Η ιστορία πίσω από τη μακέτα της πόλης που θα καεί

To Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου, στις 9 και μισή το βράδυ, στην πλατεία Αριστοτέλους πρόκειται να γίνει μια αναπαράσταση της καύσης του θαλάσσιου μετώπου της πόλης κατά τη διάρκεια της Πυρκαγιάς του 1917.

Είναι τμήμα της μεγάλης πολυθεαματικής δράσης της parallaxi ‘‘Έγινε η σπίθα πυρκαγιά”. Για τις ανάγκες αυτές της μακέτας, που είναι συν-παραγωγή της parallaxi και της ΔΕΘ-Helexpo εργάστηκαν για μήνες δυο ειδικοί και πολλοί ακόμα άνθρωποι που ολοκλήρωσαν την κατασκευή της. 

Σχεδιαστής της υπέροχης μακέτας ο σκηνογράφος Γιάννης Κατρανίτσας. Ας τον αφήσουμε να μας πει την ιστορία πίσω από την δημιουργία της:

” Όταν μου πρότεινε ο Γιώργος Τούλας να αναπαραστήσουμε την πυρκαγιά του 1917 σκέφτηκα ότι θα ήταν μια καλή ευκαιρία για να παρουσιάσουμε ένα θέαμα σαν κι αυτά που λείπουν από τα δρώμενα της πόλης. Μεγάλης κλίμακας κατασκευή, σε δημόσιο χώρο και με θέμα μια δραματική στιγμή της νεότερης ιστορίας της Θεσσαλονίκης. Κάτι αντίστοιχο κάνουν οι Λονδρέζοι για να μνημονεύσουν την μεγάλη πυρκαγιά που 1666.

Στον τόπο μας δε συνηθίζουμε να ”ξύνουμε” τις πληγές μας και ειδικά με τέτοιο τρόπο. Συνήθως, πραγματοποιείται μια τελετή με πολιτικούς, πλαισιωμένη από θρησκευτική τελετή και κάποια παρέλαση. Άλλωστε, η πυρκαγιά του 1917 έθαψε στις στάχτες της μια εποχή που η Θεσσαλονίκη είχε διαφορετικά χαρακτηριστικά από ότι τώρα. Μιλάμε για μια περίοδο, που ούτως ή άλλως αποτέλεσε μια ιστορική καμπή για την ευρύτερη περιοχή και στην οποία καταγράφεται μια πολυπολιτισμική πληθυσμιακή οντότητα με ανάλογα έντονη κινητικότητα. Εδώ, θα ήθελα να τονίσω πως δεν υπάρχει διάθεση για εξωραϊσμούς ή αφορισμούς.

Παρόλα αυτά, τα 100 χρόνια που μεσολάβησαν από την πυρκαγιά και εδώ, ανέδειξαν μια δεξαμενή εμπειριών ικανή(ελπίζω) για να γεννηθούν κάποιες ώριμες σκέψεις σχετικές με το πώς θα θέλαμε να είναι ο ”βιότοπός” μας, τώρα και στο κοντινό μέλλον. Ίσως με αυτόν τον τρόπο συμβούν δράσεις που θα καλυτερέψουν τη ζωή μας σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο. Προς το παρόν εστιάζω σε αυτή την ευφάνταστη δράση του ”Θεσσαλονίκη αλλιώς”, όπου σχεδιάσαμε, οργανώσαμε και πραγματοποιήσαμε χωρίς συμβιβασμούς ένα ”εφηβικής ορμής καπρίτσιο”. ‘Οσον αφορά στο σχεδιασμό, συνάντησα κάποιες δυσκολίες κυρίως λόγω του μη επαρκούς φωτογραφικού υλικού, το οποίο και διαχειρίστηκα με διάφορες σκηνογραφικές τεχνικές. Με αρωγό την HELEXPO-ΔΕΘ και το επιτελείο της, κατασκευάστηκε μια μακέτα του τότε παραλιακού μετώπου(από την Πλ. Ελευθερίας έως και τη Δημοσθένους) σε κλίμακα 1:7 περίπου. Ο καταξιωμένος στον χώρο των ειδικών εφέ, Μιχάλης Σαμιώτης, είναι ο υπεύθυνος για το εντυπωσιακό τοπίο φωτιάς. Θα ήθελα να σκέφτομαι όλο το σκηνικό της εικονικής πυρκαγιάς ως κάποιου τύπου εξορκισμό για τα κακά που μας συντρέχουν ακόμα…”

Ο Γιάννης Κατρανίτσας ένας πολυεπίπεδος καλλιτέχνη και ένας από τους πιο ταλαντούχους ανθρώπους της Θεσσαλονίκης. Η δουλειά του περιλαμβάνει από δωμάτια ξενοδοχείων έως σκηνικά όπερας στο εξωτερικό και από γαμήλια τραπέζια έως το σκηνικό του TedX και εκθεσιακά περίπτερα. Σπούδασε ενδυματολογία, υφασματολογία και διακόσμηση. Συνεργάστηκε με: την Εταιρεία Θεάτρου Χώρος, τη Θεατροκίνηση, το ΚΘΒΕ, το Νέο Θέατρο Θεσσαλονίκης, τον Οργανισμό Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή, τα ΔΗΠΕΘΕ Λάρισας, Ρούμελης και Β. Αιγαίου, το Nova Bulgarsky Universitat, την Πρότυπη Σχολή Χορού Δήμου Καλαμαριάς, τον Πολιτιστικό Οργανισμό Δήμου Καλαμαριάς, το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας και Θράκης, το Μουσείο Ρήγα Φερραίου (Βελεστίνο), το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, την Εταιρεία Πολιτισμού Σύνθεσις. Τον Σεπτέμβριο του 2009 ίδρυσε την εταιρεία PART 1 με σκοπό τη δημιουργία τρισδιάστατων παιχνιδιών, εικαστικών εφαρμογών και βιομηχανικού σχεδιασμού. Ανάμεσα στα άλλα δίδαξε σκηνογραφία στην σχολή Κινηματογράφου της Parallaxi, στη δεκαετία του ενενήντα.

Την ελεγχόμενη καύση της μακέτας ανέλαβε ο κορυφαίος στο χώρο των special εφέ στην Ελλάδα, ο Μιχάλης Σαμιώτης. Ένας από τους ελάχιστους Έλληνες που έχει το δικό του λήμμα στο περίφημο imdb, την παγκόσμια βίβλο του σινεμά, είναι γόνος μιας σπουδαίας οικογένειας ανθρώπων των σπέσιαλ εφέ. Πάνω από μισό αιώνα κάνουν τα special effects στην Ελλάδα ξεκινώντας τα ο Γιάννης Σαμιώτης και συνεχίζοντας ο γιος του Μιχάλης στον κινηματογράφο, στο θέατρο, στη τηλεόραση, σε συναυλίες, events, αλλά και στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο και σε διεθνείς παραγωγές που είχαν τα γυρίσματά τους στην Ελλάδα. Ο Γιάννης Σαμιώτης ήταν ο πρώτος και ο μόνος που έκανε τα special effects στην Ελλάδα από το 1958, με συμμετοχή σε όλες τις ελληνικές ταινίες που είχαν special effects στον Ελληνικό κινηματογράφο αλλά και σε διεθνείς παραγωγές όπως ”The guns of Navarone”1961, “Οι χάνδρες του φεγγαριού¨ παραγωγή της Walt Disney, ”Escape to Athena” 1979, ”For your eyes only” (James Bond). Από μικρός ο Μιχάλης Σαμιώτης γεννημένος σε μια οικογένεια που δούλευε στον κινηματογράφο και δίπλα στον πατέρα του τον Γιάννη, αγάπησε την μαγεία των εφφέ και δουλεύοντας ως βοηθός του πατέρα του στην αρχή και μετά μόνος του, ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα από το 1978, συνεχίζοντας έτσι την παράδοση.

Έχει την μοναδική άδεια special effects από τo 1978. ‘Έχει δουλέψει με όλους τους καταξιωμένους όπως και νέους ‘Ελληνες σκηνοθέτες του κινηματογράφου, του θεάτρου, της τηλεόρασης, αλλά και με σκηνοθέτες σε διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές, όπως το “The Tempest” σκην.Paul Mazursky 1982, ”Othello” σκην.Franco Zeffirelli 1986, ”Pronto”σκην.Jim McBride 1997, Captain Corelli’s Mandolin” σκην. John Madden 2001, ”O Jerusalem” σκην. ‘Elle Chouraqui 2006.‘Εχει συνεργαστεί σε πολλές παραγωγές θεατρικών σκηνών, με την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Μέγαρο Μουσικής  Θεσσαλονίκης, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Θέατρο Τέχνης, σε μουσικές σκηνές, σε πολλές διαφημιστικές παραγωγές, evevts, videoclip, συναυλίες, πολιτιστικά δρώμενα και στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας το 2004 (τις φωτιές στη τελετή λήξης).

Η εντυπωσιακή μακέτα θα εκτεθεί στη νότια πύλη της ΔΕΘ από το Σάββατο 8 έως την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου και θα μεταφερθεί στην πλατεία Αριστοτέλους όπου θα καεί με ένα μοναδικό τρόπο, το βράδυ της 23ης Σεπτεμβρίου. Λίγο πριν η πόλη θα έχει ζήσει για τρεις ώρες όλο αυτό.

Δυο εξαιρετικοί καλλιτέχνες και πάρα πολλοί άλλοι εργάστηκαν για ένα μοναδικό πείραμα που δεν έχει συμβεί ξανά στην Ελλάδα. Μην το χάσετε! Για όσους θα βρίσκονται μακριά από την πόλη η live cam στην οροφή του Electra Palace θα μεταδίδει live την καύση.