Ζώντας τη σκληρή ζωή του Τατζικιστάν

Το πέρασμα από το Ουζμπεκιστάν στο Τατζικιστάν κρύβει μια παράξενη τρύπα στο χρόνο. Σαν να αφήνοντας πίσω τα σύνορα από την κοιλάδα Ζαραφσάν, στην πλευρά της Σαμαρκάνδης για να προχωρήσεις στην εσχατιά των εκστρατειών του Μεγάλου Αλεξάνδρου, εκεί οι στους αρχαίους οικισμούς Σαράζμ και Παντζακέντ αλλά και στην τελευταία και πιο απομακρυσμένη από τις Αλεξάνδρειες, έρχεσαι αντιμέτωπος με ένα από τα πιο σκληρά τοπία του κόσμου.

Μια χώρα καλυμμένη από σκληροτράχηλα βουνά στο 93% της έκτασης της σε υποδέχεται σε ένα τοπίο αληθινά αφιλόξενο.

Η άνοδος για τις περίφημες επτά λίμνες, τη μεγάλη τουριστική ατραξιόν του τόπου αυτού με τα αφιλόξενα τοπία, είναι βασανιστική για τον οδηγό και τον επιβάτη. Ένας ατέλειωτος χωμάτινος ανήφορος πολλών χιλιομέτρων που διασχίζει αυτό το ορεινό ανάγλυφο περιλαμβάνει μια σειρά χωριά που λες και ξεχάστηκαν στο διάβα του καιρού.

Πέτρινα σπίτια ή άλλα ημιτελή με τσιμεντόλιθα, όλα τους στο χρώμα της σκόνης. Τυλιγμένα με ένα λευκό πέπλο.

Καθώς τα αυτοκίνητα με τους τουρίστες διασχίζουν τα χωριά ένα ατέλειωτο σύννεφο σκόνης σηκώνεται διαρκώς βάφοντας λευκά σπίτια, αυτοκίνητα, τα λιγοστά δέντρα, κάθε κτίσμα αλλά κυρίως τους ανθρώπους που περιφέρονται ή ασχολούνται με οικιακές ή γεωργικές εργασίες.

Γυναίκες σε ρυάκια που πλένουν κουζινικά ή ρούχα, παιδιά που που βόσκουν τα λιγοστά αιγοπρόβατα, σε κατάξερες γαίες, άντρες που σπάνε την πέτρα με τα χέρια, καθώς η έλλειψη μηχανημάτων είναι πρωτοφανής. Μάνες με νεογέννητα αγκαλιά που περπατούν στην άκρη του δρόμου και αναπνέουν μαζί με τα παιδιά τους την αποπνικτική σκόνη που προκαλεί ασφυξία.

Κοιτάζοντας τα χωριά διαπιστώνεις πώς η ένδεια, η απέραντη φτώχεια ενός αόρατου και δυσκολεμένου κόσμου σου προκαλεί στο λαιμό έναν κόμπο.

Μια χώρα που κατακλύζεται από τέτοια τοπία, χωρίς υποδομές ούτε στις πιο τουριστικές περιοχές της, έμεινε πίσω τόσο απογοητευτικά πολύ. Και ας έχει ιστορία 4 χιλιάδων χρόνων.

Εικόνες που δεν υπάρχουν πια ακόμα και στις πιο φτωχές χώρες της Ευρώπης. Ηλικιωμένοι περπατούν χιλιόμετρα για να μαζέψουν τα φλούδια από τα καρπούζια που αφήνουν οι τουρίστες ώστε να ταϊσουν τα κατσίκια τους. Γυναίκες με τα μωρά στην αγκαλιά πλένουν σε χειμάρους τα ρούχα τους. Παιδιά δημοτικού οδηγούν σπίτι αγελάδες ανάμεσα σε διερχόμενα αυτοκίνητα. Άνδρες σπάνε με το χέρι βράχους.

Ως αντίδωρο αυτής της στενάχωρης πραγματικότητας έρχονται οι επτά λίμνες, παγετωνικές που βλέπεις τα χρώματα τους να αλλάζουν ανάλογα με την ώρα της ημέρας και τα σύννεφα στον ουρανό, ανάλογα με το αν είναι καλοκαίρι ή χειμώνας.

Το πλούσιο σε ποσότητα ασβέστιο και νάτριο τις καθιστά μια ζωντανή παλέτα χρωμάτων που εκτείνεται από τα 1640 μέτρα μέχρι τα 2400 μέτρα. Κάθε λίμνη και ένα μικρό θαύμα της φύσης.

Η θέα τους απαλύνει για λίγο τη σκληρότητα του τοπίου όμως ο γυρισμός από τα ίδια σημεία επαναφέρει τη βάσανο μιας αδιαχείριστης καθημερινότητα. Ένα μάθημα ζωής και επιβίωσης αυτή η χώρα.