Προσεχώς μουσείο

Λέξεις: Κύα Τζήμου

Χτίστηκε στα 1467-68 από την κόρη του στρατιωτικού διοικητή Χαμζά Μπέη, σύμφωνα με την  επιγραφή που βρίσκεται εντοιχισμένη στη δυτική πλευρά του κτιρίου. Το τζαμί αρχικά αποτελείτο από μια τετράπλευρη αίθουσα καλυμμένη με μολυβδοσκέπαστο τρούλο και πιθανόν μια στοά στη δυτική πρόσοψη. Στη διάρκεια του 16ου αιώνα έγινε προσθήκη δύο ορθογώνιων θολωτών χώρων στη βόρεια και νότια πλευρά του αρχικού τζαμιού, κατασκευάστηκε μια ασύμμετρη περιμετρική στοά με περίβολο στα δυτικά, μοναδική του είδους σε τζαμί στον Ελλαδικό χώρο, και μιναρές στην νοτιοδυτική γωνία. Το 1620, ύστερα από σεισμό ή πυρκαγιά, έγινε η τρίτη ανακατασκευή του τεμένους, από τον Καπί Μεχμέτ Μπέη, σύμφωνα με άλλη επιγραφή που βρίσκεται επάνω από την είσοδο.

Το Χαμζά Μπέη Τζαμί, ευρύτερα γνωστό στους Θεσσαλονικείς ως Αλκαζάρ, βρίσκεται στη συμβολή της Εγνατίας οδού και της οδού Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη και είναι γνωστό σε όλους ως “Αλκαζάρ”, από τον ομώνυμο κινηματογράφο που στεγάστηκε για χρόνια στην περίστυλη αυλή του τεμένους. Στο χώρο του έχουν ακόμα στεγαστεί εμπορικά καταστήματα. Σήμερα γίνονται έργα για την αναστήλωση του τζαμιού που πρόκειται να στεγάσει τα αρχαιολογικά ευρήματα που αποκαλύπτονται από τις εργασίες για το μετρό της Θεσσαλονίκης. Δυστυχώς η αποπεράτωσή του συνδέεται άμεσα με τη συνέχιση των εργασιών του μετρό που δεν λένε να προχωρήσουν μετά την σημαντική ανακάλυψη του βυζαντινού δρόμου. Αν στην πιο αισιόδοξη έκβαση των έργων παραμείνει ο δρόμος στην μορφή του μέσα στην στάση βενιζέλου, το σημείο θα γίνει ένας από τους πιο σημαντικούς μνημειακούς χώρους της πόλης, κορυφαίο σημείο στον παγκόσμιο χάρτη των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς και πόλος έλξης των τουριστών.