολική πλευρά του Άθω. Στο beach bar – mini restaurant όπου κυριαρχεί το λευκό ξύλο στην μινιμαλ διακόσμηση, δοκιμάσαμε τα σπιτικά ντολαμαδάκια της θείας Καίτης, τον μίνι ντάκο, τους ντοματοκεφτέδες, μικρά τάπας με καβουροσαλάτα, σμυρνέικα σουτζουκάκια και γιαουρτλού κεμπάπ και ένα υπέροχο αγιοτύρι σαχανάκι, ένα σκληρό τυρί με μοναδική γεύση, τύπου γραβιέρας, της τοπικής γαλακτοκομικής μονάδας του Σταθώρη, που η παραγωγή του γίνεται στις πύλες του Αγίου Όρους.

Το κοκτέιλ ούζου που έφτιαξε για μας ο νεαρός bar tender, Αλέξανδρος Κεχαϊδης, ήταν απολύτως πρωτότυπο και βαφτίστηκε επί τόπου με το όνομα Γιάφκας από τον συμπαθέστατο ιδιοκτήτη του μαγαζιού, προς τιμήν μιας γραφικής φιγούρας του χωριού με το ίδιο παρατσούκλι. Κάπως έτσι το Yellow Submarine του Αλέξη απέκτησε νέο όνομα που δεν προϊδεάζει καθόλου για τα συστατικά του. Το μυστικό της γεύσης του  ήταν μια εξαιρετική μαρμελάδα λεμόνι (αν δεν έχετε φάει, τα Νέα Ρόδα δεν είναι μακρυά) και ούζο και στο σερβίρισμα το συνόδευε μια κουταλιά βανίλια, σαν το γνωστό μας υποβρύχιο. Πεντανόστιμο και ιδιαίτερα χωνευτικό. Η «θαλασσινή εβδομάδα» τελείωσε στο Στρατώνι. Εκεί η καθιερωμένη ψαρογιορτή συγκέντρωσε όλους τους κατοίκους σε ένα τεράστιο τραπέζωμα και γλέντι με παραδοσιακούς χορούς και μουσική προς τιμήν της Αριστοτελικής θάλασσας.

Μέχρι τις 15 Ιουνίου κι άλλες γαστρονομικές βραδιές περιμένουν Έλληνες και ξένους επισκέπτες στην προαθωνική χερσόνησο, όπου κάθε βράδυ στις 8, η επικεφαλής της διοργάνωσης, chef Ντίνα Νικολάου και δεκαοκτώ (18) τοπικοί chef, σε συνεργασία με πέντε (5) ευρωπαίους chef, αναδεικνύουν τη χρήση των τοπικών προϊόντων στη μαγειρική / ζαχαροπλαστική και παρουσιάζουν γαστρονομικές τεχνικές, βασισμένες στις επιρροές εκείνες, που αποτελούν τους πέντε άξονες της διοργάνωσης:

– Η αρχαιοελληνική κουζίνα, – Η ευλογία του αγιορείτικου κόλπου, – Η μοναστηριακή κουζίνα, – Η κουζίνα των αλησμόνητων πατρίδων, – Η μεσογειακή κουζίνα.

*Το φεστιβάλ θα ολοκληρωθεί με την απονομή των βραβείων γκουρμέ στις 15 Ιουνίου. Μπορείτε να δηλώσετε συμμετοχή σε κάποια από τα επόμενα μαθήματα μαγειρικής εδώ. Το πρόγραμμα του Mount Athos Area KOUZINA 2015 μπορείτε να το δείτε εδώ