Τα Ελληνικά Νησιά στο Σινεμά: «Η πόλη της σιωπής» στην Πάτμο

Σε όλη την ιστορία του κινηματογράφου, έχουμε λατρέψει της ταινίες στις οποίες, εκτός από τους ηθοποιούς, πρωταγωνιστεί και ο χώρος της αφήγησης. Μία από αυτές είναι και «Η πόλη της σιωπής» της Άντζελας Ισμαήλου. Η πρωταγωνίστρια έχει απομονωθεί στο νησί της Πάτμου. Η μοναχική της καθημερινότητα αναταράσσεται από τη άφιξη δύο ανδρών, που αναζητούν απαντήσεις σε διαφορετικά ερωτήματα ο καθένας.

Οι χαρακτήρες κινούνται στο επιβλητικό νησί της Πάτμου, σε μία διαφορετική εικόνα από αυτή που οι περισσότεροι έχουμε συνηθίσει για τα ελληνικά νησιά. Η ιστορία εκτυλίσσεται το χειμώνα. Το τοπίο είναι γκρίζο, σκληρό, απόμακρο. Καθρεφτίζει τη μελαγχολία της πρωταγωνίστριας και τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι υπόλοιποι χαρακτήρες στο ταξίδι της εσωτερικής τους αναζήτησης.

Οι εικόνες προδίδουν την πολυτάραχη ιστορία του βορειότερου νησιού των Δωδεκανήσων, η οποία ξεκινά από την αρχαιότητα. Η πίστη και η έννοια του θείου αποτελούν, για τους πρωταγωνιστές, πολύ σημαντικά στοιχεία που υψώνονται σε ερωτηματικά, όπως ακριβώς συμβαίνει με την ιστορία της Πάτμου. Είναι ένα νησί από το οποίο πέρασαν πολλοί διαφορετικοί πολιτισμοί και θρησκείες που άφησαν το στίγμα τους και συν δημιούργησαν τη σύγχρονη κουλτούρα του.

Η άγρια φύση και η λιτή αρχιτεκτονική, οι εικόνες από βροχερές νύχτες με έντονες φωτίστηκες αντιθέσεις συνθέτουν την μυστικιστική ατμόσφαιρα, ένα περιβάλλον στο οποίο τα ερωτηματικά αφήνονται να ωριμάσουν. Μπορούμε, ακόμα, να παρατηρήσουμε τα σπίτια της Χώρας της Πάτμου που σχηματίζουν ένα αμυντικό τοίχος. Ο οικισμός έχει χτιστεί ώστε όλες οι ταράτσες να είναι κοντά η μία στην άλλη, γεγονός που επέτρεπε στους κατοίκους του παρελθόντος να υπερασπίζονται το νησί τους και να προστατεύονται από οποιαδήποτε απειλή.

Η ταινία, λοιπόν, ανάγει το νησί της Πάτμου σε κεντρικό χαρακτήρα και προβάλει μια διαφορετική πτυχή της ομορφιάς του. Μπορεί πιο σκοτεινή αλλά σίγουρα όχι αφιλόξενη. Ο ψυχρός τόνος στα χρώματα του νησιού μας δείχνει ότι το περιβάλλον του έχει πολύ περισσότερα να μας προσφέρει από μερικές όμορφες παραλίες. Είναι ένα περιβάλλον το οποίο για τον καθένα μπορεί να σημαίνει κάτι διαφορετικό. Κάτι που μπορεί να ανακαλύψει, περιπλανώμενος στα γραφικά στενά, τις αρχοντικές οικίες, τις ορεινές της εκτάσεις, γιατί όχι -το χειμώνα.