Τα σκόρπια: Η απίστευτα κοσμοπολίτικη ζωή μου

Kάθε βδομάδα (μετά την αγρανάπαυση δύο μηνών) μοιράζομαι μαζί σας ένα μικρό κείμενο που θεωρητικά θα μπορούσε να είναι από το ημερολόγιό μου.

Τίτλος της στήλης: «Τα σκόρπια» γιατί τα κείμενα δεν θα έχουν χρονολογική σειρά, θα δημοσιεύονται «σκόρπια». Με χιούμορ αλλά και σοβαρότητα θα γράφω για θέματα που με ή μας απασχολούν ήδη 66 χρονών.

«Μεγαλώνουμε κι όμορφα παλιώνουμε».

Άλλοτε ο λόγος θα είναι δημόσιος-πολιτικός, άλλοτε θα διαβάζετε μία προσωπική εξομολόγηση, ελπίζω χωρίς να δυσανασχετείτε.

Η απίστευτα κοσμοπολίτικη ζωή μου

Ο ελληνισμός της διασποράς, οι Έλληνες στον Πόντο, τη Μικρά Ασία και αλλού ήταν πραγματικοί κοσμοπολίτες. Μιλώ για τους καλοστεκούμενους, βεβαίως. Σπούδαζαν στην Ευρώπη, είχαν εμπορικές δουλειές χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, μιλούσαν ευρωπαϊκές γλώσσες.

Οι συγγενείς μου από την πλευρά του πατέρα μου ήταν στην Τραπεζούντα, ο συνονόματος παππούς Σταύρος τέλειωσε το Λύκειο Τραπεζούντας και είχε πολλά βιβλία αρχαίων συγγραφέων με τις ωραίες σφραγίδες τους στα ρώσικα και με υπέροχο σχεδιασμό της πρώτης σελίδας. Τα έχω στη βιβλιοθήκη μου. Η γιαγιά μου ντυνόταν όπως δεν έχω και δεν θα ντυθώ ποτέ, σαν πραγματική αρχόντισσα.

Οι συγγενείς από την πλευρά της μητέρας μου ήταν από την Κερασούντα. Ο παππούς Κώστας εμπορεύονταν φουντούκια και ταξίδευε μέχρι τη Ρουμανία. Μια χούφτα φουντούκια έφερε ο θείος Ανέστης στη μητέρα μου γυρνώντας από τον Πόντο με μεγάλη συγκίνηση.

Όταν άρχισαν τα όργανα στον Πόντο οι περισσότεροι δικοί μας έφυγαν και πήγαν στο Βατούμ της Γεωργίας είτε στη Σταυρούπολη της Ρωσίας. Και μετά, με σχετικά καλές συνθήκες, ήρθαν στη Θεσσαλονίκη με το σαμοβάρι και πολλά βιβλία. Μιλούσαν και λίγα ρωσικά, γιατί φοίτησαν τα παιδιά στο σχολείο.

Άλλαξαν τρεις χώρες (Τουρκία, Γεωργία, Ρωσία) και ήρθαν στην πατρίδα που μάλλον αποδείχτηκε μητριά, αλλά αυτά δεν είναι της παρούσης. Εγώ γεννήθηκα στο Άσυλο του παιδιού (όπως και η μισή Θεσσαλονίκη) και μετά με πήγαν στο σπίτι μας στις 40 Εκκλησιές. Σχολείο λίγο παραπάνω στο «πέτρινο» της γειτονιάς. Γυμνάσιο στο Στ΄ Θηλέων μέσα στην έκθεση και Πανεπιστήμιο στη Φιλοσοφική. Του χρόνου που θα κλείσω 44 χρόνια εργασίας στη Φιλοσοφική Σχολή, εάν βάλουμε και τα 4 του προπτυχιακού συν τα 2 του μεταπτυχιακού και τον ένα της έρευνας στην ομάδα του Καθηγητή μου Π.Δ. Ξωχέλλη, συμπληρώνω 51 χρόνια στη Φιλοσοφική. Οποίος κοσμοπολιτισμός!

Στα 26 αποφάσισα να πάω στο Λονδίνο για σπουδές. Με τις γνωστές μου υπερβολές έκανα και τη μητέρα μου να στενοχωριέται ώσπου μία φωνή σωφροσύνης της είπε: «δεν πάει στα ορυχεία του Βελγίου!». Ακόμη και η μικρή τότε Φανή μου είπε φεύγοντας όταν πήγα να τους αποχαιρετίσω: «καλή διασκέδαση, Ελένη». Τελικά, η παραμονή μου στο Λονδίνο ήταν από τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου. Εκτός από τα επιστημονικά που έπρεπε να μάθω, έμαθα φλογέρα, έκανα φίλους από διάφορα μέρη και κυρίως: άκουσα υπέροχες μουσικές στο Royal Festival Hall, στο Queen Elizabeth Hall, το Wigmore Hall.

Μπορεί να φτιάχνω εκ των υστέρων θεωρίες αλλά νομίζω ότι από απέχθεια για την προσφυγιά δεν μου αρέσουν τα ταξίδια παρά μόνον όταν είναι για δουλειά ή για να περάσω χρόνο με φίλους.

Τις προάλλες με ρώτησε ένας καλός φίλος εάν κουράστηκα ή εάν μπούκωσα μια ζωή στη Θεσσαλονίκη. Η μόνη μετακίνηση ήταν από τις 40 Εκκλησιές στη Μητροπόλεως, η οποία αποδείχτηκε το ίδιο οικογενειακή με τη γειτονιά μου, απίστευτο και όμως αληθινό!

Σε αντίθεση με τους αμερικάνους που τελειώνουν το αντίστοιχο Λύκειο και  πάνε σε άλλη, όχι πόλη, αλλά Πολιτεία και τελικά (εάν υπάρχει αυτό το τελικά) ζουν σε άλλη πολιτεία. Ούτε στην Αθήνα δεν θα ζούσα παρ’ όλο που την αγαπώ πολύ και έχω πολλούς φίλους. Και στον Βόλο και την Καβάλα θα ζούσα λόγω θάλασσας και φίλων. Στο Λονδίνο έχω ζήσει ένα χρόνο και πέντε εξάμηνα με μεγάλη χαρά και απόλαυση. Με τη βεβαιότητα ότι θα γυρίσω στο σπίτι μου που είναι το καταφύγιό μου, η φωλιά μου, το «στρατηγείο» μου.

*Η Ελένη Χοντολίδου εργάζεται στο ΑΠΘ από το 1981. Διετέλεσε Κοινοτική Σύμβουλος (και για κάποια χρόνια Πρόεδρος) της Α΄ Κοινότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης από το 2006-2018.