Πάρκο τέλος. Πάρκο ξανά;

Λέξεις-εικόνες: Κύα Τζήμου

Νέες ελπίδες για ανάπλαση του εγκαταλειμμένου πάρκου απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο μετά τις ανακοινώσεις του Αντιδημάρχου Τεχνικών Έργων για ανάπλαση. Ας δούμε όμως το χρονικό του τι συνέβη με αυτό το πάρκο όπως το είχε καταγράψει αναλυτικά η Κύα Τζήμου.

Πριν τρία χρόνια μιλώντας με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο είχαμε τη διαβεβαίωση ότι οριστικά θα απομακρυνθούν όλες οι κατασκευές από το πάρκο της ΧΑΝΘ απέναντι απ΄το Δημαρχέιο, όπως μας πληροφόρησε ο κ. Θανάσης Παππάς, Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας. Ορισμένες από αυτές που βρίσκονται ακόμα σε καλή κατάσταση, όπως το τραμπολίνο, θα δοθούν στο Α.Π.Θ.

Επικίνδυνες πλέον θεωρούνται όλες οι υφιστάμενες κατασκευές ελλείψει συντήρησης και φύλαξης. Ακόμα και οι εναπομείναντες δύο πίστες που κάπως εξυπηρετούσαν τα παιδιά της πόλης με τα σκέιτ. Είναι κι αυτές πλέον επικίνδυνες για την ασφάλεια των παιδιών. Το πιο κεντρικό πάρκο της πόλης αδειάζει σιγά σιγά από παιδιά και είναι πανέτοιμο να επανέλθει ως στέκι παρανομίας, όπως και πριν τρία χρόνια. Ώστε να διστάζει κάποιος και πάλι να περάσει από μπροστά, πόσο μάλλον να το διασχίσει… Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απ΄την αρχή.

Απέναντι απ΄το δημαρχείο της πόλης πριν 5 χρόνια, το πάρκο What’up διαφημιζόταν ως το πιο extreme πάρκο της Θεσσαλονίκης! Που περιελάμβανε και σκεϊτοπάρκο που ανεπίσημα θα αντικαθιστούσε αυτό του Φωκά. Για να σταματήσει η γκρίνια. Γιατί ως γκρίνια χαρακτηρίζεται η διαμαρτυρία πολιτών, ιδίως όταν αυτοί είναι παιδιά.

Ήμουν αντίθετη από την αρχή με το γκρέμισμα του χτιστού σκεϊτοπάρκου του Φωκά (στη θέση του αυτή τη στιγμή βρίσκεται ένα υποτυπώδες σκυλοπάρκο). Κατανοώ το σχεδιασμό που έθετε εκεί απαραίτητες τεχνικές εγκαταστάσεις αλλά δεν πιστεύω ότι δεν μπορούσε να βρεθεί λύση για να παραμείνει στη θέση του. Και ως ιστορικό κομμάτι της πόλης και ως μια πολύτιμη κατασκευή. Χρειάζεται ειδική μελέτη και πολύς κόπος και χρήμα για να κατασκευαστεί μια ανάλογη χτιστή πίστα στην πόλη. Παρόλα αυτά ο δήμος έκρινε πως δεν άξιζε να σωθεί.

H καταστροφή της χτιστής πίστας του Φωκά υπήρξε ένα από τα ελάχιστα μελανά σημεία της ανάπλασης του παραλικού μετώπου.

Έγραψα και ξαναέγραψα, μίλησα με υπεύθυνους που άφησαν ελπίδες, τα νεαρά παιδιά της πόλης και οι γονείς τους διαμαρτύρονταν επίμονα, μια μικρή δράση «κηδείας» του πάρκου στήθηκε λίγο πριν την καταστροφή, αλλά τίποτα. Η μπουλντόζα το ισοπέδωσε χωρίς δεύτερη σκέψη. Δεν θέλω να γκρινιάζω για όλα όσα χάθηκαν σ΄αυτήν την πόλη, αλλά επειδή η ιστορία συνεχίζεται -κατά κάποιο τρόπο- στο σκεϊτοπάρκο που στήθηκε πριν 3 σχεδόν χρόνια στο πάρκο του Ξαρχάκου, επανέρχομαι στο θέμα.

Διανύοντας, λοιπόν, το έτος της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας το μοναδικό πάρκο για σκέιτ που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην πόλη κινδυνεύει να κλείσει λόγω επικινδυνότητας και αδυναμίας να προστατευτεί και να συντηρηθεί. Μαζί του, φυσικά, και οι υπόλοιπες κατασκευές του What’s up πάρκου στον Ξαρχάκο.

Να θυμηθούμε ότι το πάρκο εγκαινιάστηκε τον Οκτώβρη του 2011 με μια μεγάλη γιορτή και τις καλύτερες προϋποθέσεις να λειτουργήσει σαν πόλος έλξης και ψυχαγωγίας του νεαρόκοσμου της πόλης. Στις 2 Οκτωβρίου του 2011 το πρώτο Adventure Park στο κέντρο της Θεσσαλονίκης άνοιξε τις πύλες του με δραστηριότητες που περιελάμβαναν στίβο εναέριων παιχνιδιών, πίστες αναρρίχησης, Bungee Trampoline, Skate Park και Paintball.

Ο δήμος Θεσσαλονίκης, μέσω της Αντιδημαρχίας Αθλητισμού, ανέλαβε την καθαριότητα και την ευθύνη της χρήσης. Πράγμα που από πρακτικής πλευράς σημαίνει ότι ήταν υπεύθυνος για την ασφάλεια των αθλουμένων και τη φύλαξη του πάρκου. Η Cosmote, από την πλευρά της έκανε την δωρεά της κατασκευής του και ανέλαβε για 2 χρόνια τα έξοδα της συντήρησης του πάρκου, που σημαίνει τις επιδιορθώσεις που σίγουρα χρειάζεται ένα πάρκο με κατασκευές που δέχονται ιδιαίτερα «βαριά» μεταχείριση και χωρίς συνεχή επαγρύπνηση και αποκατάσταση των φθορών μπορεί να μετατραπούν σε δολοφονικά εργαλεία κατά τη χρήση τους.

Στη διάρκεια των 3 πρώτων μηνών της λειτουργίας του τα πάντα λειτουργούσαν στην εντέλεια. Ένδεκα γυμναστές που απασχολούνταν στον δήμο ζήτησαν να αναλάβουν την επιτήρηση και εκπαίδευση στα παιχνίδια και το πάρκο έσφυζε από ζωή. Μετά τους 2 μήνες ξεκίνησαν τα προβλήματα. Οι γυμναστές δεν μπορούσαν να απασχολούνται επ΄άπειρον στο πάρκο, μια που ο δήμος δεν είχε την οικονομική ευχέρεια να προσλάβει περισσότερους για να καλύψουν τις θέσεις τους και μετά το πρώτο δίμηνο έμειναν τέσσερις. Συν τοις άλλοις επειδή στο πάρκο δεν υπήρχε φύλαξη και ούτε δυνατότητα περίφραξης οι “απώλειες” ήταν καθημερινές και οικονομικά ασύμφορες. Ο κατασκευαστής του πάρκου κ. Αργύρης Καούνης, που ανέλαβε και τη συντήρηση του πάρκου και τη συνεννόηση με την Cosmote μας λέει: “Η Cosmote ζήτησε να περιφραχτεί το πάρκο μια που η συντήρησή του αποδείχτηκε οικονομικά ασύμφορη σε σχέση με τους αρχικούς υπολογισμούς. Οι κλοπές ήταν καθημερινές… Έκλεβαν τα πάντα… τα σχοινιά απ΄το τραμπολίνο, το πάτωμα ασφαλείας, σίδερα και υλικά. Η συντήρηση του είχε μετατραπεί σε μια συνεχόμενη αντικατάσταση ολόκληρων κομματιών των κατασκευών. Η Cosmote αποφάσισε να διακόψει τη συμφωνία πριν τη λήξη των 2 χρόνων αν ο δήμος δεν τοποθετούσε περίφραξη στον χώρο του πάρκου με τις κατασκευές ή τουλάχιστον συνεχή φύλαξη.”

Ρωτήσαμε τον σημερινό αντιδήμαρχο Αθλητισμού κ. Αρβανίτη γιατί δεν προ φυλάχτηκε το πάρκο ώστε να συνεχιστεί η λειτουργία του χωρίς προβλήματα και μας απάντησε: “Δεν μπορεί να μπει περίφραξη εντός δημόσιου πάρκου παρά μόνο στην περίπτωση παιδικής χαράς. Το What;s up πάρκο είναι χαρακτηρισμένο σαν πάρκο αθλητικών δραστηριοτήτων και άρα δεν επιτρέπεται να περιφραχτεί. Όσο για τη φύλαξη αδυνατούσε ο δήμος να την αναλάβει… Εδώ η κυβέρνηση προχώρησε στην κατάργηση των σχολικών φυλάκων, δεν υπήρχε δυνατότητα να βρεθούν φύλακες για ένα πάρκο ψυχαγωγίας…”

Και φτάνουμε στο σήμερα: Η Cosmote έχει κόψει την χρηματοδότηση της συντήρησης του πάρκου ήδη από τον προηγούμενο Απρίλη, πριν καν κλείσουν τα 2 χρόνια. Οι αθλητικές δραστηριότητες σταμάτησαν στο πάρκο εδώ και 8 μήνες αφού οι κατασκευές κρίθηκαν πια επικίνδυνες και το τραμπολίνο, το paintball και οι πίστες αναρρίχησης έκλεισαν και ρήμαξαν. Έμεινε σε χρήση το παρκούρ, παρά τις φθορές και την απώλεια του πατώματος ασφαλείας και το ανοικτό σκεϊτοπάρκο. Οι κατασκευές φθείρονται καθημερινά χωρίς καμιά προσπάθεια συντήρησης. Για μήνες δεν υπήρχε καν επαρκής φωτισμός στο πάρκο. Ποιο είναι το μέλλον αυτού του πάρκου λοιπόν που ξεκίνησε με τις καλύτερες προοπτικές;

Ο κ. Καούνης μας είπε ότι έκανε προσπάθειες να αναλάβει με ιδιωτική χορηγία την συνέχιση των δραστηριοτήτων εντελώς δωρεάν με μόνη απαίτηση την οργάνωση ορισμένων αθλητικών events στη διάρκεια του χρόνου αλλά δεν μπόρεσε να έρθει σε συμφωνία με τον δήμο. Η αλήθεια είναι ότι οποιαδήποτε παραχώρηση δημόσιου χώρου σε ιδιώτη, όσο συμφέρουσα κι αν είναι η πρόταση είναι δύσκολο έως αδύνατο να πραγματοποιηθεί. Αν και μας γεννιέται η απορία ποια θα ήταν η διαφορά σε σχέση με την συμφωνία Cosmote-δήμου. Η κ. Πασχαλίδου, πρώην αντιδήμαρχος Αθλητισμού και νυν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής πρωτεύουσας Νεολαίας 2014 μας είπε ότι υπήρξε ενδιαφέρον από το αθλητικό τμήμα του Α.Π.Θ. Να μεταφερθούν οι κατασκευές στην Πλατεία Χημείου αλλά θεωρεί απίθανο μα τόσα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το Πανεπιστήμιο της πόλης να μπορέσει να ευοδωθεί ένα τέτοιο σχέδιο.

Ο κ. Αρβανίτης μας πληροφόρησε ότι ο δήμος αδυνατεί να αναλάβει την διατήρηση του πάρκου και κινείται προς την κατεύθυνση του παροπλισμού του και της απομάκρυνσης των κατασκευών από εκεί. “Θα προσπαθήσουμε να συντηρήσουμε και να διατηρήσουμε μόνο τις πίστες του σκέιτ και του παρκούρ, χωρίς να μπορούμε να υποσχεθούμε τίποτα. Προς το παρόν γίνεται μια αποτίμηση των ζημιών και των φθορών από τους τεχνικούς του δήμου. Ξέρω σίγουρα πως μια από τις κατασκευές στο πάρκο του σκέιτ θα απομακρυνθεί ως επικίνδυνη. Δεν έχει παρθεί οριστική απόφαση για τις υπόλοιπες.”

Μίλησα με δυο παιδιά που πέτυχα να κάνουν σκέιτ στον χώρο του Μέγα Αλέξανδρου, προχτές. Η πίκρα ήταν το λιγότερο που έβλεπα στα μάτια τους όταν τους ρώτησα γιατί δεν πηγαίνουν πια στο what’s up park. “Aπό την αρχή είχε προβλήματα, κάναμε συχνά παράπονα στον δήμο για επικινδυνότητα, συνεχίζαμε να πηγαίνουμε, αφού ο Αλέκος ήταν κλειστός λόγω της ανάπλασης… δεν είχαμε καμιά επιλογή εκτός από το μεγάλο ιδιωτικό πάρκο που κατασκευάστηκε απέναντι από το Mediterranean cosmos αλλά είναι με εισιτήριο και πολύ μακριά για όσους θέλουν να κάνουν σκέιτ για λίγο και να μην φάνε όλη τη μέρα τους στα πήγαινε έλα. Xθες κάποιος κύριος φωτογράφιζε τις κατασκευές και μας γεννήθηκε η ελπίδα ότι ίσως ξεκινήσουν εργασίες αποκατάστασης των ζημιών για την επαναλειτουργία του, αλλά όταν ρωτήσαμε μας είπε πως απλώς βγάζει φωτογραφίες για να στηριχθεί η επικινδυνότητα και ότι πάει για οριστικό κλείσιμο μετά από τα πολλά ατυχήματα που έγιναν τελευταία με παιδιά σε πάρκα αναψυχής στην Ελλάδα. Δεν ελπίζουμε πια… είναι σίγουρο ότι θα τις ξηλώσουν τις κατασκευές και θα τις αντικαταστήσουν με ένα μεγάλο τίποτα. Ευτυχώς θα έχουμε πάντα τον “Αλέκο”, αυτόν δεν θα μας τον πάρει κανείς, θα τον φροντίζουν πάντα και δεν θα τον κατεδαφίσουν ποτέ, μια που δεν προορίζεται για μας αλλά γιατί είναι μνημείο της πόλης.”

Όταν, εντός των ημερών, οι κατασκευές του σκεϊτοπάρκου απομακρυνθούν ως επικίνδυνες,  οι σκεϊτάδες της πόλης μένουν πάλι μόνο με τον “Αλέκο”. Τον χώρο δηλαδή γύρω από το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Την μόνη “υιοθετημένη” από τα παιδιά δωρεάν «χτιστή πίστα» στην πόλη. Όμως και από εκεί διώχνονται. Την ίδια ώρα που στην Ευρώπη, πόλεις των 60.000 έχουν τουλάχιστον ένα χτιστό skate bowl (έτσι ονομάζεται η χτιστή κοίλη πίστα για σκέιτ), στην Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Νεολαίας του 1.000.000 δεν θα υπάρχει ούτε πεζούλι. Κρίμα.

Αυτό ήταν το χθες. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Μακεδονία με ”μια νέα μελέτη που έχει συνταχθεί για την ανάπλαση του συγκεκριμένου χώρου, η παιδική χαρά, που προβλέπεται να κατασκευαστεί στην κυκλική πλατεία του πάρκου της ΧΑΝΘ, θα είναι διαχωρισμένη σε δύο ενότητες, ανάλογα με τις ηλικίες των παιδιών στα οποία κάθε τμήμα της θα απευθύνεται. Εξάλλου όλος ο φθαρμένος εξοπλισμός που υπάρχει στο χώρο πρόκειται να αποξηλωθεί για λόγους ασφαλείας”.

Η ανάπλαση λέει πρόκειται να πραγματοποιηθεί ενός έξι μηνών. Μακάρι να προκύψει κάτι καλό, διότι το πάρκο αποτέλεσε ένα πραγματικό κόσμημα για την πόλη που αφέθηκε συνειδητά να ρημάξει. Για την πραγματοποίηση του είχε δώσει προσωπική μάχη η τότε αρμόδια αντιδήμαρχος Νεολαίας Μαρία Πασχαλίδου.