Το χωριό φάντασμα στο Μόρνο
Το χωριό αναδύεται μέσα από τα νερά της σαν ένα φάντασμα του παρελθόντος
Βίντεο: Μαρίνος Χαραπαμπόπουλος
Πολλές φορές, οι προκαθορισμένες πράξεις των ανθρώπων, αλλάζουν τον ρου της ιστορίας και διαφοροποιούν τα γεγονότα της, δημιουργώντας μια νέα πραγματικότητα…
Έτος 1969: Ξεκινούν οι εργασίες για την κατασκευή του φράγματος της τεχνητής λίμνης του Μόρνου στην Φωκίδα, ύψους 125 μέτρων, με σκοπό την υδροδότηση της Αθήνας. Η αρχαία Καλλίπολις, το ανατολικότερο μέρος της αιτωλικής φυλής των Οφιονέων κατά τον Θουκυδίδη, όπου το 1915 μετονομάστηκε από Βελούχοβο σε Κάλλιο, πλησιάζει στην οριστική του πλέον εξαφάνιση από τον χάρτη της Ελλάδας.
Στα λίγα χρόνια που του απομένουν, οι κάτοικοι του χωριού σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και γνωστό αρχαιολόγο, αποκαλύπτουν δημόσια κτίσματα, νεκροταφεία, ιερά, το θέατρο, τον οχυρωματικό περίβολο αλλά και διάφορους άλλους θησαυρούς που σώζονται σήμερα στο αρχαιολογικό μουσείο Λιδωρικίου και που για πολλά χρόνια έμεναν θαμμένοι κάτω από το χώμα, μαρτυρώντας την πολύ σπουδαία ιστορίας τους ανά τους αιώνες.
Όμως είναι γραπτό τους να χαθούν και πάλι από το οπτικό μας πεδίο μιας και η κατασκευή του φράγματος έχει πια ολοκληρωθεί. Έτος 1979: Η ολοκλήρωση του φράγματος είναι πλέον γεγονός. Οι κάτοικοι του χωριού αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, αποζημιωμένοι από το κράτος και χτίζουν το Κάλλιο σε ψηλότερο σημείο, ενώ πολλοί από αυτούς εγκαθίστανται στο Λιδωρίκι, την Αθήνα και τις γύρω περιοχές. Στα δύο επόμενα χρόνια, η πεδιάδα ανάμεσα στα Βαρδούσια όρη και την Γκιώνα γεμίζει με νερό και τα πέτρινα σπίτια του Καλλίου καθώς και πολλά λιθόκτιστα γεφύρια, φωλιάζουν για πάντα στην υδάτινη κρυψώνα τους.
Η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, με χωρητικότητα 800 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, μέσω του υδραγωγείου της, ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης μήκους 192 μέτρων, υδροδοτεί ολόκληρο το λεκανοπέδιο αλλά και χωριά της Βοιωτίας. Όμως έρχονται στιγμές που τα «πλάσματα» του νερού αναζητούν τη ζεστασιά του ήλιου καθώς και λίγη από την ηρεμία που τους προσέφερε η φύση που κάποτε ανέπνεαν. Έτσι σε περιόδους μεγάλης λειψυδρίας που η στάθμη της λίμνης κατεβαίνει, το χωριό αναδύεται μέσα από τα νερά της σαν ένα φάντασμα του παρελθόντος, μα με την άνοδο της στάθμης της, χάνεται και πάλι στην υγρή αγκαλιά της λίμνης.
Συγκλονιστική και γεμάτη πόνο η φράση κατοίκου του αλλοτινού Καλλίου, σε ταινία μικρού μήκους που διεκδικεί μάλιστα το πρώτο βραβείο σε φεστιβάλ του εξωτερικού… «Όποιος έρχεται το τέλος του και θα πάει στον άλλο κόσμο, θα πάει εκεί… Ξαναμαζεύεται το χωριό…»
