Ο Χάρτης της Πόλης: Βοσπόριον Μέγαρο

Λέξεις – Εικόνες: Σωτήρης Κοϊκόπουλος

Ήταν Σάββατο 18 Αυγούστου 1917. Από μια κουζίνα παίρνει φωτιά ένα σπίτι και σύντομα η φωτιά επεκτείνεται στα διπλανά κτίρια. Η φωτιά καταπίνει σχεδόν όλο το κέντρο της Θεσσαλονίκης από τα Λαδάδικα μέχρι περίπου την Εθνικής Αμύνης. Πάνω στα αποκαΐδια, η κυβέρνηση Βενιζέλου, μέσω του υπουργού Συγκοινωνιών Αλέξανδρου Παπαναστασίου συστήνει τη «Διεθνή Επιτροπή Νέου Σχεδίου Θεσσαλονίκης» με πρόεδρο τον Ερνέστ Εμπράρ, για την εκπόνηση του ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης. Η επιτροπή, που αποτελούνταν από τους αρχιτέκτονες E. Mawson, J. Pleyber, Α. Γκίνη, Αριστοτέλη Ζάχου και Κωνσταντίνο Κιτσίκη, παραδίδει το σχέδιό της το 1918.

Το νέο ρυμοτομικό προέβλεπε μια ευρύχωρη, ευρωπαϊκή πόλη με μεγάλες πλατείες, μνημειακά κτίρια, αψίδες, εμπορικές στοές και φυσικά άρτια ρυμοτομία. Δυστυχώς το σχέδιο δεν έμελε να υλοποιηθεί παρά μόνο στην διαμόρφωση της πλατείας και οδού Αριστοτέλους, στα μέγαρα με τις επιβεβλημένες όψεις.

Ένα από τα πρώτα κτίρια της περιοχής αυτής είναι και το «Βοσπόριον Μέγαρον». Χτίστηκε το 1922 σε σχέδια του Σαλονικιού αρχιτέκτονα Ζακ Μωσσέ (άλλα έργα του το Ολύμπιον και το Όλυμπος Νάουσα). Πενταώροφο κτίριο, εκλεκτικιστικού ρυθμού με μικρή στοά που βγάζει σε ένα αίθριο.

Η πρόσβαση στους ορόφους γίνεται από δυο εισόδους με υπέροχο σχεδιασμό που ξεφεύγει από τις ορθογώνιες γραμμές δίνοντας ένα αναπάντεχο τόνο. Οι δύο πτέρυγες συνδέονται μεταξύ τους σε όλους τους ορόφους με ευρύχωρα μπαλκόνια. Στο κτίριο αυτό εγκαταστάθηκε ο πρώτος ανελκυστήρας της πόλης. Το κτίριο σήμερα φιλοξενεί διάφορες επαγγελματικές χρήσεις.

Περιττό να αναφέρουμε πως η θέα από τα μπαλκόνια του είναι μοναδική.

Σημείωση: Το σχέδιο της κάτοψης προέρχεται από τα αρχεία του Δήμου Θεσσαλονίκης, πρώην Διεύθυνση Πολεοδομίας σε δημοσίευση του ΤΕΕ.