10 πράγματα που κάθε Θεσσαλονικιός πρέπει να ξέρει για τον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό
10 πράγματα για τον σιδηροδρομικό σταθμό της Ανατολής.
Μετά από τα 10 πράγματα που κάθε Θεσσαλονικιός πρέπει να ξέρει για το Καπάνι, ήρθε η ώρα να συγκρατήσουμε στη μνήμη μας 10 ενδιαφέροντα και ιστορικά πράγματα για τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης.
Ορίστε λοιπόν 10 πράγματα, που πρέπει να γνωρίζει κάθε Θεσσαλονικιός για τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης μας:
#1 Ο σιδηρόδρομος, ήταν η αρχή μιας σειράς μεγάλων αλλαγών για την οικονομία, που οδήγησαν τον 19o αιώνα στον εκσυγχρονισμό της πόλης και έδωσαν στην Θεσσαλονίκη χαρακτηριστικά μιας ευρωπαϊκής πόλης. Την κατασκευή ανέλαβαν οι «Ανατολικοί Σιδηρόδρομοι», αυστριακή εταιρεία ιδιοκτησίας του βαρόνου Μορίς ντε Χιρς. Η πρώτη γραμμή ένωσε τη Θεσσαλονίκη με την πόλη Μητροβίτσα που τότε εξελισσόταν σε σημαντικό εμπορικό κέντρο του Κοσσυφοπεδίου.
#2 Το 1878, οπότε και ολοκληρώθηκε η σιδηροδρομική γραμμή, μπορούσε πλέον να καλύψει τη διαδρομή Σκόπια- Mητροβίτσα- Θεσσαλονίκη. Έτσι, συνδέθηκαν σιδηροδρομικά δύο βιλαέτια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, των Σκοπίων και της Θεσσαλονίκης και η ενδοχώρα συνδέθηκε με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης για την μεταφορά εμπορευμάτων και ανθρώπων.
#3 Μετά από 10 χρόνια, δηλαδή το 1888, η γραμμή ενώθηκε με το σερβικό σιδηροδρομικό δίκτυο, προσφέροντας για την Οθωμανική Αυτοκρατορία σύνδεσμο με την Κεντρική Ευρώπη, αλλά και για τη Σερβία και την Αυστρία διέξοδο στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ο πρώτος συρμός από το Παρίσι έφτασε στη Θεσσαλονίκη στις 7 Μαΐου του 1888, μέσα σε πανηγυρική ατμόσφαιρα.
#4 Τη δεκαετία του 1890, κατασκευάστηκαν με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση δύο ακόμα σιδηροδρομικές γραμμές, που ένωσαν τη Θεσσαλονίκη με το Μοναστήρι (1891- 1894) και την Κωνσταντινούπολη (1893-1896). Η Θεσσαλονίκη, δεν ήταν πλέον μόνο το σημαντικότερο λιμάνι της Μακεδονίας, αλλά ήταν ταυτόχρονα και το κυριότερο σιδηροδρομικό κέντρο της.
#5 Ο παλιός σταθμός, είχε και μια µεγάλη αερογέφυρα, που την χρησιµοποιούσε ο κόσµος για να ξεκουράζεται, χαζεύοντας την κίνηση, αλλά και για να κόβει δρόµο για τα Μπάνια του Μπες Τσινάρ. Το µεγάλο γλέντι των Θεσσαλονικέων, ήταν όταν έρχονταν τα τρένα µε τους επισήµους όπως πρωθυπουργοί, βασιλιάδες, εκπρόσωποι ξένων κρατών.
#6 Τριγύρω από την πλατεία του Σταθµού υπήρχαν ξενοδοχεία, ταβέρνες, κέντρα διασκέδασης… Οι κάτοικοι της περιοχής έλεγαν: «Πάµε για διασκέδαση στην πλατεία του Σταθµού…». Και δεν πήγαιναν µόνο για διασκέδαση, πήγαιναν και για να χαζέψουν τους υπαλλήλους των κέντρων και του Σταθµού που φόραγαν τις όµορφες στολές τους. Εκεί ήταν και η πυκνοκατοικηµένη περιοχή των Εβραίων, όπου πολλά από τα κέντρα διασκέδασης ήταν εβραϊκά µαγαζιά. Αυτή ήταν η προπολεµική εποχή.
#7 Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέµου, ο σταθμός εξυπηρετεί τη μετακίνηση των στρατιωτών και των πυρομαχικών. Η περιοχή όμως, έγινε τόπος µαρτυρίων γι’ αυτούς που της έδιναν ζωή. Ακόµα παραµένει η φοβερή ανάµνηση για το µάζεμα και τη φόρτωση στα βαγόνια του θανάτου για τη μεταφορά του εβραϊκού πληθυσμού της Θεσσαλονίκης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
#8 Στην υποδοχή των δρομολογίων, κεντρικό ρόλο έπαιζε η σιδηροδρομική µπάντα. Υπήρχε μια τουρκική και και μια ελληνική, που η κάθε µια έπαιζε το δικό της ρεπερτόριο κατά την προσέλευση των επισήμων. Μετά το 1912, παρέμεινε µόνο η ελληνική.
#9 Το σωζόμενο κτίριο στον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό (άγνωστου αρχιτέκτονα) κτίστηκε γύρω στα 1900 και χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως κατοικία του Διευθυντή των Ανατολικών σιδηροδρόμων. Αργότερα, εκεί στεγάστηκαν οι τεχνικές υπηρεσίες του ΟΣΕ. Το κτίριο χαρακτηρίστηκε κατεδαφιστέο, προκειμένου να ανοιχτεί η δυτική είσοδος της Θεσσαλονίκης. Ευτυχώς το 1997 μετά από πιέσεις, αποφασίστηκε να μην κατεδαφιστεί αλλά να μετακινηθεί κατά μερικές δεκάδες μέτρα νότια.
#10 Ο Σιδηροδρομικός σταθμός Θεσσαλονίκης, ονομαζόταν σιδηροδρομικός σταθμός της Ανατολής ή σταθμός των ανατολικών σιδηροδρόμων. Σήμερα, είναι γνωστός ως ο παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός. Βρισκόταν στα δυτικά του λιμανιού, βορείως των κήπων του Μπες Τσινάρ στους οποίους έφτανε κανείς μέσω της 26ης Οκτωβρίου.
*Διαβάστε αναλυτικότερα για τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης ΕΔΩ