Το κορίτσι με τη λύρα

της Γιώτας Κωνσταντινίδου

Εικόνες: Άννα Καρμίρη

Η Γεωργία Νταγάκη με εφόδιο τη μουσική της παιδεία και φυλαχτό την κρητική παράδοση, μας παρασέρνει σε μαγευτικές μουσικές περιπλανήσεις. Πιστός άγγελός της η κρητική λύρα που τη συνοδεύει σε όλα της τα τραγούδια. Η ίδια, ένα κορίτσι ταλαντούχο με ιδιαίτερη φωνή, μας αποδεικνύει ότι η μουσική δεν έχει ταμπέλες και σύνορα αλλά ψυχή και διάπλατη σκέψη που μπορεί να χωρέσει όλα τα είδη και όλες τις γλώσσες.

Το επίθετο προμηνύει την κρητική καταγωγή.

Ναι, σαφώς. Οι γονείς μου έχουν καταγωγή από το Ρέθυμνο. Ο πατέρας επειδή έπρεπε να ταξιδεύει εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, όπου αργότερα γεννήθηκα εγώ.

Η αγάπη για τη λύρα δεν φαίνεται να είναι τυχαία αλλά απόρροια καταγωγής..

Καθόλου. Ο προπάππους μου ήταν λυράρης και άσχετα από το γεγονός ότι στην οικογένειά μου δεν είχαμε μουσικούς ώστε να κληρονομήσω από εκεί το ερέθισμα, στην Αθήνα είχαμε καταφέρει να μεταφέρουμε όλα τα ήθη και τα έθιμα του νησιού. Ήμασταν μια οικογένεια που ζούσαμε στη μεγαλούπολη αλλά κουβαλούσαμε μέσα μας το νησί. Ήμασταν απόλυτα συνδεδεμένοι οι γονείς μου και γω με την Κρήτη. Κάπως έτσι ήρθε και η επιλογή εκμάθησης του μουσικού οργάνου, της λύρας. Τόσο συνειδητά όσο και ασυνείδητα.

Ξεκινήσατε από την παιδική σας ηλικία να μαθαίνετε λύρα, ωστόσο τραγουδούσατε παράλληλα;

Καθόλου, δεν επιθυμούσα να τραγουδώ. Την πρώτη φορά που μου ζητήθηκε δημόσια να το κάνω, σε μικρή ηλικία στο δημοτικό, θυμάμαι ότι δεν το έκανα. Το τραγούδι ήρθε στη ζωή μου πολύ αργότερα μέσω των μουσικών μου σπουδών. Ξεκίνησα να κάνω φωνητική στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών και σιγά – σιγά εξελίχθηκε σαν τρόπος να συνοδεύω την παρουσία μου με τη λύρα. Πρώτα ασχολήθηκα με την εκμάθηση μουσικών οργάνων, λύρα και πιάνο και στη συνέχεια ήρθε το τραγούδι.

Γράφετε μουσική;

Στον πρώτο παραδοσιακό δίσκο όταν τραγουδούσα κρητική μουσική συμπεριλαμβάνεται ένα δικό μου τραγούδι, το οποίο αγαπήθηκε πολύ από τον κόσμο. Είναι το «Ότι ζητούσα να’ βρω». Στον τελευταίο μου δίσκο που ονομάζεται « Φόβος», έχω τη χαρά να έχω δυο δικά μου κομμάτια μέσα και τολμώ να πω ότι ετοιμάζω ακόμα πολλά νέα πράγματα. Νιώθω ότι διανύω μια πολύ δημιουργική φάση συνθετικά.

Η αρχή της μουσικής σας πορείας έγινε με έντονο το παραδοσιακό κομμάτι λόγω της λύρας. Τώρα πια νιώθετε ότι αποδεσμεύεστε από το παραδοσιακό στοιχείο;

Έχω φύγει αρκετά χρόνια από αυτό, απλά δισκογραφικά τώρα αποτυπώνεται πιο έντονα αυτή η εξέλιξη. Θέλω να τη χαρακτηρίζω ως εξέλιξη ή πειραματισμό. Ο τελευταίος μου δίσκος καθυστέρησε πολύ να πραγματοποιηθεί και ουσιαστικά περικλείει όλη αυτή τη δουλειά και την πορεία μου μέσω των liveεμφανίσεών μου. Από το καθαρά κρητικό κομμάτι έχω απομακρυνθεί αρκετά χρόνια πριν. Το στοιχείο που με συνδέει είναι η αγάπη μου για την κρητική μουσική και φυσικά η αγάπη για το παραδοσιακό όργανο. Το ρεπερτόριο τόσο δισκογραφικά ώστε και στις εμφανίσεις μου αφορά στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι.

Στα σύγχρονα κομμάτια του προσωπικού σας δίσκου υπάρχει συνοδεία της λύρας;

Φυσικά! Η λύρα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μουσικής μου έκφρασης. Ανεξάρτητα από το αν παίζω ένα τραγούδι παραδοσιακό ή σύγχρονο με επιρροές ροκ, ποπ, εθνικ στοιχεία, η λύρα είναι πάντα εκεί. Άλλοτε λειτουργεί ως μέρος ενός συνόλου σαν ένα ακόμη όργανο και άλλοτε κατέχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Νιώθετε ότι έχετε κάνει τα πράγματα στην καριέρα σας λίγο αντίθετα από αυτά που έχουμε συνηθίσει; Έχετε ήδη πραγματοποιήσει άνοιγμα στη διεθνή σκηνή με συμμετοχή σας σε ροκ συγκροτήματα πριν γίνεται γνωστή στην ελληνική σκηνή.

Έχει χαραχθεί μια επικοινωνία αρκετά καλή με το εξωτερικό, έχουμε πραγματοποιήσει πολυάριθμες εμφανίσεις έξω, συνεργασίες με ξένους καλλιτέχνες και είναι κάτι που μ’ ενδιαφέρει πολύ. Μπορώ να πω ότι τα βήματά μου στο εξωτερικό πάνε καλύτερα από τα εγχώρια. Ο προσωπικός μου δίσκος κυκλοφορεί από γερμανική εταιρεία. Αυτό που κάνω, νιώθω ότι αφορά πολύ και το εξωτερικό. Υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση και αυτό με συγκινεί. Είναι πολύ σημαντικό η μουσική σου να μπορεί να επικοινωνήσει με όλο τον κόσμο.

Οι μουσικές σας επιρροές πέρα από την κρητική παράδοση και κουλτούρα ποιες είναι;

Πάρα πολλές. Υπήρξα ένα παιδί μεγαλωμένο στην Αθήνα που έπαιζε ένα παραδοσιακό όργανο αλλά είχε ένα μοντέρνο τρόπο καθημερινής ζωής. Είχα πολυάριθμα ερεθίσματα από τη ξένη μουσική σκηνή μέχρι το λαϊκό τραγούδι. Παράλληλα με τις μουσικές μου σπουδές ανοίχτηκαν πολλοί δρόμοι. Έβαλα τη λύρα να παίξει πράγματα που δεν θα φανταζόμασταν, κομμάτια πιάνου με παρτιτούρες μέχρι λαϊκά κομμάτια. Όλες αυτές οι επιρροές μπλέκονται σ’ ένα νέο κόσμο που θέλω να πιστεύω ότι χαιρετίστηκε τόσο από μένα όσο και από νέους ανθρώπους. Ξέρετε, μου στέλνουν μηνύματα κυρίως νέοι άνθρωποι που βρίσκουν εξαιρετική τη συνύπαρξη της λύρας με ένα σύγχρονο μουσικό περιβάλλον.

Που εντάσσεται μουσικά ο προσωπικός σας δίσκος;

Δυσκολεύομαι να τον εντάξω κάπου. Είναι ένας πολυσυλλεκτικός δίσκος, διαφόρων, αγαπημένων δημιουργών μαζί με τα δικά μου κομμάτια τα οποία είναι διαφορετικά μεταξύ τους χωρίς όμως να χάνεται η ομοιογένεια του δίσκου. Ίσως είναι η κρητική λύρα που τα συνδέει, η ιδιαιτερότητα της φωνής μου, η αισθητική του δίσκου απόλυτα εναρμονισμένη με τη προσωπική μου αισθητική, η ενορχήστρωση, πάντως διατηρεί μια ενιαία ταυτότητα παρά την ετερότητα των επιμέρους κομματιών.

Θα θέλατε να συνεργαστείτε με σπουδαίες νέες ερμηνεύτριες όπως τη Νατάσα Μποφίλιου, την Ελεονώρα Ζουγανέλη, την Αδριάνα Μπάμπαλη;

Η Αδριάνα Μπάμπαλη μου έχει χαρίσει ένα υπέροχο τραγούδι στο δίσκο μου, « Τα καπέλα». Φυσικά και θα ήθελα να συνεργαστώ, ωστόσο πρέπει να προκύψουν και οι απαραίτητες εμπειρίες για να επιτευχθεί μια τέτοια συνεργασία. Λειτουργώ και λίγο με το ένστικτο, θαυμάζω και καμαρώνω πολλές συναδέλφους αλλά πιστεύω πολύ στις κατάλληλες αφορμές για τις όμορφες συνεργασίες. Έχω κάνει πάρα πολλές στη διάρκεια της πορείας μου και όλες είχαν κάποιο λόγο.

Ένα κομμάτι από τον τελευταίο δίσκο σας ξεχώρισε και αγαπήθηκε πολύ. Γιατί πιστεύετε ότι ειδικά αυτό το κομμάτι έκανε τη διαφορά;

Είναι άμεσο, απλοϊκό και ερωτικό. Τα ερωτικά τραγούδια στη χώρα μας χαίρουν πάντα ιδιαίτερης προσοχής. Είναι μια ερωτική ιστορία που όλοι την έχουμε ζήσει, όντας σε μια σχέση ή μετά από ένα χωρισμό. Διαθέτει έναν άμεσο αλλά τόσο ουσιαστικό και ειλικρινές στίχο. Γενικά ο δίσκος καταπιάνεται με στίχο καθόλα εύστοχα και απλοϊκό. Αγαπήθηκε γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, έχει μια υπέροχη μελωδία, έχει τη λύρα που κινείται με ένα τελείως διαφορετικό τρόπο μέσα στο κομμάτι παράλληλα με έγχορδα, αποτελεί κάτι διαφορετικό για τα δεδομένα της ελληνικής σκηνής. Με την ιστορία του τραγουδιού ταυτίζεσαι.

Στην παιδική σας ηλικία, ήταν περίεργο στα μάτια των άλλων ένα κορίτσι να παίζει λύρα;

Πολύ, ακόμα φαίνεται. Όταν πρωτοξεκίνησα, αν και δεν πάνε πολλά χρόνια ήταν ακόμα πιο παράξενο. Τώρα, είναι λίγο πιο εύκολα τα πράγματα, μου στέλνουν μηνύματα πολλά κορίτσια που παίζουν λύρα και μου λένε πολύ θερμά λόγια, ότι αποτελώ έναυσμα να συνεχίσουν. Υπάρχει μια προκατάληψη ακόμα στις γυναίκες που επιλέγουν ένα αντρικό στη σκέψη μας μουσικό όργανο. Είναι ένα αντρικό όργανο που φτιάχτηκε από άντρες και προορίζεται για άντρες. Είμαι παραδοσιακός άνθρωπος αλλά με τη λύρα δεν ένιωθα ότι έκανα κάτι έξω από μένα. Αισθανόμουν ότι είναι η προέκτασή μου, αυτό που ήθελα πάντα να κάνω.

Στο μέλλον υπάρχει η σκέψη να πειραματιστείτε με ξένο στίχο;

Είναι κάτι που θα «αναγκαστώ» να κάνω αργότερα αν και απαιτεί ισχυρές βάσεις τόσο για την προφορά αλλά και τη γνώση του αντικειμένου. Δεν είναι απόλυτα κοντά μου το ξένο ρεπερτόριο αλλά δανείζομαι τη λέξη «αναγκαστώ» γιατί όλη αυτή η επικοινωνία με τον κόσμο εκτός ελληνικών συνόρων μπορεί μ’ αυτόν τον τρόπο να επιτευχθεί. Θα επικοινωνήσουμε έτσι ακόμα καλύτερα. Αν και έχει αποδειχτεί πια ότι ο ελληνικός στίχος δεν αποτελεί πρόβλημα. Ο δίσκος κατάφερε να μπει στο top 20 των chartsτης Ευρώπης.

Άμεσα σχέδια…

Καλοκαιρινή περιοδεία για να επικοινωνήσουμε τα νέα τραγούδια, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Συζητάμε για livesστη Σουηδία, στο Βερολίνο όπου θα κάνω guestσε ένα σημαντικό συγκρότημα το «SilenceofGaza» και ετοιμαζόμαστε πυρετωδώς για το νέο δίσκο.