Τροφή για σκέψη: Γιατί η Αλβανία εγκαταλείπει το τουριστικό μοντέλο «ήλιος και θάλασσα»
Πώς η γειτονική χώρα κάνει «στροφή», ποντάρει σε νέες αγορές και βλέπει την δημοτικότητά της να αυξάνεται κατακόρυφα χρόνο με το χρόνο
Η Αλβανία αποτελεί έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους ταξιδιωτικούς προορισμούς της Ευρώπης. Η γειτονική χώρα αποφασίζει να επικεντρωθεί στον εναλλακτικό τουρισμό και όχι στον μαζικό τουρισμό, καθώς θεωρεί ότι έτσι θα καταφέρει να ξεχωρίσει από τους ανταγωνιστές της.
Το μικροσκοπικό βαλκανικό κράτος κάποτε ήταν ερμητικά κλειστό για τον έξω κόσμο. Τώρα όμως η δημοτικότητα του έχει ανέβει κατακόρυφα, αφού θεωρείται ένας μοντέρνος, αλλά και ταυτόχρονα, εξωτικός προορισμός. Πέρσι προσέλκυσε 7,5 εκατ. επισκέπτες, υπερδιπλάσιος αριθμός του πληθυσμού της χώρας, ενώ ξεπέρασε το ρεκόρ που είχε καταγραφεί το 2019 με 6,4 εκατ. επισκέπτες το 2019.
«Είμαστε μια άλλη χώρα σε σύγκριση με πριν από 10 χρόνια», λέει η υπουργός Τουρισμού και Περιβάλλοντος της Αλβανίας, Mirela Kumbaro, σημειώνοντας ότι η χώρα έχει υπερκαλύψει τις απώλειες λόγω της πανδημίας. «Τα πράγματα αλλάζουν τόσο γρήγορα και η Αλβανία του 2023 είναι γεμάτη θετική ενέργεια».
Η Αλβανία μοιάζει ιδανικός προορισμός, τώρα που ο κλάδος των ταξιδιών γνωρίζει ανάκαμψη, καθώς περιλαμβάνει μικρές αποστάσεις και προσφέρει απίστευτη σχέση ποιότητας – τιμής.
«Οι παραλίες δεν είναι μοναδικές. Αυτό που είναι μοναδικό για τη χώρα είναι παρθένο, ανέγγιχτο, ανεξερεύνητο» σημειώνει η υπουργός Τουρισμού και Περιβάλλοντος της Αλβανίας.
Κάνοντας «στροφή» από το παραδοσιακό μοντέλο ήλιου και θάλασσας που προσφέρουν οι υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου, οι αξιωματούχοι στην Αλβανία θέλουν να μετατρέψουν τη χώρα σε ένα προορισμό υψηλής ποιότητας, κάνοντας άνοιγμα σε νέες αγορές. «Κάναμε κάποια λάθη τη δεκαετία του 90′. Δεν μπορείς να μάθεις χωρίς να κάνεις λάθη» λέει η Kumbaro.
Επισημαίνει τα «άσχημα ξενοδοχεία και κτίρια» που αναπτύχθηκαν με την άναρχη ανάπτυξη κορυφαίων θέρετρων κατά μήκος της Αλβανικής Ριβιέρας στον χαοτικό απόηχο του κομμουνισμού, όπως οι Άγιοι Σαράντα.
«Μπορεί να είμαι περήφανη που έχουμε 7,5 εκατ. τουρίστες, αλλά για να είμαι ειλικρινής δε ζητάω περισσότερα. Στόχος είναι η ποιότητα. Να μείνουν οι επισκέπτες περισσότερο από τον μέσο όρο τρεις με τέσσερις διανυκτερεύσεις και να έρχονται όλο το χρόνο».
Έτσι, δεν θα προωθούνται οι οργανωμένες διακοπές στην παραλία, αλλά ο αγροτουρισμός και ο οικοτουρισμός, στηριζόμενοι στο εντυπωσιακά ποικιλόμορφο τοπίο της Αλβανίας με βουνά, δάση και ακτές.
Η ενδοχώρα της Αλβανίας και η βόρεια περιοχή των αλβανικών Άλπεων, όπου βρίσκονται τα Καταραμένα Όρη, προσφέρουν ασυναγώνιστες δυνατότητες για αγροτουρισμό και οικοτουρισμό.
Την περασμένη εβδομάδα η προσοχή στράφηκε στον ποταμό Vjosa, μήκους 273 χιλιομέτρων, που συχνά περιγράφεται ως ο «τελευταίος άγριος ποταμός της Ευρώπης», μετά τη δέσμευση του πρωθυπουργού Έντι Ράμα, να μετατρέψει τη λεκάνη που περικλείει τον ποταμό και τους παραποτάμους του σε ένα νέο εθνικό πάρκο, πρώτο του είδους στην Ευρώπη – σε μια κίνηση να συμβάλει στην τόνωση του τουρισμού.
Η Kumbaro ανέφερε την ανάγκη να αναζωογονηθούν τα χωριά μέσω του αγροτικού τουρισμού, καθώς ανακοίνωσε ότι θα υποβάλει αίτηση ώστε ολόκληρη η λεκάνη της Vjosa να γίνει «απόθεμα βιόσφαιρας της Unesco».
«Αυτό που θέλουμε είναι τουρισμό που να είναι φιλικός στο περιβάλλον, υπεύθυνος και βιώσιμος. Δεν θέλουμε τουρισμό που να συγκεντρώνεται μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές, αλλά τουρισμό που να εστιάζει στην πολιτιστική κληρονομιά, την γαστρονομία, την ορειβασία, το rafting, τη φύση. Υπάρχουν τόσο πολλές μικρές φάρμες, όπου ο κόσμος μπορεί να πάει και να τα απολαύσει όλα αυτά» συμπληρώνει η υπουργός.
Έχουν περάσει μόλις τρεις δεκαετίες από τότε που η Αλβανία βγήκε από τη σταλινική κυριαρχία. Κανένα άλλο μέλος του πρώην κομμουνιστικού μπλοκ της Ανατολικής Ευρώπης δεν υπέστη τέτοια απομόνωση.
Ο τουρισμός, τότε, επιτρεπόταν μόνο σε ορκισμένους μαρξιστές-λενινιστές και ελεγχόταν αυστηρά από την Albturist, την κρατική τουριστική υπηρεσία που είχε αναλάβει την ανάπτυξη του τομέα μετά τον θάνατο του Χότζα το 1985.
«Μόνο 200 άτομα σε οργανωμένες εκδρομές με λεωφορεία επισκέπτονταν τη χώρα. Ανήκουν σε [κομμουνιστικές] «ενώσεις φιλίας». Αλλά ακόμη και τότε, ο Albturist ελεγχόταν από τη μυστική αστυνομία Sigurimi».
Οι κάμερες απαγορεύονταν, μαζί με τις μίνι φούστες για τις γυναίκες και τα γένια για τους άνδρες. Όσοι έμπαιναν στην Αλβανία του Χότζα έπρεπε να ξυρίζουν το πηγούνι τους στα σύνορα, ενώ τα μαλλιά τους θεωρούνταν μακριά.
Όσο το κράτος άνοιγε, ξεκίνησαν τα δρομολόγια λεωφορείων από την Αθήνα, κυρίως για άτομα που επισκέπτονταν τους συγγενείς τους στην Αλβανία. Επιτρέπονταν και άλλοι τουρίστες, αλλά υπήρχε θέμα και με το ζήτημα της βίζας.
Οι εκδρομές πήγαιναν μόνο μέχρι τα Τίρανα, την πρωτεύουσα, όπου οι επισκέπτες έμεναν σε μονότονα ξενοδοχεία της σοβιετικής εποχής.
«Όλα ήταν απαγορευμένα, ακόμη και η θρησκεία», λέει η Kumbaro, θυμούμενη πώς η γιαγιά της ήταν «πολύ φοβισμένη» για να μιλήσει ανοιχτά για την πίστη της.
Το ταξίδι στα βορειότερα της χώρας ήταν απαγορευμένο. Επρόκειτο άλλωστε για ένα σημείο της χώρας όπου συγκεντρώνονταν οι πολιτικοί κρατούμενοι ο αριθμός των οποίων αυξήθηκε καθώς η Αλβανία σταδιακά αποχωρίστηκε από άλλες κομμουνιστικές χώρες.. Ήταν τόποι των διαβόητων στρατοπέδων σκληρής εργασίας.
ΠΗΓΗ; Guardian
ΠΗΓΕΣ ΕΙΚΟΝΩΝ: Unsplash
