Μια σπουδαία οπτικοακουστική εμπειρία: The Cabinet of Dr Caligari

Μια τέχνη που ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη από το συνθέτη Σάκη Παπαδημητρίου με τη συνύπαρξης βωβού κινηματογράφου και μουσικής «επιτόπου» βρίσκει άξιους συνεχιστές.

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες performance αυτού του χειμώνα, η δουλειά των ”the Prefabricated Quartet” πάνω στο θρυλικό ”Εργαστήριο του Δόκτωρος Καλιγκάρι”. Ζητήσαμε από τα μέλη του κουαρτέτου να μας περιγράψουν την εμπειρία και το πως την εμπνεύστηκαν:

Με αφορμή την πρόταση που δεχτήκαμε το καλοκαίρι του 2018 για εμφάνιση των the Prefabricated Quartet στο Φεστιβάλ Βόλου το 2019, σκεφτήκαμε να συνθέσουμε και να ερμηνεύουμε πρωτότυπη Μουσική για κάποιες ταινίες μικρού μήκους του βωβού κινηματογράφου.

Ξεκινήσαμε τις συναντήσεις μας με το τέλος του καλοκαιριού του 2018. Η αρχική πρόθεση για μουσική συνύπαρξη με τις μικρές αφηγήσεις δεν είχε το αποτέλεσμα που επιθυμούσαμε. Αρχίσαμε να σκεφτόμαστε και να ψάχνουμε τις μεγάλου μήκους ταινίες της σιωπηλής περιόδου. Ο Θοδωρής πρότεινε το Das Cabinet des Dr Caligari, R. Wiene, 1920. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε πάνω σε αυτή την εμβληματική ταινία του γερμανικού εξπρεσιονισμού, αναγνωρίζοντας την καλλιτεχνική αξία του έργου και υπενθυμίζοντας διαρκώς στους εαυτούς μας το σεβασμό και την προσοχή που απαιτούν τέτοια εγχειρήματα.

Ίσως υποσυνείδητα αυτή η χρονική απόσταση του ενός αιώνα από την πρώτη προβολή του Caligari (Φεβρουάριος 1920) να μας γοήτευσε ακόμα παραπάνω. Η ταινία σώζεται αυτούσια κι ο άυλος ήχος κι η αόρατη Μουσική έρχονται ξανά και ξανά μέσα στο χρόνο να συνομιλήσουν με τις εικόνες.

Δουλέψαμε καθεμία από τις έξι πράξεις της ταινίας με τη σειρά, και πειραματιστήκαμε με την αρμονία, τα ηχοχρώματα και τους ήχους. Ακόμα και σήμερα, ενάμιση χρόνο μετά την έναρξη της μουσικής μας προσέγγισης στο Caligari, υπάρχουν σημεία που συνεχίζουμε να επεξεργαζόμαστε και να δοκιμάζουμε με διαφορετικούς τρόπους.

Σε συνεργασία με το ίδρυμα Murnau, όπου και ανήκουν τα δικαιώματα της αναπαλαιωμένης κόπιας, εξασφαλίσαμε τη νόμιμη προβολή της ταινίας, προχωρήσαμε στον υποτιτλισμό της και την παρουσιάσαμε διαδοχικά στο μπαρ Φλου, στο Τμήμα Κινηματογράφου του ΑΠΘ, στο θερινό σινεμά Εξωραϊστική στο Βόλο και στον πολυχώρο Ύψιλον.

Την Κυριακή 19/1 δοκιμάσαμε στο Φαργκάνη: για πρώτη φορά σε κλειστό σινεμά. Το Caligari ακόμακαι για εμάς μέσα στο σινεμά, απόκτησε άλλη δυναμική και μέσα στην ησυχία της αίθουσας, μας δόθηκε η δυνατότητα να δοκιμάσουμε όλο το εύρος του ήχου μας από το θόρυβο μέχρι την απόλυτη σιωπή.

Περιμένουμε τις επόμενες δυο Κυριακές να ξαναβρεθούμε στο σινεμά, στο σκοτάδι, δίπλα στο πανί, να παίξουμε Μουσική με και για τον Dr Caligari, αυτή την συγκλονιστική ιστορία που αφηγείται ένας τρελός για έναν τρελό.

Α. Γεωργελής, Χ. Γούσιος, Θ. Παπαδημητρίου, Μ. Σιώνας

• H παράσταση «Das Cabinet des Dr.Caligari» Live Music, «Το εργαστήρι του Δρ.Καλιγκάρι» με Live Μουσική των THE PREFABRICATED QUARTET επαναλαμβάνεται την Κυριακή 26/1 & 2/2 στις 8:30μ.μ. στο Φαργκάνη Art – Fargani Art