Ένα ιστορικό βιβλιοπωλείο στη Θεσσαλονίκη συμπλήρωσε σήμερα τα 40 με μία μεγάλη γιορτή!
Ένα τοπόσημο της πόλης, στέκι βιβλιόφιλων και ανθρώπων των γραμμάτων. Σημείο αναφοράς για πολλούς φοιτητές και αρκετές συζητήσεις - Δείτε εικόνες
Εικόνες: Ευθύμης Βλάχος
Ζούμε σε μία εποχή που όλα μοιάζουν τόσο ίδια μεταξύ τους, χωρίς ταυτότητα. Όλα είναι ομογενοποιημένα, σαν μία βαρετή ευθεία γραμμή.
Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν κάποιοι που επιμένουν και διατηρούν την προσωπικότητα τους. Υπάρχουν μερικά μαγαζιά που παραμένουν αναλλοίωτα στον χρόνο. Υπάρχουν άλλωστε και εκείνα που καταφέρνουν να κρατήσουν το ανάστημα τους σε μία εποχή που η νοοτροπία “σούπερ μάρκετ” έχει κατακλείσει την αγορά και η τεχνολογία δείχνει να “νικάει” οτιδήποτε βρεθεί στον δρόμο της.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι «Το Κεντρί», το ιστορικό βιβλιοπωλείο στην πλατεία Ναβαρίνου, που κλείνει φέτος 40 χρόνιας, γεμάτα αναμνήσεις και φίλους που το αγαπούν και το κρατάνε ζωντανό. Με αφορμή αυτό, πραγματοποιήθηκε σήμερα Τετάρτη (20/12) μία μεγάλη γιορτή με μουσική και τσικουδιά.
Ένα τοπόσημο της πόλης, στέκι βιβλιόφιλων και ανθρώπων των γραμμάτων. Σημείο αναφοράς για πολλούς φοιτητές της Θεσσαλονίκης, το οποίο αποτέλεσε σημείο συνάντησης για αρκετές συζητήσεις.
Το “Κεντρί” υπήρξε το πρώτο βιβλιοπωλείο της πόλης που φιλοξένησε τις ελευθεριακές και αναρχικές εκδόσεις, καθώς και τα ανεξάρτητα εκδοτικά εγχειρήματα που συνήθως δε φτάνουν στις μεγάλες προθήκες.
Το Κεντρί ξεκίνησε να λειτουργεί το 1983 από τον Κώστα Παπανικολάου. Ο τότε φοιτητής και νυν ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου, Αντώνης Ελευθεράκης σπουδάζει και ταυτόχρονα εργάζεται σε άλλα βιβλιοπωλεία της πόλης. Γνώριζε όμως καλά το Κεντρί καθώς το επισκεπτόταν συχνά και έκανε πολλές συζητήσεις με τον κ. Παπανικολάου.
Μετά από 20 χρόνια ο κ. Παπανικολάου αποφάσισε να παραδώσει την σκυτάλη σε κάποιον που θα ήξερε πως μπορέσει να συνεχίσει το έργο του. Ο άνθρωπος αυτός ήταν ο Αντώνης Ελευθεράκης.
Τι σημαίνει όμως για ένα μικρό βιβλιοπωλείο να έχει αντέξει 40 χρόνια;
«Σημαίνει πως έχει κατορθώσει το βιβλιοπωλείο να γίνει τοπόσημο. Τα βιβλία που τοποθετώ μέσα στο βιβλιοπωλείο και στις βιτρίνες μου έχουν κατά τη γνώμη τη δικιά μου έναν χαρακτήρα. Πολλές φορές θα δείτε πως δεν έχω τα best seller. Έχω αυτά που πιστεύω πως το κοινό που περνάει από το Κεντρί ενδιαφέρεται. Έχω καλή λογοτεχνία, μελέτες, δοκίμια, φιλοσοφικά βιβλία, πολιτικά, βιβλία για κοινωνικά θέματα. Έχω πολλά τέτοιου είδους, τα οποία διαλέγω αυστηρά γιατί το βιβλιοπωλείο είναι πολύ μικρό και πρέπει να το επιμελείσαι», αναφέρει ο κ. Ελευθεράκης.
Μπορεί κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων να έχουν ανοίξει πολλές ανταγωνιστικές αλυσίδες και ο κόσμος πια να έχει πολλή εύκολη πρόσβαση, ακόμα και ηλεκτρονικά, στο να διαβάζουν βιβλία, παρ’ όλα αυτά το Κεντρί έχει καταφέρει να σταθεί επάξια απέναντι στα μεγαθήρια.
«Έχω την υποστήριξη των αναγνωστών που συχνάζουν εδώ, όπως και των ανθρώπων που έστω και περιστασιακά περνούν αλλά τους αρέσουν τα βιβλία που υπάρχουν. Σε αντίθεση με τις αλυσίδες, δεν ρίχνω το βάρος στα best seller της αγορά και της εποχής που οι αναγνώστες μπορούν να βρουν παντού. Έχω διαφορετικό κοινό από τις μεγάλες αλυσίδες. Όσοι επισκέπτονται το βιβλιοπωλείο είναι τακτικοί αναγνώστες, αρκετοί φοιτητές, καθηγητές αλλά και φίλοι. Κατά βάση άνθρωποι των ανθρωπιστικών σπουδών αλλά και των θετικών. Τακτικοί επισκέπτες έρχονται για να δουν τις νέες εκδόσεις, για να βρουν βιβλία που έχουν στο πρόγραμμα τους να διαβάσουν και κάποιοι που έρχονται για να δουν τι καινούργιο έφερε το Κεντρί»
Από το βιβλιοπωλεία έχουν περάσει και έρχονται ακόμα και σήμερα πολλοί επώνυμοι πελάτες. Ο κ. Αντώνης δεν θέλει να αναφέρει συγκεκριμένα πρόσωπα γιατί δεν θέλει να αδικήσει τους υπόλοιπους που δεν θα πει. Σε κάθε περίπτωση το βιβλιοπωλείο είναι στέκι συγγραφέων, αναγνωστών, ανθρώπων των γραμμάτων και ανθρώπων που ασχολούνται με τα κοινά. Ακόμα υπάλληλοι που έχουν εργαστεί στο παρελθόν στο Κεντρί ακολούθησαν στη συνέχεια σχετική καριέρα στον χώρο του βιβλίο. Υπάρχουν δύο άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί και έχουν ανοίξει τα δικά τους βιβλιοπωλεία.
Αν θα έπρεπε να θυμηθεί μία καλή στιγμή που θυμάται μέσα στο βιβλιοπωλείο, εκείνος θα επέλεγε τις μέρες που αγαπημένοι του φίλοι που δεν βρίσκονται πια στη ζωή πήγαιναν και συζητούσαν με τις ώρες.
«Ωραίες στιγμές έχω περάσει πολλές. Ο ποιητής Μάρκος Μέσκος ήταν αρκετά συχνός επισκέπτης εδώ, ερχόταν τρεις φορές την βδομάδα. Έχει πεθάνει, όμως είχαμε πολύ ωραίες συζητήσεις, γέλια, πειράγματα. Επίσης άλλοι άνθρωποι που έχουν περάσει από το βιβλιοπωλείο και έχουν φύγει είναι ο Μανώλης Ρασούλης, που ήμασταν με κοινή καταγωγή, ο Νίκος Κατσάνος που είχε τις εκδόσεις Κατσάνος, ο Κωστάκης Μπέσιος που ήταν ραδιοφωνικός παραγωγός και είχε παλιά το cafe Stretto. Αυτοί οι άνθρωποι μου λείπουν»
Η γειτονιά της Ναβαρίνου είναι ένα από τα πιο πολυσύχναστα μέρη στην πόλη. Βέβαια κατά την διάρκεια των χρόνων υπάρχουν αλλαγές στο μέρος, που οι άνθρωποι που ζουν εκεί μπορούν να εντοπίσουν.
«Ας απαντήσω με τον στίχου του Μανώλη Ρασούλη. “Όλα τριγύρω αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν”. Έχει αλλάξει το μέρος αλλά νομίζω πως εδώ η γειτονιά στην πλατεία Ναβαρίνου είναι μία ωραία γειτονιά, όπου βλέπουμε τους ανθρώπους της και δεν έχει χαθεί αυτή η επικοινωνία και επαφή. Το ίδιο συμβαίνει και με την γειτονιά της Σβώλου, που λειτουργούμε μαζί»
