1 ώρα και 20 λεπτά από τη Θεσσαλονίκη: Ένα κρυμμένο «πετράδι» σαν καρτ ποστάλ σε μια δροσερή καταπράσινη τοποθεσία
Κόντρα στο ρεύμα που θέλει τα σαββατοκύριακα να ψάχνεις μανιωδώς ποια παραλία θα επισκεφτείς, εμείς επιλέγουμε να... πάρουμε τα βουνά
Κόντρα στο ρεύμα που θέλει τα σαββατοκύριακα να ψάχνεις μανιωδώς ποια παραλία θα επισκεφτείς, εμείς επιλέγουμε να… πάρουμε τα βουνά και να απολαύσουμε μοναδικές στιγμές δίπλα στη φύση παίρνοντας πραγματικές ανάσες δροσιάς.
Πάμε λοιπόν σε έναν μαγικό προορισμό σε απόσταση περίπου 95 χιλιομέτρων (1 ώρα και 20 λεπτά) από τη Θεσσαλονίκη.
Το ξακουστό, καταπράσινο και χωμένο στη φύση, Αρκοχώρι Ημαθίας.
Το Αρκοχώρι είναι ορεινό χωριό στο δυτικοκεντρικό τμήμα του νομού Ημαθίας. Βρίσκεται στις ανατολικές πλαγιές της κορυφής «Μπιτζένα» (1.511 μ.) του Βερμίου, λίγο νοτιότερα της Νάουσας και σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 575. Απέχει 21 χλμ. περίπου ΒΔ. της Βέροιας. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ορεινός οικισμός, με έκταση 17,783 χμ².
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Αρκοχώρι έχει ενταχθεί με πρωτοβουλία της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας, στο δίκτυο «Αυθεντικών Χωριών της Adrionet Ανδριατικής-Ιονίου», που έχει ως στόχο την προώθηση της διατήρησης των φυσικών και πολιτιστικών αγαθών μιας περιοχής, την προσπάθεια ανάπτυξης με βάση την κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα, με έμφαση πρωτίστως στην ποιότητα ζωής και ευημερίας του τοπικού πληθυσμού, την ενίσχυση της επισκεψιμότητας κ.ά.
Μήλον της έριδος
Σφηνωμένο ανάμεσα στους δύο λόφους των Αγίων Αθανασίου και Δημητρίου, αθέατο και κρυμμένο μέσα στο πυκνό δάσος από δρυς, καστανιές και φιλύρες, το Αρκοχώρι (Αρκουδοχώρι) στέκεται πάνω σε διαδρομές πανάρχαιες των νομαδικών κοπαδιών που οδηγούνταν στις θερινές βοσκές τους και σε μονοπάτια που άνοιγε στο πέρασμά της η αρκούδα, που του έδωσε και το όνομά της. Το χωριό εμφανίζεται στο προσκήνιο της ιστορίας το έτος 1646.
Είναι το μήλον της έριδος δύο Τούρκων αξιωματούχων που διεκδικούν τον προνομιούχο αυτό τόπο ο καθένας για τον εαυτό του. Υποταγμένοι για αιώνες στους Οθωμανούς αφέντες τους, οι κάτοικοι του Αρκουδοχωρίου θα συμμετάσχουν με γενναιότητα στην επανάσταση της Νάουσας το 1822, επανδρώνοντας τα επαναστατικά σώματα. Το χωριό όμως θα καταστραφεί ολοσχερώς από τους Τούρκους, πληρώνοντας τελικά πολύ ακριβά τον πόθο για λευτεριά. Από τους διασωθέντες ορισμένοι θα συνεχίσουν τον αγώνα και θα εγκατασταθούν στην Νότιο Ελλάδα. Κάποιοι πάλι επανέρχονται και επανοικίζουν το χωριό μαζί με οικογένειες από γειτονικές περιοχές της Μακεδονίας. Προς το τέλος του 19 ου αι. το χωριό θα γίνει τσιφλίκι, χάνοντας την πολιτική και την οικονομική του αυτοδυναμία.
Το μοναδικό ορεινό κεφαλοχώρι και οι δοκιμασίες
Όχι πολύ αργότερα, στην αυγή του 20 ου αι., θα ξεσπάσει ο Μακεδονικός Αγώνας. Οι ελληνικές ανταρτικές ομάδες συχνά στήνουν το λημέρι τους στην δασώδη περιοχή γύρω από το Αρκουδοχώρι, ενώ κάτοικοί του αξιοποιούνται ως οδηγοί και οπλίτες. Το 1910 οι αρχηγοί των περισσότερων οικογενειών συστήνουν έναν ιδιόρρυθμο συνεταιρισμό, προκειμένου να εξαγοράσουν το χωριό τους από τον Τούρκο ιδιοκτήτη του.
Για τον σκοπό αυτό δεν διστάζουν να στείλουν τους γιους τους να δουλέψουν ως μετανάστες στην Αμερική και να συγκεντρώσουν χρήματα για τον κοινό στόχο.
Έτσι, όταν το 1912 ο Ελληνικός Στρατός απελευθερώνει την Κεντρική Μακεδονία το Αρκουδοχώρι είναι το μοναδικό ορεινό κεφαλοχώρι της Νάουσας. Οι δεκαετίες όμως που θα ακολουθήσουν δεν θα είναι εύκολες. Το χωριό δοκιμάζεται σκληρά από τις αλλεπάλληλες πολεμικές περιπέτειες, ιδιαίτερα δε κατά την Γερμανική Κατοχή και τον Εμφύλιο Πόλεμο. Μεσούντος του τελευταίου οι κάτοικοι παρεπιδημούν στην Νάουσα, όπου εγκαθίστανται στην πλειονότητά τους μόνιμα πια μετά το 1970.
Το Ακροχώρι στο σήμερα
Σήμερα το Αρκοχώρι κατοικείται από ελάχιστους μόνιμους κατοίκους. Παρόλα αυτά ποτέ δεν δείχνει έρημο. Οι “Αρκουδοχωρίτες” της Νάουσας συνεχίζουν τις πατροπαράδοτες ασχολίες στο χωριό, όπως η υλοτομία, η παραγωγή ξυλοκάρβουνου, η κτηνοτροφία και η μελισσοκομία.
Ωστόσο, από την δεκαετία του 1950 καταγίνονται πια συστηματικά με την οπωροκαλλιέργεια που ευνοείται από το κλίμα και το υψόμετρο, δίνοντας ορεινά προϊόντα εξαιρετικής νοστιμιάς.
Τα τελευταία χρόνια παμπάλαια έθιμα όπως το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία και το κουρμπάνι του Αγίου Αθανασίου, αλλά και πρόσφατοι πολιτιστικοί θεσμοί όπως ο αγώνας ορεινού δρόμου, οι συναυλίες και οι διαλέξεις του καλοκαιριού συγκεντρώνουν στο χωριό πλήθος κόσμου.
Είναι αλήθεια ότι αξιοποιώντας την μοναδική του θέση, το φυσικό περιβάλλον και την αρχιτεκτονική του ομορφιά, το Αρκοχώρι έχει καταστεί εναλλακτικός τουριστικός προορισμός.
Αξίζει λοιπόν να περιπλανηθείς στα γραφικά δρομάκια, να θαυμάσεις τις ανθοστόλιστες αυλές των πετρόκτιστων παραδοσιακών σπιτιών, να ξεδιψάσεις με το παγωμένο νερό στις πέτρινες βρύσες και να γευτεις τις λαχταριστές νοστιμιές που ετοιμάζουν οι μερακλήδες εστιάτορες και οι επιδέξιες μαγείρισσες του χωριού.
Κι ας μη μείνεις μόνο μέσα στα όρια του οικισμού. Γιατί από το Αρκοχώρι ξεκινούν πλήθος μονοπατιών που οδηγούν σε κρυστάλλινες πηγές, ξέφωτα με μαγευτική θέα και ανήλιαγους δρυμώνες όπου κυβερνάνε ο λύκος και η αρκούδα.
Το σχολείο
Το πρώτο σχολείο του Αρκοχωρίου αποτελεί έναν ζωντανό μάρτυρα της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού. Ξεκινώντας τη λειτουργία του το 1885 στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, το σχολείο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εκπαίδευση της τοπικής κοινωνίας, ακόμη και σε περιόδους δύσκολες, όπως αυτή της Τουρκοκρατίας.
Το πρώτο σχολείο του χωριού λειτούργησε για πρώτη φορά το 1885 στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Το 1910, αφού έφυγαν οι Τούρκοι, τα μαθήματα γινόταν στο Κονάκι του Μπέη, εκεί που είναι σήμερα το σχολείο. Το 1927 γκρέμισαν το Κονάκι του Μπέη και μέχρι να χτίσουν το καινούργιο σχολείο, τα μαθήματα γινόταν στον νάρθηκα του Αγίου Νικολάου.
Αφού ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του σχολείου, λειτούργησε σαν εξατάξιο 2θέσιο δημοτικό σχολείο. Είχε περίπου πενήντα παιδιά και τα μαθήματα που διδάσκονταν ήταν: ανάγνωση, γραμματική, αριθμητική, γεωγραφία, ιστορία και θρησκευτικά.
Το μάθημα γινόταν από τις 8:30 το πρωί μέχρι τη 1:00 το μεσημέρι και συνέχιζαν πάλι από τις 4 μέχρι τις 6 το απόγευμα.
Περίπου την δεκαετία του ‘60 φοιτούσαν 95 παιδιά. Το σχολείο σταμάτησε να λειτουργεί περίπου αρχές της δεκαετίας του ’80, όπου και μεταφέρθηκε στη Νάουσα.
*με πληροφορίες από: Δήμος Ηρωικής Πόλης Νάουσας, arkochori.com
