Με… σημαία μια πετσέτα Ρόδος, Νάξος, Πάρος, Σέριφος ξεσηκώνονται και ζητούν ελεύθερες παραλίες
Οι πολίτες αντικαθιστούν τις απούσες ελεγκτικές αρχές και ξεσηκώνονται οργανωμένα κατά της παράνομης κατάληψης παραλιών
Τα παραδείγματα της Ρόδου και της Πάρου, όπου οι πολίτες ξεσηκώθηκαν κατά της παράνομης κατάληψης παραλιών βρίσκουν ολοένα και περισσότερους μιμητές.
Αναλυτικότερα, όπως αναφέρει η Καθημερινή σε δημοσίευμά της, σε πολλές περιοχές της χώρας, ομάδες πολιτών που δεν είχαν μέχρι σήμερα καμία ανάμειξη με τα κοινά οργανώνονται και αναζητούν τρόπους να ζητήσουν βοήθεια από το κεντρικό κράτος, καθώς σε τοπικό επίπεδο αισθάνονται αβοήθητοι.
Τελευταίο παράδειγμα η Νάξος, όπου μέσα σε ελάχιστες ημέρες έγινε μια πρώτη καταγραφή των παρανομιών και ετοιμάζεται φάκελος για να σταλεί στον εισαγγελέα. Με άλλα λόγια, οι πολίτες αντικαθιστούν τις απούσες ελεγκτικές αρχές.
Την αρχή έκανε τον Ιούνιο η Ρόδος με τη δημιουργία του δικτύου «Ομπρέλα», από πολίτες που ζητούσαν βοήθεια για να αναδείξουν το πλήθος των παρανομιών στις ακτές του νησιού. Το δίκτυο προχώρησε σε συνέντευξη Τύπου και ξεκίνησε μέσω συγκέντρωσης στοιχείων και ανακοινώσεων μία προσπάθεια να αναδείξει το θέμα στον δημόσιο διάλογο.
Ακολούθησε η Πάρος. Η Κίνηση Πολιτών Πάρου προχώρησε ένα βήμα περισσότερο και έκανε μια καταγραφή της έκτασης που είχε καταληφθεί από ομπρελοκαθίσματα σε παραλίες του νησιού το προηγούμενο καλοκαίρι, αντιπαραθέτοντας τις αποφάσεις μίσθωσης του αιγιαλού. Έτσι, προέκυπτε πέραν πάσης αμφιβολίας πως σε αρκετά παραλιακά μαγαζιά του νησιού τα beach bars είχαν επεκταθεί παρανόμως από 100% έως και… 1.000%, κάποια μάλιστα χωρίς να διαθέτουν καν άδεια. Ακολούθως η Κίνηση διοργάνωσε δύο διαδοχικές Κυριακές διαδήλωση στη θάλασσα, καλώντας πολίτες να κάνουν το μπάνιο τους σε παράνομα κατειλημμένες ακτές.
«Την πρώτη Κυριακή στις 23 Ιουλίου με καύσωνα μαζευτήκαμε 250 άτομα στην παραλία μικρή Σάντα Μαρία, μια εμβληματική περίπτωση καθώς η παραλία έχει καταληφθεί χωρίς άδεια», λέει ο Δαμιανός Γαβαλάς, μέλος της Κίνησης. «Την προηγούμενη Κυριακή πήγαμε στις παραλίες Μαρτσέλο και Κριό. Μαζευτήκαμε 400 άτομα όλων των ηλικιών, από παιδιά έως ηλικιωμένους. Μοιράσαμε φυλλάδια στους λουόμενους, τους ενημερώσαμε για τις παρανομίες των beach bars, ότι δεν αποδίδουν ούτε ένα ευρώ στο κράτος. Τώρα ζητήσαμε να συγκληθεί έκτακτο δημοτικό συμβούλιο για το θέμα – θέλουμε η επόμενη διαμαρτυρία να γίνει στον δήμο».
«Ούτε ένας έλεγχος»
Η πιο ενδιαφέρουσα στιγμή των δυο διαμαρτυριών ήταν για τον κ. Γαβαλά η συνάντηση με τους ιδιοκτήτες των παράνομων παραλιακών μπαρ. «Στη μικρή Σάντα Μαρία συναντήσαμε τον έναν από τους δύο επιχειρηματίες και μας είπε πολύ κυνικά, το ξέρω ότι είμαι παράνομος, καλέστε την αστυνομία. Την καλέσαμε και τον συνέλαβαν, όπως και τον ιδιοκτήτη του δεύτερου παράνομου μπαρ, όμως τα καταστήματα λειτουργούν ακόμα. Στην παραλία του Κριού, ο ιδιοκτήτης του παράνομου μπαρ παραδέχθηκε ότι δεν έχει παραχωρητήριο – είπε ότι το θεωρεί άδικο που δεν του έδωσαν και μας είπε πως υπέβαλε ένσταση και αν δεν γίνει δεκτή θα τα μαζέψει. Γενικώς ο καθένας κάνει ό,τι θέλει, ο δήμος λέει ότι δεν είναι υπεύθυνος, δεν έχει κάνει ούτε έναν έλεγχο τα τελευταία δύο χρόνια στις παραχωρημένες παραλίες. Οπότε το μόνο που μπορούμε να κάνουμε ως πολίτες είναι να δηλώνουμε την αγανάκτησή μας και να ελπίζουμε ότι θα προκαλέσουμε κάποια αντίδραση».
Το κίνημα στη Νάξο: «Δεν είναι μόνο τα ομπρελοκαθίσματα»
Μόλις πριν από δύο εβδομάδες γεννήθηκε ένα ανάλογο κίνημα στη Νάξο. «Στις 16 Ιουλίου μια κάτοικος του νησιού, η κ. Μαρκέλλα Χένσλεϋ, μέσα στην αγανάκτησή της για αυτό που συνέβαινε αποφάσισε να φτιάξει μια ομάδα στο Facebook με τίτλο Κίνηση «Σώστε τις παραλίες της Αίγινας». Επικοινώνησα μαζί της, όπως και αρκετοί ακόμα, συναντηθήκαμε και αναζητήσαμε τρόπο δράσης, έχοντας μπροστά μας και το παράδειγμα της Πάρου», λέει η Ελένη Ανδριανοπούλου, μέλος της Κίνησης. «Η ανταπόκριση ήταν καταπληκτική! Μέσα σε λίγες ημέρες η ομάδα συγκέντρωσε περισσότερα από 3.500 μέλη. Συντάξαμε μια ανοιχτή επιστολή, την οποία υπέγραψαν περισσότερα από 1.500 άτομα, την οποία και θα στείλουμε στον εισαγγελέα και στις Αρχές. Παράλληλα, ξεκινήσαμε καταγραφή με drone της κατάστασης σε βασικές παραλίες, προκειμένου να τη συγκρίνουμε με τις αποφάσεις παραχώρησης και να αποκαλύψουμε την παρανομία».
Σύμφωνα με την κ. Ανδριανοπούλου, οι παρανομίες στις ακτές της Νάξου δεν περιορίζονται στην «επέκταση» των ομπρελοκαθισμάτων. «Ζητάμε άμεση παρέμβαση όλων των αρμόδιων αρχών. Σε πολλές παραλίες του νησιού υπάρχουν πολλαπλές παραβάσεις που δεν αφορούν μόνο την καταστρατήγηση των παραχωρήσεων. Υπάρχουν περιβαλλοντικές, πολεοδομικές, υγειονομικές παραβάσεις. Εξέδρες, πέργκολες, καλώδια μέσα στην άμμο, πάσσαλοι, τσιμέντα, ξύλα, τα πάντα όλα. Γίνονται εκβραχισμοί, ισοπεδώνονται αμμοθίνες, γίνονται αμμοληψίες. Αντί να προστατεύουμε το νησί μας, συντελείται μπροστά στα μάτια μας μια καταστροφή».
Την ανησυχία κατοίκων και φίλων της Νάξου επιτείνουν οι απόψεις επιστημόνων, που προειδοποιούν για τις συνέπειες της απληστίας. Όπως η γεωλόγος Νίκη Ευελπίδου, η οποία πραγματοποιεί έρευνα στο νησί από το 1997 και διαπίστωσε πρόσφατα ότι κάποιοι είχαν αφαιρέσει πλάκες από τη θάλασσα στην παραλία Πλάκα, με αποτέλεσμα στο σημείο η ακτή να υποχωρήσει. «Αυτές οι πλάκες, που επιστημονικά ονομάζονται ακτόλιθοι, είναι πολύ σημαντικό να είναι εκεί γιατί συγκρατούν την παράκτια διάβρωση. Κατά καιρούς, όλο και κάποιος ιδιώτης αφαιρεί κάτι, για να διευκολύνει την είσοδο των πελατών του στη θάλασσα», λέει στην Καθημερινή η κ. Ευελπίδου. «Αυτό όμως θα έχει ως αποτέλεσμα την επιτάχυνση της διάβρωσης. Ήδη από το σημείο που αφαιρέθηκε πλάκα, η αμμουδιά έχει περιοριστεί μέσα σε μερικούς μήνες! Με αυτά που κάνουν, στο τέλος θα χαθεί η παραλία».
«Είναι άγριο αυτό που συμβαίνεις τη Νάξο», καταλήγει η κ. Ανδριανοπούλου. «Από τη μία η καταστροφή, από την άλλη η απληστία – τις προάλλες έδιωξαν μια μεγάλη γυναίκα που πήγε να αφήσει κάτω την πετσέτα της για να μπει στη θάλασσα εκεί που είχε ξαπλώστρες. Η κοινωνία αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η κατάσταση πιάνει πάτο και για αυτό ξεσηκώνεται. Κάτι που δεν συνέβαινε μέχρι σήμερα, εδώ όλοι είμαστε συγγενείς και φίλοι, δεν έχουμε ΄πολλά εξωτερικά συμφέροντα. Όμως η κατάσταση στις παραλίες δεν ήταν ποτέ μέχρι σήμερα έτσι».
Στη Σέριφο
Περισσότερο από τέσσερα χρόνια χρειάστηκε ο δήμος Σερίφου και η Εταιρεία Φίλων Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Περιβάλλοντος «Η Σέριφος» για να «κλείσουν» ένα παράνομο beach bar στην παραλία Γάνωμα (Saan Eco Rest. Beach House). Η υπόθεση θυμίζει πολύ τη «μεθοδολογία» της Μυκόνου, καθώς η πλευρά της επιχείρησης χρησιμοποιούσε διάφορους ελιγμούς, για να παρατείνει όσο μπορούσε τη λειτουργία, κάτι που προκάλεσε τελικά και την παρέμβαση του εισαγγελέα.
Όπως αναφέρει στην Καθημερινή ο πρόεδρος της Εταιρείας «Η Σέριφος» Νίκος Χαιρετάς, η επιχείρηση μίσθωσε ένα παράκτιο (μη άρτιο και «τυφλό», δηλαδή χωρίς δρόμο) οικόπεδο με ένα παράνομο ασκεπές κτίσμα 40 τ.μ (της δεκαετίας του ‘90) και το μεταμόρφωσε σε beach bar δεκαπλάσιας έκτασης. Μάλιστα επιχείρησε να νομιμοποιήσει τις παράνομες επεκτάσεις αι την αλλαγή χρήσης – κάτι που δεν επιτρέπεται από το προεδρικό διάταγμα για το νησί. Η επιχείρηση πήρε άδεια από το υπουργείο Τουρισμού (ως τουριστική επιχείρηση με καφέ) και μόλις διατάχθηκε η σφράγισή του, αναίρεσε την άδεια και εξέδωσε γνωστοποίηση λειτουργίας στον δήμο (ως κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος). Πριν από λίγες ημέρες το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε τη σφράγιση του καταστήματος και όταν αυτή πραγματοποιούνταν ενώπιον του δημάρχου Κωνσταντίνου Ρεβίνθη, ο εκπρόσωπος της επιχείρησης μήνυσε τον δήμαρχο και η αστυνομία τον οδήγησε στο αυτόφωτο, παρότι αυτό απαγορεύεται. Μετά η επιχείρηση παραβίασε τη σφράγιση, η οποία επαναλήφθηκε τρεις φορές.
«Μέχρι τις 29 Ιουλίου το κατάστημα άνοιγε παράνομα και ξανασφραγιζόταν», λέει ο κ. Ρεβίνθης. «Επί τέσσερα χρόνια ζούμε εξωφρενικές καταστάσεις στο νησί, να μην μπορούμε να κλείσουμε ένα παράνομο μαγαζί, η πολεοδομία (σ.σ Μήλου) και η κτηματική υπηρεσία να είναι ανύπαρκτες, να μην εφαρμόζονται οι αποφάσεις του δικαστηρίου και όταν ο δήμαρχος τις εφαρμόζει να καταλήγει στη φυλακή. Δεν μπορούσαμε όμως να το επιτρέψουμε, γιατί αλλιώς θα δίναμε το μήνυμα ότι στη Σέριφο ισχύει ο νόμος του Φαρ Ουέστ, ότι όποιος θέλει έρχεται και κάνει κάτι παράνομο εδώ και θα είναι μια χαρά».
Παρέμβαση του Αρείου Πάγου για τις «καταπατημένες» παραλίες σε Πάρο και Σέριφο
Με παραγγελία της προς την Εισαγγελέα Πρωτοδικών Σύρου η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη, ζητεί να ερευνήσει δημοσιεύματα του ηλεκτρονικού Τύπου, που αφορούν στην Πάρο στο θέμα των καταλήψεων τμημάτων του αιγιαλού και τη Σέριφο στο ζήτημα της λειτουργίας καταστήματος που βρίσκεται σε παραλία και έχει σφραγιστεί.
Συγκεκριμένα, στην Πάρο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, οι κάτοικοι του νησιού διαμαρτύρονται καθώς δεν υπάρχει ελεύθερη παραλία, δηλαδή παραλία που δεν έχει καταληφθεί από ξαπλώστρες και άλλου είδους εγκαταστάσεις, ενώ κάποιοι επιχειρηματίες που έχουν μισθώσει από τον Δήμο τμήμα των παραλιών, επεκτείνουν αυθαίρετα τις άδειες που έχουν για ομπρέλες και ξαπλώστρες. Παράλληλα, στην Πάρο έχει δημιουργηθεί με την πρωτοβουλία των κατοίκων η «Κίνηση Πολιτών Πάρου για Ελεύθερες Παραλίες».
Η κ. Αδειλίνη στην παραγγελία της προς την Εισαγγελέα Πρωτοδικών Σύρου Ολυμπία Λαμπροπούλου, αναφέρει: «Ως προς τις καταγγελίες εξάλλου που αναφέρονται σε κατάληψη τμημάτων του αιγιαλού στην Πάρο, χωρίς τις προϋποθέσεις του νόμου και την παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στις παραλίες, σας υπενθυμίζουμε τη με αριθμό 10/4-5-2023 εγκύκλιό μας και παρακαλούμε για την πιστή εφαρμογή της».
Ακόμη, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του Τύπου, ο δήμαρχος Σερίφου, Κωνσταντίνος Ρεβίνθης, σφράγισε επιχείρηση beach bar, η οποία όπως ισχυρίζεται λειτουργεί παράνομα.