Τα διλήμματα των Τούρκων, η προσφυγιά και τα μπάνια του λαού
Ο Παύλος Νεράντζης βλέπει εικόνες από όμορφες παραλίες με καταγάλανα νερά και σκέφτεται τους τσουβαλιασμένους σε καταυλισμούς πρόσφυγες που περιμένουν ποιος ξέρει τι...
Εικόνα: Γκέλη Δούμπη
Βλέπω στο fb καλοκαιρινές φωτογραφίες φίλων που χαμογελούν ξέγνοιαστα –έτσι τουλάχιστον δείχνουν μπρος στο φακό- κι άλλες από όμορφες παραλίες με καταγάλανα νερά. Και σκέφτομαι τους τσουβαλιασμένους σε καταυλισμούς πρόσφυγες που περιμένουν ποιος ξέρει τι, με την απόγνωση και την κούραση να φουντώνει μέσα τους, πώς και αυτοί έχουν δικαίωμα στην ξεκούραση, σε κάποιες διακοπές που τους τις έκλεψε ο πόλεμος. Λες και ο νους μου από διαστροφή ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο, αρνείται πεισματικά να πάει διακοπές, να πάρει μια ανάσα οξυγόνου.
Διαβάζω μέρες τώρα τα τεκταινόμενα στην Τουρκία και αναρωτιέμαι αυτός ο λαός αν πρέπει να διαλέξει έναν αυταρχικό σουλτάνο που ετσιθελικά στο όνομα του Αλλάχ ακυρώνει τα όποια βήματα εκδημοκρατισμού της χώρας και καταργεί στο όνομα της υπεράσπισης της δημοκρατίας… το κράτος Δικαίου, επιβάλλοντας ουσιαστικά μια χούντα. Ή να προτιμήσει ένα στρατοκρατικό καθεστώς από κεμαλιστές εθνικιστές, που στον τόπο τους θεωρούνται εγγυητές του λαϊκού κράτους, αλλά εκ των πραγμάτων τώρα επιχείρησαν βίαια να ανατρέψουν ένα εκλεγμένο πρόεδρο και στο πρόσφατο παρελθόν οργάνωσαν Αττίλες.
Όπως και να ΄χουν τα πράγματα, όποιες και να είναι οι εξελίξεις, η φωτιά του πολέμου πήρε την ανηφόρα από τη Μέση Ανατολή προς τα μέρη μας και ο κίνδυνος ενός εμφύλιου σπαραγμού γίνεται περισσότερο ορατός στη γειτονική χώρα. Τίποτε δεν θάναι πλέον όπως χτες στην Τουρκία. Οι φανατισμένοι οπαδοί του Ερντογάν και του κυβερνώντος κόμματος δεν θα έχουν στο εξής απέναντί τους μόνον το στρατό και τους Κούρδους αντάρτες, αλλά και τις χιλιάδες των δυσαρεστημένων που απολύθηκαν εν μία νυκτί από τις δημόσιες υπηρεσίες και τα πανεπιστημιακά βακουφικά ιδρύματα σε μία πρωτοφανή εκστρατεία εξόντωσης των δήθεν αντιπάλων. Και αύριο, αν τα πράγματα οξυνθούν περισσότερο, θα βρουν απέναντί τους και το ένα τρίτο των Τούρκων που δεν πιστεύουν στη συνωμοσιολογία και τη μαύρη προπαγάνδα του σουλτάνου, αλλά θεωρούν ότι η δήθεν απόπειρα πραξικοπήματος διοργανώθηκε από τον ίδιο τον Ερντογάν.
Με ανησυχεί ο θόρυβος από τις ερπύστριες των τεθωρακισμένων που μεταδίδουν τα ξένα δίκτυα. Μου ξυπνούν μνήμες από τη δική μας χούντα. Ακόμη πιο πολύ, όμως, με θορυβούν οι κραυγές του μανιασμένου πλήθους που στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας αλαλάζουν «Αλλάχου Ακμπάρ», «Ο Θεός είναι Μεγάλος».
«Όταν οι ήχοι από τις συμπλοκές σταματάνε, έρχονται από τα τζαμιά ανακοινώσεις για αντίσταση στο στρατό: «Τζιχάντ είναι! Βγείτε για τον Αλλάχ στους δρόμους». Τι κάνετε, όταν αναρωτιέστε αν το επόμενο πρωί θα ξυπνήσετε μ΄ ένα στρατιωτικό πραξικόπημα ή σε μία Ισλαμική Δημοκρατία;…
Η θλίψη και ο φόβος μας διαρκώς διακόπτονται από παραλογισμό» γράφει σ΄ένα υπέροχο κείμενό της η δημοσιογράφος και συγγραφέας Ετζέ Τεμελκουράν.
Οι ισλαμιστές του ISIS εξακολουθούν να σφάζουν και να αποκεφαλίζουν σε Συρία και Ιράκ και να δείχνουν το απάνθρωπο πρόσωπό τους στην Ευρώπη, καθώς η στρατιωτική τους δύναμη φαίνεται να συρρικνώνεται. Την ίδια ώρα οι φανατικοί του Ερντογάν λιντσάρουν ανυπεράσπιστους στρατιώτες και ετοιμάζουν «νεκροταφεία προδοτών» σε Ιστανμπούλ και Άγκυρα. Η σύγκριση στις μεθόδους εξόντωσης του αντιπάλου, της διαφορετικής φωνής είναι αναπόφευκτη.
Ακούω στα ραδιοτηλεοπτικά δελτία για τις αρνητικές συνέπειες που θα έχει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις η μη απέλαση των Τούρκων φυγάδων στρατιωτικών από την Ελλάδα, όπως απειλεί το καθεστώς Ερντογάν και θυμάμαι τους δικούς μας Νίκο Παππά και τα «παιδιά του» που αυτομόλησαν από άσκηση του ΝΑΤΟ το ΄73 για να ζητήσουν με το αντιτορπιλικό «Βέλος» πολιτικό άσυλο από τη δεξιά κυβέρνηση του Τζούλιο Αντρεόττι στην Ιταλία. Άλλο βέβαια οι Τούρκοι εθνικιστές στρατιωτικοί, που και στο παρελθόν επιβλήθηκαν με τη βία και ευθύνονται για μύρια κακά στον τόπο μας, από τη μικρασιατική καταστροφή έως τη μαρτυρική Κύπρο κι άλλο οι Έλληνες δημοκράτες στρατιωτικοί, που σήκωσαν το ανάστημά τους στη χούντα των δικών μας συνταγματαρχών. Άλλο οι πραξικοπηματίες κι άλλο οι υπερασπιστές της δημοκρατίας.
Σωστό, αλλά τι πρέπει να υπερισχύσει ως αρχή στην απόδοση Δικαιοσύνης για την παροχή -ή μη- ασύλου σ΄ αυτούς τους Τούρκους που κατέφυγαν στην Ελλάδα; Η προστασία της ανθρώπινης ζωής ακόμη κι ενός επίδοξου πραξικοπηματία, που δεν πρόλαβε να τελέσει ένα έγκλημα σε βάρος της Δημοκρατίας (ποιας, αλήθεια, δημοκρατίας στη σύγχρονη Τουρκία); Ή η συμμετοχή που δεν έχει αποδειχθεί των φυγάδων στο εν λόγω έγκλημα και η εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων ώστε να μη διαταραχθούν οι ελληνο-τουρκικές σχέσεις; Ένας γόρδιος δεσμός που έχει αναμφισβήτητα πολιτική χροιά. Κι όποιος ισχυρίζεται το αντίθετο ότι θα τηρηθούν μονάχα οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου εθελοτυφλεί.
Όπως και νάχουν τα πράγματα στην Τουρκία η δημοκρατία αιμορραγεί, αργοπεθαίνει από τον αυταρχισμό ενός ηγέτη της που επανειλημμένα έχει κατηγορηθεί για τις υπόγειες σχέσεις του με τον ISIS.
Και να σκεφτεί κανείς ότι οι ευρωπαϊκές ελίτ, αυτές που τώρα κουνούν το χέρι –και με το δίκιό τους- στον Ερντογάν, προειδοποιώντας τον ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα θα διακοπούν αν ο σουλτάνος επαναφέρει τη θανατική ποινή, μόλις πριν μερικούς μήνες χαρακτήρισαν την Τουρκία «ασφαλή χώρα». Εθελοτυφλούσαν τότε οι Βρυξέλλες, στρουθοκαμηλίζουν και σήμερα αν πιστεύουν ότι ο σουλτάνος θα υπακούσει.
Βλέπω στο fb καλοκαιρινές φωτογραφίες φίλων που χαμογελούν ξέγνοιαστα και θυμήθηκα πώς η επιστράτευση το ΄74 με είχε βρει ξέγνοιαστο σε μία παραλία της Χαλκιδικής ν΄αναρωτιέμαι «τι στο διάολο γίνεται. Είναι δυνατόν να πηγαίνουμε σε πόλεμο;». Το ίδιο μου΄λεγε πριν λίγες μέρες κι ένας Σύριος πρόσφυγας. «Πριν να ξεσπάσει ο πόλεμος στη Συρία αν μου΄λεγε κανείς ότι θα γινόμουν πρόσφυγας, δεν θα τον πίστευα».
Κι αν ξεσπάσει έστω ένας περιορισμένης κλίμακας εμφύλιος στην Τουρκία; Ή διευρυνθούν οι συγκρούσεις Κούρδων ανταρτών με το στρατό, ποιές θα είναι οι συνέπειες στην Ελλάδα; Η αποσταθεροποίηση στην ευρύτερη περιοχή διευρύνεται.