Το μισό που λείπει από τη Θεσσαλονίκη
Ο Γιώργος Καζαντζής γράφει για τις δύο όψεις του νομίσματος της Θεσσαλονίκης
Λέξεις: Γιώργος Καζαντζής
Εικόνα: Γιώργος Καρακόλης
Θεσσαλονίκη,
Μία πόλη με τεράστια ιστορία που δυστυχώς σήμερα έφτασε να είναι απλώς διαχειρίστρια της κληρονομιάς μιας κακής νοοτροπίας. Είναι μία πόλη που παρ’ όλες τις προσπάθειες εξωραϊσμού της, οι οποίες είναι βέβαια ορατές, η μόνη της εξέλιξη είναι η “επέκτασή της καθ´ ύψος” με κύριο ένοχο την αδηφάγα αντιπαροχή. Διαχειρίστρια σήμερα ενός χωρίς πρόβλεψη πολεοδομικού σχεδίου, προσπαθεί να προλάβει με ημίμετρα τις ανάγκες των πολιτών της. Και από την άλλη, ένα μετρό που την τραυμάτισε και συνεχίζει να τη λαβώνει, ένα κυκλοφοριακό που δημιουργεί ασφυξία με τεράστια έλλειψη χώρων στάθμευσης, ένα συγκοινωνιακό φρίκης, ανύπαρκτο πράσινο με μια εχθρική θα έλεγα στάση απέναντι στα δέντρα.
Τι να πω για την ανοχή που έδειξε η πόλη στο έγκλημα των μνημείων της Βενιζέλου; Καμία ευαισθησία σε αντίθεση με τις κινητοποιήσεις για το ποδόσφαιρο.
Τι να πω για τον πολιτισμό;
Στο δικό μου το μετερίζι δεν υπάρχουν πλέον χώροι συναυλιακής επικοινωνίας. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν υπάρχουν πλέον θεσμοί που να δίνουν διέξοδο στη δημιουργία.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δεν υπάρχει πλέον αντίσταση στην λαίλαπα του κιτς και της κακογουστιάς. Κάποτε, οι καλλιτέχνες που έκαναν περιοδείες φοβούνταν και σέβονταν το κοινό της Θεσσαλονίκης, το οποίο είχε άποψη, αισθητική και κριτική σκέψη.
Καθένας μπορεί να διακρίνει μέσα από την καθημερινότητα του την έλλειψη μέριμνας για τον πολίτη και την καλλιέργεια της κουλτούρας του.
Θα μου πεις δεν βλέπεις τίποτα καλό σε αυτή την πόλη;
Ναι βλέπω… Τα ηλιοβασιλέματα της είναι ακόμη μαγευτικά.
Ο Θερμαϊκός είναι πολύ πιο καθαρός από ό,τι ήταν στα παιδικά μου χρόνια. Υπάρχει ποδηλατόδρομος αλλά και εκεί ο ποδηλάτης είναι παρατημένος στην μοίρα του: κανένας κανονισμός, κανένας περιορισμός στις ταχύτητες, καμιά οδηγία για τις διπλοκινήσεις. Για να ψηλαφήσω και να ανιχνεύσω το καλό της πόλης κατέφυγα στις σχέσεις των ανθρώπων και εκεί είναι που απογοητεύτηκα. Ο καθένας κλεισμένος στον εαυτό του, απαράδεκτη οδική συμπεριφορά, κανένας αλληλοσεβασμός και ισχνή, ίσως πενιχρή θα έλεγα κοινωνική συνοχή.
Εκεί που βλέπω ελπίδα στη Θεσσαλονίκη του σήμερα είναι στη δημιουργική δραστηριότητα των νέων καλλιτεχνών.
Σε μια αθέατη πλευρά δυστυχώς για τους υπόλοιπους Θεσσαλονικείς, υπάρχει ένα μελίσσι δημιουργίας σε όλες τις μορφές τέχνης νέων κυρίως ανθρώπων. Στη μουσική, μετά από πρόσκληση από έναν νέο πολλά υποσχόμενο θεσμό της πόλης, το SKG του κέντρου πολιτισμού της περιφέρειας, κατατέθηκαν 165 προτάσεις μουσικών σχημάτων από τις οποίες καμία δεν μπορούσες να πετάξεις στο καλάθι. Στο χώρο του θεάτρου υπάρχουν πάρα πολλές ομάδες νέων παιδιών που δρουν με ιδιωτική πρωτοβουλία και παράγουν αριστουργήματα. Στο χορό και στα εικαστικά το ίδιο. Σ’ αυτή την ομάδα λοιπόν των νέων ανθρώπων καθρεφτίζω την ομορφιά της πόλης μου και βλέπω φως και ελπίδα.
Μπορεί να πείτε ότι είμαι από αυτούς που βλέπουν το ποτήρι μισό άδειο. Αλλά και μισογεμάτο να το έβλεπα, το ζητούμενο είναι το υπόλοιπο μισό που λείπει, και σε μια πόλη με τέτοια ιστορική διαδρομή, το ποτήρι θα έπρεπε να ήταν γεμάτο όπως και να το δεις. Θεσσαλονίκη, μια πόλη που παραμένει ακόμα ζωντανή, που μας φωνάζει γοερά μέσα από το εναπομείναν κάλος της και μας εκλιπαρεί να τη σώσουμε.
*Ο Γιώργος Καζαντζής είναι μουσικοσυνθέτης
**το παραπάνω άρθρο δημοσιεύτηκε στο επετειακό τεύχος της parallaxi για τα 35 χρόνια