Τα πράγματα πρέπει να είναι πολύ σκούρα όταν η αστυνομία συλλαμβάνει φιλοσόφους

Λέξεις: Νένη Πανουργιά 

Πάνε ήδη μέρες που η αστυνομία της Νέας Υόρκης (NYPD) μετά από πρόσκληση της προέδρου του Πανεπιστημίου Κολούμπια Μινούς Σαφίκ, διέλυσε τον καταυλισμό των φοιτητών και εκκένωσε το υπό κατάληψη κτίριο του Κολλεγίου, Hamilton Hall, όπου συστεγάζονται, μαζί με την διοίκηση του Κολλεγίου, και τα τμήματα των Γερμανικών, Σλαβικών, Κλασσικών, Ελληνικών Σπουδών και το Κέντρο Μελέτης Εθνισμού και Φυλετικών Σπουδών.

Το Κέντρο ιδρύθηκε το 1996, μετά από επιτυχημένη κατάληψη από το φοιτητικό σώμα των ίδιων χώρων του πανεπιστημίου με αίτημα την δημιουργία φορέα που θα διερευνούσε και θα προέβαλλε την μελέτη του φυλετικού προβλήματος, την συμβολή των μη δυτικών κοινωνιών στον πλανητικό πολιτισμό, και τα απότοκα της αποικιοκρατίας και του αντιαποικιοκρατικού κινήματος. Πριν το 1996 οι φοιτητές είχαν ξανακαταλάβει το Χάμιλτον το 1986 με αίτημα την απόσυρση των επενδύσεων του πανεπιστημίου από κεφάλαια Νοτιοαφρικανικών συμφερόντων.

Βέβαια άλλο το χρηματο-οικονομικό τοπίο του ’86 όπου οι εταιρείες αποτελούσαν διακριτούς οικονομικούς κλάδους, άλλο το οικονομικό τοπίο της χρηματιστικής και εργατικής παγκοσμιοποίησης του Κλίντον, άλλο το σημερινό τοπίο όπου η ίδια εταιρεία συμπεριλαμβάνει την παραγωγή τόσο διαφορετικών προϊόντων που κινούνται από ζωοτροφές και σπόρους μέχρι χημικά όπλα.

Ούτε το ’86, όμως, ούτε το ’96 είχε διατάξει η διοίκηση του πανεπιστημίου την παρέμβαση της αστυνομίας παρά το γεγονός ότι και οι τότε καταλήψεις όπως και οι τωρινές δεν είχαν κανένα ίχνος βίας, καμμία καταστροφή περιουσίας του πανεπιστημίου, καμμία παρεμπόδιση της εύρυθμης λειτουργίας του. Η μόνη, και θεμελιώδης, διαφορά είναι η συμβολική σημασία που έχει από την μία το Ισραήλ και από την άλλη το ίδιο το Κολούμπια στο φαντασιακό πλαίσιο της Αμερικανικής κοινωνίας. Αλλά αυτό που βιώνουμε από την δεύτερη εβδομάδα του Οκτωβρίου στο πανεπιστήμιο είναι μία άσκηση στην εφαρμογή του αυταρχισμού.

Αντίθετα με τα όσα υποστηρίζει η πρόεδρος του πανεπιστημίου, ότι δηλαδή η επέμβαση της αστυνομίας ήταν το αναπόφευκτο μιάς αντιπαράθεσης που συνεχώς κλιμακωνόταν από τους φοιτητές, η κλιμάκωση της αντίδρασης της διοίκησης βαρύνει την ίδια την διοίκηση που ήδη από τις 3 Νοεμβρίου, δηλαδή τρεις βδομάδες μετά τις πρώτες διαδηλώσεις στο πανεπιστήμιο, άλλαξε μονομερώς τους κανονισμούς που διέπουν τους τρόπους έκφρασης των ιδεών στους κοινόχρηστους χώρους του πανεπιστημίου και απαγόρευσε και απέκλεισε από τον πανεπιστήμιο δύο σημαντικές οργανώσεις στις οποίες ανήκει μεγάλο μέρος του φοιτητικού σώματος, την Jewish Voice for Peace (Εβραϊκή Φωνή για την Ειρήνη) και την Students for Justice in Palestine (Φοιτητές για Δικαιοσύνη στην Παλαιστίνη).

Κατά την διάρκεια, δε, των συνεννοήσεων με τις εκπροσώπους των φοιτητών η πρόεδρος (σημειωτέον: πρώην αντιπρόεδρος της Διεθνούς Τράπεζας, πρώην αναπληρώτρια διευθύντρια και συνεργάτις της Κριστίν Λαγκάρντ κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008, και πρώην Πρόεδρος του LSE) συνεργάστηκε στενά με την Rebecca Weiner, καθηγήτρια στην Σχολή Διεθνών Σχέσεων στο Κολούμπια και Διευθύντρια του γραφείου Μυστικών Υπηρεσιών και Αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας της NYPD.

Η Αντιτρομοκρατική της NYPD διατηρεί γραφεία στο Τελ Αβίβ και η Weiner ανήκει και στα δύο γραφεία λειτουργώντας ως γέφυρα. Όπως δήλωσε ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης «η Rebecca Weiner συντόνισε όλη την επιχείρηση εκκένωσης του πανεπιστημίου», ειδικά την βίαιη εκκένωση του Χάμιλτον.

Δηλαδή βλέπουμε εδώ ότι υπάρχει μία απ’ ευθείας συνεργασία της προέδρου με ξένο κράτος και την τοπική αστυνομία, ενώ παρακάμπτει μονομερώς και με δική της αποκλειστικά απόφαση τα συλλογικά όργανα της πανεπιστημιακής κοινότητας, και κυρίως την Σύγκλητο και το Συμβούλιο των Φοιτητών. Σαν, δηλαδή, το ΄68, ο πρόεδρος Greyson Kirk να είχε συνεργαστεί εκτός από το NYPD και με την κυβέρνηση του Βιετνάμ, ή ο επόμενος πρόεδρος του πανεπιστημίου, Michael Sovern, είχε συνεργαστεί το ’86 με τη

Η κλιμάκωση της βίας από πλευράς των διοικήσεων των πανεπιστήμιων οφείλεται τόσο στην στενή συνεργασία μεταξύ των διοικήσεων και της κυβέρνησης του Ισραήλ όσο και στην στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας που πραγματοποιήθηκε μετά το τέλος του πολέμου στο Ιράκ με την υπερπληθώρα του στρατιωτικού εξοπλισμού που είχε ξεμείνει και διοχετεύθηκε σε αστυνομικά τμήματα για να μην πάει χαμένος.

Έτσι παρατηρήσαμε τον προπηλακισμό και τις συλλήψεις όχι μόνο φοιτητών αλλά και καθηγητών, για παράδειγμα της Διευθύντριας του Τμήματος Εβραϊκών Σπουδών στο Dartmouth και της καθηγήτριας Φιλοσοφίας και προέδρου του πανεπιστημίου Emory, από αστυνομικές δυνάμεις που δεν είναι εκπαιδευμένες στην αντιμετώπιση φοιτητικών κινητοποιήσεων και όπου εφαρμόζουν τακτικές διαχείρισης πλήθους και αναταραχής. Δεν μπορούν αν ξεχωρίσουν την φιλόσοφο, ή την Εβραία καθηγήτρια που διαδηλώνουν στους χώρους του πανεπιστημίου τους, από ανθρώπους που προβαίνουν σε ληστεία ή φόνο όπου η αστυνομία πρέπει, όντως, να παρέμβει και να διακόψει την πράξη.

Σήμερα ξεκίνησαν στην Νέα Υόρκη οι ανομωτί καταθέσεις των φοιτητριών και φοιτητών και των λίγων εξω-πανεπιστημιακών συλληφθέντων που θα ολοκληρωθούν την Παρασκευή. Κυκλοφορεί η φήμη ότι ενώ η πρόθεση του Εισαγγελέα Alvin Bragg ήταν να απαγγείλει την ελαφρά κατηγορία της φθοράς ξένης περιουσίας (παράπτωμα με δυνατότητα να αποσυρθούν οι κατηγορίες) η διοίκηση του πανεπιστημίου, με την συμβουλή της Weiner, ζήτησε οι κατηγορίες να είναι για διάρρηξη, κλοπή, και φθορά ξένης περιουσίας (κακούργημα με υποχρεωτική ποινή από 5-10 χρόνια φυλάκισης).

Βέβαια το πως μπορεί να θεωρηθεί ένας χώρος ξένος όταν διατηρείται και επεκτείνεται με την οικονομική συνδρομή του κατηγορουμένου για τέτοια πράξη είναι άξιο απορίας, δηλαδή πως είναι δυνατόν ένα πανεπιστήμιο που έχει χτιστεί και συντηρείται με τα δίδακτρα των φοιτητών που το έχουν καταλάβει να τους είναι ¨ξένο¨; Πως μπορεί να διαρρήξει κανείς το δικό του οικοδόμημα;

Ο μόνος λόγος που μπορεί να θεωρηθεί ένας τέτοιος συλλογισμός ως βάσιμος είναι το ότι ακόμη και τα πιο ελίτ πανεπιστήμια της Ανατολικής Ακτής, η περίφημη Λήγκα του Κισσού, δηλαδή τα Ivy League μη-κρατικά πανεπιστήμια, βρίσκονται υπό την πολιορκία του διεθνούς κεφαλαιοποιητικού συστήματος και η διοίκησή τους, αρχής γενομένης από το Συμβούλιο Πιστεύσεως, μέχρι την πρόεδρο και τον Οικονομικό Διευθυντή, θεωρούν τα πανεπιστήμια πολυεθνικές εταιρείες που έχουν επενδύσει σε μια συγκεκριμένη μάρκα εκπαίδευσης, κίνηση που ξεκίνησε το 2006 και αναπτύσσεται σταθερά μέχρι στιγμής. Branding, δηλαδή.

Το Κολούμπια, πολύ πριν το ’68, θεωρούνταν προοδευτικό και μαχητικό πανεπιστήμιο, από τα τέλη του 19ου αιώνα που οι καθηγητές του αγωνίστηκαν σε θεωρητικό, επιστημονικό, και πολιτικό επίπεδο εναντίον του ρατσισμού, εναντίον του αποκλεισμού μειονοτήτων, εναντίον της αποκοπής της παιδείας από τον περιβάλλοντα χώρο της, κάτι που στο φαντασιακό των φοιτητών παρουσιαζόταν πάντα ως μεγαλύτερο από την ιστορική του πραγματικότητα και στο φαντασιακό της διοίκησης παρουσίαζε πάντα ένα στοιχείο προς εξάλειψη.

Το 2006, σε συζήτηση που είχα με τον τότε πρόεδρο του ανέφερα ότι οι υποψήφιοι φοιτητές ερχόντουσαν στο πανεπιστήμιο και, εν μέρει, εξ αιτίας αυτής της ιστορικότητας την οποία το πανεπιστήμιο θα έπρεπε να διατηρήσει. Ο πρόεδρος μου απάντησε ότι του προτείνω το ακριβώς αντίθετο απ’ ό,τι του ζητάει το Συμβούλιο που του ζητούσε να προβεί στην αποκάθαρση αυτής της ιστορίας.

Πάνω σ’ αυτή την διελκυστίνδα της προοδευτικότητας, της αναζήτησης του δικαίου, και της αυτονομίας της γνώσης από την μια πλευρά, και της αντίληψης περί πανεπιστημίου ως χώρου εξάσκησης εξουσίας και δημιουργίας πλούτου διεξάγεται η σημερινή κινητοποίηση των παιδιών που διδάσκουμε και στα οποία ενσταλάζουμε τους τρόπους απόκτησης και εφαρμογής της κριτικής σκέψης που δεν θα υποκύπτει στις επιταγές της αγοράς αλλά θα πορεύεται με γνώμονα το κοινό καλό και το δίκαιο.

Εικόνα: Pexels

*Η Νένη Πανουργιά είναι ανθρωπολόγος, καθηγήτρια στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Φυλακών, υπεύθυνη του προγράμματος σπουδών Justice in Education και Ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Συγκριτικής Λογοτεχνίας και Κοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Columbia. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια Princeton, Rutgers, NYU, Bard College, NSSR και Universite de Paris VIII.