Πορεία κάτω απ’το φως της Ευαγγελίστριας

Ένα ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ της Μάρθας Παπαδοπούλου και του Δημήτρη Παυλακούδη στην Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη Σκόπελο

Ο δρόμος όχι πολύ μακρύς, αλλά μισός ασφαλτοστρωμένος και κυρίως κακοτράχαλος.  Ο  ήλιος πύρωνε το σύμπαν γύρω μας και όμως ,θυμάμαι  πως όταν ανεβαίναμε έρχονταν αναπνοές αέρα ποτισμένες με λιβάνι που μας έσπρωχναν κάθε φορά που λέγαμε να τα παρατήσουμε.

“Η Ευαγγελίστρια σας έφερε εδώ πάνω…”

Αυτά ήταν τα λόγια της γερόντισσας όταν μας αντίκρυσε. Μόλις φτάσαμε στην τελευταία στροφή ασθμαίνοντας σαν δρομείς αντοχής, μέσα στο λιοπύρι, νιώσαμε πως ο στόχος θα κατορθωνόταν.Όμως και πάλι δεν ήταν σίγουρο.Τα τελευταία βήματα μέχρι την είσοδο έμοιαζαν χιλιόμετρα.Νιώθαμε την αγωνία του να ενδώσεις στον πόνο του σώματος .Μα λίγο μετά, φτάνοντας στην παλιά χαμηλή πόρτα άλλες μυρωδιές  της φύσης μας ίσιωσαν το σώμα και η εικόνα του Αρχαγγέλου που μιλά στην Παναγια μας ψιθύρισε το «Χαίρε». Δοκιμή κατάκτησης  στόχου ήταν το Κάστρο της Ευαγγελίστριας και τον κατακτήσαμε και ας έμοιαζε απάτητο Φρούριο.Έστω για λίγο. Και η ανταμοιβή στον ιδρώτα που έρρεε και στα σώματα μας που έτρεμαν από την προσπάθεια ήταν  η ικανοποίηση της  μόνης και μοναδικής  γριούλας μοναχής  που μένει να κρατά το Μοναστήρι και μας περίμενε να μας κεράσει λουκούμι, αληθινο αντίδωρο της προσπάθειάς μας και η πίστη της ότι η Ευαγγελίστρια μας είχε φέρει εκεί πάνω. Και η δική μας πίστη να Την έχουμε ελπίδα, πίστη και αγάπη  προς τον εαυτό μας και τον πλησίον μας. Εισπνέουμε τον αέρα γύρω μας και νιώθουμε  ότι μες στους αιώνες, λες και με τη μορφή ανθρώπου, πορεύτηκε και πορεύεται ακόμη τούτο το μοναστήρι. Κάστρο για ν’αντέχει τους εχθρούς, φρούριο που δεν το πατούν οι πειρατές μα και γωνιά φιλόξενη για κάθε προσκυνητή. Και εδώ σε αυτό το καταφύγιο έγραψε  ο Καισάριος  Δαπόντες* για τον πολύπαθο βίο του: «Kαι είδα, ημπορώ να πω, εγώ εις την ζωήν μου,//και Άδην και Παράδεισον με την κατάστασίν μου.»

Κι  όταν  προσκυνήσαμε την Πόρτα σου Παναγιά μου, Ελευθερώτρια των Πόνων και των Κόπων, ξέραμε ότι αυτό έπρεπε να κάνουμε μόλο που δεν ξεκινήσαμε με αυτό το σκοπό. Και τότε καταλάβαμε ότι ο σκοπός μάς είχε  φανερωθεί στο δρόμο.Όπως και στη Ζωή το ζητούμενο είναι  να βρεις το Δρόμο και ο Σκοπός θα φανερωθεί.Γιατί πολλές φορές δεν έχεις κατανοήσει πλήρως γιατί πράττεις, ξέρεις όμως ότι είναι αναγκαίο να προχωράς και ύστερα κατανοείς το γιατί.

Και όπως  προχωράς, ναι. Εμφανίζονται και οι άνθρωποι που γίνονται συνοδοιπόροι, έστω για λίγο και προλαβαίνεις μαζί τους, ίσα-ίσα, μια μικρή Πολιορκία της Ζωής, του πιο απόρθητου κάστρου, του πιο Ιερού Χώρου.

Μ’αυτήν την λάμψη στο νου και την καρδιά και με την ευλογία της γερόντισσας να μας συνοδεύουν πήραμε το δρόμο της Επιστροφής. Μιας πορείας αντίστροφης, αλλά όχι αντίθετης της ανόδου.Αέρινοι, ανάλαφροι, ξεκούραστοι επιστρέφαμε.Δεν ήταν η κάθοδος που μας διευκόλυνε.

Ήταν που αφήσαμε στο μοναστήρι ένα μέρος από το μέσα μας φορτίο. Και ο κόπος που ξεπληρώθηκε ήτανε.Όπως του εργάτη ο κόπος όταν ξεπληρώνεται ψυχικά με τη χαρά της εργασίας του. Του δικού του Κόπου. Κι ύστερα επιστρέφει σπίτι του με σχηματισμένα από το τραγούδι  της εργατιάς  χείλη και φωτισμένο πρόσωπο.

Ήταν και το Φως. Το σύμβολο που σε κάθε εποχή και κάθε θρησκεία ενώνει τον  Άνθρωπο με το Θεό. Αυτό το φως του ήλιου μας κατέβασε γοργά, ενώ τα τζιτζίκια συνόδευαν τις φωνές μας. Σιγοτραγουδούσαμε το «Δελφίνι, δελφινάκι» και το «Σεβάχ» που έγραψε κάποτε ο Λοίζος στη Σκόπελο που τόσο αγάπησε…

* Καισάριος  Δαπόντες (ή Δαπόντε): ένας από τους σπουδαιότερους λογίους του 18ου αιω.Ιταλικής καταγωγής γεννημένος στη Σκόπελο το 1713, εγγονός του Ιωάννη Γραμματικού του ιδρυτή της Ιεράς Μονής Ευαγγελίστριας Σκοπέλου. Πολυταξιδεμένος,πολυγραφότατος και δραστήριος, έλαβε θέσεις και αξιώματα κι εργάστηκε στην υπηρεσία σπουδαίων ευγενών και αξιωματούχων της εποχής του ( Κωνσταντίνος και Ιωάννης Μαυροκορδάτος) τόσο στις Παραδουνάβιες ηγεμονίες όσο και στην Κωνσταντινούπολη, έως ότου το 1753 εγκατέλειψε τα εγκόσμια κι εκάρη μοναχός. Ο Δαπόντε υπήρξε ένας από τους γνωστότερους συγγραφείς του αιώνα του. Από τα 26 έργα του τα 18 έχουν τυπωθεί, ενώ τα’ άλλα διασώθηκαν σε χειρόγραφη μορφή στην Ξηροποτάμου, σε βιβλιοθήκες της Ελλάδας, της Αγγλίας, της Ρουμανίας, στην Κωνσταντινούπολη και αλλού.Στο Μοναστήρι της Ευαγγελίστριας στη Σκόπελο στο οποίο αφιερώνουμε και το παρόν κείμενο βρέθηκε κι έζησε ως μοναχός δύο φορές.Πρώτα για μερικούς μήνες το διάστημα 1756-57 κι εν συνεχεία την περίοδο 1778-1784. Στο προαύλιο του Καθολικού της Μονής σώζεται επιγραφή σε Κρήνη που φέρει το όνομα της Οικογενείας ΔΑΠΟΝΤΕ, ενδεικτικό της σχέσης όχι μόνο του ίδιου αλλά και όλης της οικογένειας με το μοναστήρι.