Ανακαλύψτε τα κτίρια της πόλης: Στοά Λεβή – Μενεξέ Βενιζέλου 3
Το πενταώροφο διαμάντι του κέντρου κρατά την αίγλη της παλιάς Θεσσαλονίκης.
Πνιγμένα από το καυσαέριο και τις μοντέρνες πολυκατοικίες. Στέκουν δίπλα μας ενάντια στο χρόνο και την φθορά. Τα προσπερνάμε, δεν τα παρατηρούμε, σε κάποια από αυτά ζούμε και εργαζόμαστε, κάνουμε τα ψώνια μας η πίνουμε έναν καφέ. Άλλα μαραζώνουν από την αδιαφορία μας. Ζωντανά και περήφανα σύμβολα της ιστορίας της πόλης, κρύβουν σημαντικά γεγονότα, σκοτεινά μυστικά, οικογενειακές ιστορίες, τραγωδίες και χαρές. Νεοκλασικά, διατηρητέα, του ευρωπαϊκού εκλεκτισμού, του κλασικισμού, μπαρόκ, σύγχρονα αυτά είναι τα κτήρια σύμβολα της πόλης.
Σε αίτηση με ημερομηνία 6 Απριλίου 1925 -από την οποία πληροφορούμαστε ότι ήδη είχε εκδοθεί άδεια οικοδομής- αναφέρονται ως ιδιοκτήτες της γνωστής σε εμάς Στοάς Λεβή – Μενεξέ οι: Δημήτριος Κ. Χονδροδήμος, Σολομών Μ. Ουζιέλ, Ευανθία Κ. Χονδροδήμου, Σαμουήλ Μπουρλά Δαυΐδ και ο Μ. Ουζιέλ ως πληρεξούσιος των Ιωσήφ Χαζάν και Πέτρου Λεβή. Πέντε μήνες αργότερα, σε σειρά εγκεκριμένων σχεδίων, εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες οι Σ. Μπουρλά και Π. Λεβής, γαμπρός του Κ. Χοντροδήμου. Τα παραπάνω σχέδια υπογράφουν οι μηχανικοί Αιμίλιος Ιμόφ της εταιρείας ΕΡΕΚΑ και ο Κώστας Κοκορόπουλος.
Το κτίριο αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο με μεσοπάτωμα, τέσσερις ορόφους γραφείων και δώμα στον 5ο όροφο. Κατασκευάστηκε στον συνενωμένο χώρο των οικοπέδων (3) επί της οδού Βενιζέλου και (6) και (7) επί της οδού Ρογκότη. Ο σχήματος «ταυ» χώρος των τριών οικοπέδων οργανώθηκε συμμετρικά με άξονα κάθετο στις οδούς Βενιζέλου και Ρογκότη (Μικρά Οδός).
Στο ισόγειο ο κάθετος άξονας συμμετρίας λειτουργεί ως εσωτερικός διάδρομος που ενώνει τις δυο οδούς, ενώ στο κέντρο του παραλαμβάνει τα δυο ημικυκλικά κλιμακοστάσια που οδηγούν στους ορόφους. Στο ισόγειο διαμορφώνονται οκτώ καταστήματα, δυο επί της οδού Βενιζέλου και έξι επί της οδού Ρογκότη. Καθένας από τους επόμενους ορόφους διαθέτει είκοσι δύο γραφεία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο διαφορετικός χειρισμός των δυο όψεων του κτιρίου. Έτσι, στην οδό Βενιζέλου δημιουργείται μια ιδιαίτερα «πλούσια» εκλεκτικιστική όψη με στοιχεία νεοκλασικά όπως οι ιωνικοί κίονες, ύψους τριών ορόφων που οργανώνουν την όψη σε τρία φατνώματα αλλά και στοιχεία μπαρόκ όπως το αέτωμα του κεντρικού φατνώματος του κτιρίου που παραλαμβάνει την είσοδο στο κτίριο. Η πίσω όψη επί της οδού Ρογκότη, εμφανίζεται ελαφρύτερη με λιγότερα διακοσμητικά στοιχεία.
Εξωτερικά κοσμείται από κίονες σε κορινθιακό ρυθμό, οι οποίοι και χωρίζουν το κτίριο σε 6 κάθετες ζώνες. Ανήκει στην πυρίκαυστη ζώνη της Θεσσαλονίκης δηλαδή, είναι ένα από τα 1.384 κτίρια τα οποία ανεγέρθηκαν μετά την πυρκαγιά του 1917.
Το 1928 το κτίριο παραδίνεται προς χρήση, αρχικά ονομάζεται ”Μέγαρο Μπουρλά” προς τιμήν του ιδιοκτήτη Μπουρλά, ο οποίος στέγαζε στη στοά ένα κοσμηματοπωλείο και τοποθέτησε το ρολόι που υπάρχει ακόμα στην είσοδο. Αργότερα, ο Μπουρλάς για οικονομικούς κυρίως λόγους το παραχώρησε σε δυο νέες οικογένειες, του Αριστοτέλη Λεβή και Μενεξέ κι έτσι εξηγείται η σημερινή ονομασία ”Στοά Λεβή – Μενεξέ”.
Στο εσωτερικό της ενοποιητικό στοιχείο ανάμεσα στα δυο μέγαρα των οικογενειών είναι ένα υαλοσκέπαστο αίθριο το οποίο αρχικά είχε σκέτο γυαλί και στη συνέχεια προστέθηκαν μπλε επιφάνειες. Ακριβώς από πάνω, υπάρχει το γυάλινο δώμα το οποίο έχει μια τετράριχτη στέγη πάνω από το αίθριο το οποίο παλιότερα χάρη στην θυρίδα του επέτρεπε στον θυρωρό να καθαρίζει 1 προς 1 όλα τα κρύσταλλα της στοάς.
Τα σκαλιά της αποτελούνται από τούβλο και η μαρμάρινη επένδυση πάνω τους είναι η αρχική που υπήρχε από τότε. Οι ανελκυστήρες της παλιότερα είχαν ξύλινο φρεάτιο ενώ πλέον έχουν αντικατασταθεί αρκετά στοιχεία τους. Τα ύψη της στοάς αποτελούνται από 3,5 μέτρα στο ισόγειο ενώ στους υπόλοιπους ορόφους είναι 3,2 μέτρα.
Το πάτωμα της στοάς σηματοδοτεί την κοσμοπολίτικη πόλη του τότε, δηλαδή γεωμετρικά vintage πλακίδια. Μέχρι και σήμερα η στοά στεγάζει γραφεία και χώρους εστίασης τα οποία έχουν διατηρήσει τα ξύλινα κουφώματα. Το κτίριο κάποτε ήταν να φιλοξενήσει το δημαρχείο της Θεσσαλονίκης αλλά τα σχέδια άλλαξαν.
Υπήρχαν ελάχιστες κατοικίες εντός του εκείνη την εποχή και μια από αυτές ήταν του Βενιζέλου. Η ιδιοκτήτρια της στοάς κυρία Λεβή έχει δωρίσει αντικείμενα του παρελθόντος, τα οποία βρίσκονταν στο υπόγειο του κτιρίου: συγκεκριμένα, μια γραφομηχανή και τρία φωτιστικά σε ένα γραφείο που ονομάζεται ”Συμβολή” και στεγάζει μια οικογενειακή επιχείρηση διοργάνωσης event.
Στο παρελθόν ήταν πολύ σημαντική λόγω του έντονου εμπορικού χαρακτήρα της και των σχέσεων που αναπτύσσονταν μεταξύ των εργαζομένων. Μαρτυρίες λένε πως το ισόγειο της καθαριζόταν κάθε πρωί με νερό και οι εργαζόμενοι έστρωναν κόκκινο χαλί. Τα τελευταία χρόνια και μετά την οικονομική κρίση, η στοά αποκτά ξανά την αίγλη που είχε με πολλούς χώρους γραφείων και διασκέδασης και μεγάλη κινητικότητα.