Οικολογία-Αλληλεγγύη: Να σωθεί το αρχαίο τείχος στην Πλατεία Ελευθερίας

Διαβάστε αναλυτικά την ανακοίνωση:

Ακόμη ένα έγκλημα σχετικό με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά της Θεσσαλονίκης ετοιμάζεται εν αγνοία των πολιτών της. Ενώ η ανασκαφική δραστηριότητα στην πλατεία Ελευθερίας έχει φέρει στο φως μέρος του σημαντικού θαλάσσιου τείχους της πόλης και άλλα ευρήματα, ο Δήμος σχεδιάζει να προχωρήσει αυθαίρετα σε έργα «αντιστήριξης» του τείχους, ώστε να αφαιρεθούν οι λαμαρίνες από την ιστορική πλατεία και να λειτουργήσει ως πάρκινγκ.

Το έργο αυτό έρχεται για συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο «αμπαλαρισμένο» μεταξύ άλλων τροποποιήσεων του τεχνικού προγράμματος του Δήμου Θεσσαλονίκης, με τίτλο «Διαμόρφωση του σκάμματος του θαλάσσιου τείχους παρά την οδό Μητροπόλεως στο ιστορικό κέντρο», προϋπολογισμού δαπάνης 74.350 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). 

Πρόκειται, όμως, για ένα σημαντικό τμήμα του βυζαντινού θαλάσσιου τείχους, που ανασκάφηκε κατά την εκτέλεση των έργων ανάπλασης της Πλ. Ελευθερίας και βρίσκεται μέσα στο ΒΑ τμήμα του οικοπέδου, κατά μήκος της οδού Μητροπόλεως. Και ενώ για μεγάλο χρονικό διάστημα παρέμεινε κρυμμένο πίσω από τις λαμαρίνες, η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης επείγεται «να αρθεί η επικινδυνότητα και να διαμορφωθεί προσβάσιμη επιφάνεια, προκειμένου να απομακρυνθεί η υπάρχουσα περίφραξη». 

Εδώ τίθενται εύλογα ερωτήματα: 

-Τι σκοπεύει ακριβώς να κάνει ο Δήμος στην πλατεία Ελευθερίας, που είναι χαρακτηρισμένη ως χώρος πρασίνου και είχε γίνει μελέτη επιφανειακής διαμόρφωσης από τη διοίκηση Μπουτάρη ως ιστορικού τόπου της πόλης; 

-Ισχύει ακόμη η επιλογή της διοίκησης Ζέρβα, που σταμάτησε τα έργα για να διερευνήσει τη δυνατότητα κατασκευής υπόγειου πάρκινγκ 200 ΙΧ; 

-Τι είδους επικινδυνότητα και για ποιον είναι αυτή που επικαλούνται και τι είδους προσβάσιμη επιφάνεια θα δημιουργηθεί; Συνυπολογίζουν ότι το τμήμα του αρχαίου τείχους δεν είναι δυνατόν να καταστραφεί για να χτιστεί το υπόγειο πάρκινγκ;

-Έχουν εκπονηθεί οι απαραίτητες μελέτες; Τι προβλέπουν για το τμήμα του υποθαλάσσιου τείχους;

-Έχει ζητηθεί άδεια από την αρχαιολογική υπηρεσία;

-Έχουν το δικαίωμα οι πολίτες της Θεσσαλονίκης να  ενημερωθούν για το  πόσο σημαντικό θεωρείται το εύρημα, εάν θα πρέπει να συντηρηθεί in situ και να αναδειχθεί ως σωζόμενο τμήμα του θαλάσσιου τείχους, που θα μπορούσε και να είναι επισκέψιμο; 

Η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης θα πρέπει να συνυπολογίσει ότι τα ερείπια του τείχους ανήκουν στο σύνολο των τειχών της Θεσσαλονίκης που συγκαταλέγονται μεταξύ των 15 μνημείων UNESCO της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, εκτός από το τείχος, στην πλατεία Ελευθερίας θα εντοπιστούν και άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, όπως έχουμε προειδοποιήσει εδώ και χρόνια. Και συγκεκριμένα, αναμένεται να βρεθούν:

• Ερείπια της τοιχοποιίας του θαλάσσιου τείχους, από την κατεδάφισή του στη δεκαετία του 1870 και τη σταδιακή επιχωμάτωση της παραλίας. 
• Ογκώδη μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη από κτίρια της πόλης, τα οποία σύμφωνα με τις πηγές ρίχτηκαν στη θάλασσα στα μέσα του 9ου αι. για να ενισχυθεί το χαμηλό θαλάσσιο τείχος σε μελλοντικές πολιορκίες της πόλης. 
• Άλλα οικοδομικά κατάλοιπα της βυζαντινής περιόδου. 
• Ερείπια κτιρίων της εμπορικής συνοικίας των οθωμανικών χρόνων, που ήδη εντοπίστηκαν σε δοκιμαστικές τομές στο μέσον της πλατείας κατά τη διάρκεια του έργου της διαμόρφωσης.
• Βυθισμένα πλοία, καθώς βρισκόμαστε στην είσοδο του βυζαντινού λιμανιού της πόλης.

«Προφανώς και μια κανονική ανασκαφή και συντήρηση in situ ταιριάζει περισσότερο με το προηγούμενο σχέδιο ανάπλασης της πλατείας και μοιάζει ασύμβατη με την επιλογή Ζέρβα για κατασκευή υπόγειου πάρκινγκ», δηλώνει ο δημοτικός σύμβουλος της «Οικολογίας-Αλληλεγγύης», Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Ωστόσο, η διοίκηση επέλεξε να φέρει το θέμα ως μια απλή τροποποίηση του τεχνικού προγράμματος και όχι ως μια συνολική συζήτηση για το πρόβλημα που η ίδια δημιούργησε, αφήνοντας στάσιμη και με λαμαρίνες την κατάσταση στην ιστορική πλατεία εδώ και πάνω από έναν χρόνο». 

Για τους παραπάνω λόγους, η «Οικολογία-Αλληλεγγύη» ζητά από τη διοίκηση του Δήμου να αναβάλει τη συζήτηση του συγκεκριμένου έργου και να το επαναφέρει σε άλλη συνεδρίαση ως ξεχωριστό θέμα, με μια συνολική εισήγηση για το πως θα προχωρήσει το έργο με παράλληλη προστασία των αρχαιοτήτων, με ποια χρονοδιαγράμματα και με τι προϋπολογισμό. Είναι επιβεβλημένη, άλλωστε, η ενημέρωση των πολιτών και για το οικονομικό κόστος της εγκατάλειψης του προηγούμενου σχεδίου, που είχε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από την ΕΤΕΠ και το Πράσινο Ταμείο, η οποία χάθηκε ως θυσία στη γνωστή τακτική ακύρωσης των τεχνικών έργων της διοίκησης Μπουτάρη, ακόμη και αυτών που ο σημερινός Δήμαρχος είχε υπερψηφίσει.