Εικόνες: Μια βόλτα στο παλαιό Παζάρι των Σκοπίων
Ένα σημείο στην πόλη που αποτελεί αυθεντικό κομμάτι του παρελθόντος, μια πραγματική «όαση Ανατολής» στην καρδιά των Βαλκανίων
Λέξεις / Εικόνες: Ζήσης Φυλλαρίδης
Μπορεί τα Σκόπια να έχουν χαρακτηριστεί από τον Independent ως «η πιο κιτς πρωτεύουσα του κόσμου» λόγο της πληθώρας αγαλμάτων (που αναφέρονται σε κάθε ιστορική περίοδο) τα οποία κοσμούν το κέντρο της πόλης, ωστόσο υπάρχει και ένα σημείο στην πόλη αυτή που αποτελεί αυθεντικό κομμάτι του παρελθόντος.
Αυθεντικό κομμάτι όχι μόνο της πόλης των Σκοπίων, της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και των Βαλκανίων γενικότερα, καθώς αποτελεί έναν ιδιότυπο τύπο αστικών αγορών από την Ρωμαϊκή εποχή μέχρι και σήμερα.
Πρόκειται για το «Παλαιό Παζάρι» των Σκοπίων το οποίο είναι γνωστό και ως «Τούρκικο Παζάρι» καθώς διαμορφώθηκε και αναπτύχθηκε κατά την Οθωμανική περίοδο.
Μια πραγματική «όαση Ανατολής» στην καρδιά των Βαλκανίων, που ουσιαστικά είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στο είδος του παζάρι σε όλα Βαλκάνια, μετά την Σκεπαστή Αγορά της Κωνσταντινούπολης, και με την διαφορά ότι αυτό είναι ανοιχτό τύπου.
Η ύπαρξη αγοράς εμπόρων σε αυτή την συνοικία αναφέρεται για πρώτη φορά τον 12ο μ.Χ. αιώνα την εποχή που τα Σκόπια ήταν πρωτεύουσα της ομώνυμης διοικητικής επαρχίας του Βυζαντίου, ωστόσο μετά την Οθωμανική κατάκτηση των Βαλκανίων η αγορά εμπλουτίζεται τεμένη, χάνια, καθώς και άλλα κτήρια και μνημεία.
Το Παζάρι καταστράφηκε αρκετές φορές, και συγκεκριμένα από τον μεγάλο σεισμό το 1555, την πυρκαγιά του 1689, τον σεισμό του 1963, καθώς και από τους δυο Παγκοσμίους Πολέμους.
Εκτός από τα Τεμένη και τις εκκλησίες στο παλαιό παζάρι των Σκοπίων υπάρχουν και διάφορα άλλα σημαντικά κτήρια που κατασκευάστηκαν τον 15ο αιώνα, μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν το Τσιφτέ Χαμάμ, το Μπεζιστένι που αποτελεί μια μικρή σκεπαστή αγορά, καθώς και τα χάνια «Καπάν» και «Κουρσουμλί».
Το Παλαιό Παζάρι είναι γεμάτο με λιθόστρωτα καλντερίμια τα οποία οδηγούν στα πάμπολλα μικρά μαγαζιά που υπάρχουν σε αυτό. Αξίζει να σημειωθεί ότι αρκετά από αυτά τα μαγαζιά αποτελούν οικοτεχνίες που συνεχίζουν να παράγουν μέχρι σήμερα διαφόρων ειδών εργόχειρα (δερμάτινα είδη, χειροποίητα κοσμήματα, τσαρούχια, κ.α.).
Η αγορά αυτή είναι επίσης ευρέως γνωστή στην γειτονική χώρα για τα ποικίλα και πολύχρωμα νυφικά που πωλούνται εδώ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα μαγαζιά με τα πολύχρωμα και περίτεχνα νυφικά τα οποία ξεφυτρώνουν το ένα μετά το άλλο μέσα στα δρομάκια παζαριού, και γι’ αυτό συρρέουν εδώ ζευγάρια από όλη την περιοχή αλλά και γειτονικές χώρες για να προμηθευτούν τα περίφημα πλέον νυφικά του παλαιού παζαριού.
Επίσης, εδώ δεν είναι λίγες και οι αντικερί που διαθέτουν πληθώρα αντικειμένων-κειμηλίων της εποχής της πάλαι ποτέ κραταιάς ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, και είναι γνωστός προορισμός για τους λάτρεις του είδους.
Τέλος, σχεδόν σε κάθε γωνιά του παζαριού υπάρχουν εστιατόρια και ταβέρνες που σερβίρουν κεμπάπ και διάφορα ψητά, ενώ υπάρχουν και πολλά σύγχρονα αλλά και παλιά καφενεία όπου το τσάι σερβίρεται κατά τον παραδοσιακό τρόπο σε γυάλινα ποτηράκια και ασημένιους δίσκους.
