Τουλάχιστον μια φορά τη βδομάδα!
Έβλεπα ξανά το «Ας περιμένουν οι γυναίκες» του πολύ ανθρώπινου Σταύρου Τσιώλη.
{μερικές μέρες είναι οι μέρες του μαλάκα}
__ έβλεπα ξανά το «Ας περιμένουν οι γυναίκες» του πολύ ανθρώπινου Σταύρου Τσιώλη. Συνηθίζω να κάνω αφιερώματα και προβολές μόνος μου και αποκλειστικά για μένα. Πάντα κάπου πέφτω, κάτι τρυπώνει εντός μου και βλέπω, ακούω, διαβάζω αλλιώς/ ανάποδα/ τούμπαλιν/ δύο φορές/ από απόσταση/ εκ των έσω/ από τη μεριά του άλλου/ μελαγχολικά/ πένθιμα/ αυτοτιμωρητικά/ σκοτεινά/ φωτεινά/ ωφέλιμα/ εξεγερσιακά/ εκστατικά.
Βλέπω το τέλος. Η χαρακτηριστική φωνή του Αργύρη Μπακιρτζή χαιρετά την κυρία Αρχοντούλα και την κυρία Σουλτάνα, τις γλυκύτατες μεγάλες κυρίες του ξενοδοχείου που πέρασαν μερικές μέρες ο Πάνος, ο Βαγγέλης και ο Αντώνης. Ο τελευταίος, κατόπιν του συναισθηματικού δεσίματος, υπόσχεται ότι θα έρχονται να τις βλέπουν τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα και μπαίνουν στα αυτοκίνητα. Καθώς βάζουν μπρος να φύγουν η κυρία Σουλτάνα φωνάζει με λαχτάρα και προσμονή για την επόμενη φορά, με μια αθώα και πηγαία ειλικρίνεια «να μας ξανάρθετε κύριε Αντώνη, να μας ξανάρθετε κύριε Πάνο!».
Ασυνείδητα σκέφτομαι τις δικές μου μεγάλες κυρίες και τους μεγάλους κυρίους να μου φωνάζουν «να ξανάρθω» την τελευταία φορά που έφευγα από το σπίτι τους. Δεν ξέρω γιατί, ίσως να είναι και εντελώς άσχετος ο συνειρμός, η σύνδεση, αλλά το μυαλό μου πάει στον παππού που έφυγε, στον προπάππου που επίσης έφυγε, στη γιαγιά και την προγιαγιά που έχω καιρό να πάω να τις δω *που είπα αύριο οπωσδήποτε,* που έκατσε κάτι τελευταία στιγμή, *που δεν μπορούσα να λείψω εν τέλει, *που είχα δουλειά, *που θα μπορούσα να παίρνω κάνα τηλέφωνο πιο συχνά. Ο μαλάκας.
Μικρό με άκουγαν με τις ώρες, παίζανε μαζί μου με μπαρμπαδελάκια από τα kinder αυγά που μου αγόραζαν, μέχρι σκάκι και ξερή. Με άφηναν να κερδίζω. Η προγιαγιά στη βασιλόπιτα-κρεατόπιτα (παραδοσιακό έθιμο από το χωριό) έδινε συντεταγμένες του κομματιού που έχωσε το φλουρί και προοριζόταν για μένα. Μέχρι και όταν γεννήθηκε η πρώτη μου αδερφή, εξακολουθούσα να πετυχαίνω το φλουρί.
Η γιαγιά και η προγιαγιά ήταν οι άνθρωποι που μου σύστησαν τη λαϊκή, τις ξένοιαστες βόλτες που δεν σε ένοιαζε να είσαι εντάξει, καλό παιδί για να σου κάνουν το χατίρι, γιατί ούτως ή άλλως θα στο έκαναν. Και καλά έκαναν. Ήταν αυτές που μου κρατούσαν το μπιμπερό μου για να πίνω γάλα, που με τάισαν τις πιο εύγεστες κρέμες και μου σέρβιραν την αφρόκρεμα της μεγαλύτερης αγάπης. Και εξακολουθούν να είναι. Μόνο που αντί για κρέμα, με πιέζουν να φάω λίγο παραπάνω. Μου έμαθαν τις αυγόφετες με ζάχαρη, τις λαγγίτες, τα τεντερμέδια, το σ(φ)ουγκάτος και τα έκαναν όποτε τα ζητούσα.
Είναι το πρώτο και το καλύτερο σχολείο λαϊκής κοινωνιολογίας και εθνογραφίας του δρόμου και το παιδευτήριο συναισθηματικής ανθρωπιάς.
Τώρα θέλω να τις ακούω μόνο εγώ, αν και αυτές θέλουν να ακούνε εμένα παρόλο που μπορεί να μην πολυκαταλαβαίνουν να μην νιώθουν αυτά που θα ακούσουν. Αλλά τώρα αντιστράφηκαν οι ρόλοι. Κοιτώ μέσα στα μάτια τους, χαϊδεύω τα μαλλιά τους σαν να έχω μπροστά μου τη μικρή μου αδερφή. Και μόνο μια επίσκεψη, ένας καφές τις φτιάχνει τη διάθεση. Ακόμη και η αστεία σκηνή του χαρτζιλικώματος κάτι σημαίνει για εκείνες. Πιο βαθύ από ένα εικοσάρικο.
Τα γηρατειά είναι δύσκολα. Δεν μπορείς να σκέφτεσαι, να σχεδιάζεις το αύριο, το μέλλον γιατί είναι πιο σύντομο από το παρελθόν. Αυτό που έχεις πίσω είναι περισσότερο από αυτό που σου μένει. Γι’ αυτό και καταφεύγουν συχνά σε διηγήσεις, ιστορίες, εξιδανικεύσεις των πράξεών τους. Στο παρελθόν τους βρίσκουν καταφύγιο και ασπίδα από το μέλλον. Εγώ σχεδόν τις εκβιάζω να μου μιλάνε για αυτά που έζησαν και θυμούνται. Την κατοχή, τον εμφύλιο, για τα χωράφια, τα χαμένα παιδιά, τις γέννες. Μερικά τα καταγράφω, άλλα τα έκανα δικές μου ιστορίες. Για να τις κουβαλάω και να τις μοιράσω. Προσπαθώ όταν και όποτε αξιώνομαι να τις ακούω να μιλάνε για τότε, για να χτίσουμε ένα τώρα που δεν θα μας κάνει να σκεφτόμαστε το μέλλον. Ούτε αυτές, ούτε εμένα.
Οι γυναίκες που με μεγάλωσαν και ίσως ακόμη με μεγαλώνουν χωρίς να το ξέρουν, παρ’ όλο που λένε ότι και πώς μεγάλωσα έτσι, με περιμένουν. Και όλους εμάς του τυχερούς που τις έχουμε. Τώρα τα Χριστούγεννα είναι ευκαιρία να βρούμε το χρόνο να ανοίξουμε λίγο τα αυτιά.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
ΒΙΝΤΕΟ: Ένα σπάνιο backstage από τα γυρίσματα του «Ας περιμένουν οι γυναίκες»
