Παραχώρηση πρώην Στρατοπέδου Παύλου Μελά: Από τα μεγάλα λόγια στη νεοφιλελεύθερη «κανονικότητα»

Η ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας για την Εναλλακτική Θεσσαλονίκη:

Πιστός στη νεοφιλελεύθερη πολιτική ξεπουλήματος κάθε δημόσιου αγαθού, ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε, κατά την επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, την παραχώρηση του Μετρό σε ιδιώτες και την είσοδο ιδιωτών στην ανάπτυξη του «Μητροπολιτικού» Πάρκου στο πρώην Στρατόπεδο Παύλου Μελά.

Τελείωσαν έτσι και τυπικά και τα φληναφήματα περί της «μεγάλης επιτυχίας» της παραχώρησης του πρώην Στρατοπέδου Παύλου Μελά στον ομώνυμο δήμο από την πρώην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-Οικολόγων, η οποία άφησε θεσμικά ακατοχύρωτη-απροστάτευτη και οικονομικά έωλη τη λειτουργία του παραχωρημένου ελεύθερου δημόσιου χώρου.

Καμία έκπληξη. Όταν τον Μάρτιο του 2017 η τότε κυβέρνηση και η δημοτική αρχή πανηγύριζαν για την παραχώρηση, η «Πρωτοβουλία για τη διάσωση του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά» επεσήμαινε ότι ο δρόμος που ακολουθούνταν οδηγούσε στους ιδιώτες και στα ΣΔΙΤ, με τελικό αποτέλεσμα την εμπορευματοποίηση του δημόσιου χώρου. Από τότε ήταν προφανές, ότι χωρίς γενναία δημόσια χρηματοδότηση και συνολικό σχεδιασμό για πλήρη αξιοποίηση των πρώην στρατοπέδων και των υπόλοιπων ελεύθερων χώρων της πόλης, για την ανάπτυξη υψηλού δημόσιου κοινόχρηστου πράσινου, οι χώροι αυτοί θα οδηγούνταν στον έλεγχο κερδοσκόπων.

Οι επιλογές σε επίπεδο χωροταξικού-πολεοδομικού σχεδιασμού που χρησιμοποιούν τα αποσπασματικού χαρακτήρα Ειδικά Χωρικά Σχέδια χωρίς καμία αναφορά σε υπερκείμενο σχεδιασμό Μητροπολιτικού επιπέδου (Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης), το σημαντικό κόστος για το σχεδιασμό, τη διαμόρφωση και λειτουργία του χώρου του πρώην στρατόπεδου, σε συνδυασμό με την ανάθεση μητροπολιτικών αρμοδιοτήτων σε έναν δήμο με ελάχιστους πόρους και προσωπικό, έδειχναν από τότε ποιες ήταν οι επιλογές του συνόλου της πολιτικής ηγεσία της πόλης. Έτσι ακόμα και τα 10 εκατ. ευρώ από τη χρηματοδότηση για τα έργα της Α’ φάσης, αποτελούν ουσιαστικά «προίκα» στους «επενδυτές», ώστε να μπορούν να έχουν άμεσα έσοδα από την εκμετάλλευση του χώρου.

Σε αντίθεση με τον μητροπολιτικό σχεδιασμό του πρασίνου και τον ελεύθερων χώρων που επέλεξε για το Λεκανοπέδιο Αττικής και τη διάθεση αρκετών δημόσιων πόρων, η τότε κυβέρνηση, άφησε τη Θεσσαλονίκη έρμαιο στα μικροκομματικά συμφέροντα και στη συμμαχία των δημάρχων και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με τους ποικίλους κερδοσκόπους γης. Επιλογή που πλέον, κάτω από μια σκληρά νεοφιλελεύθερη διακυβέρνηση επεκτείνεται σε όλες τις ζωτικές λειτουργίες της πόλης, όπως το μετρό.

Σε αυτό που πράγματι έπεσαν μέσα οι κυβερνητικοί παράγοντες της εποχής, ήταν ότι η περίπτωση του πρώην Στρ. Παύλου Μελά θα ήταν πρότυπο. Καμία αμφιβολία δεν πρέπει να υπάρχει ότι μετά από αυτή την «επιτυχία», το ίδιο μοντέλο θα ακολουθηθεί και στο πρώην Στρατόπεδο Καρατάσσιου και στην ανάπτυξη του παράκτιου μετώπου, όπου και οι προσδοκίες κερδοφορίας είναι πολύ μεγαλύτερες. Ήδη το μοντέλο ΣΔΙΤ φαίνεται να έχει υιοθετηθεί και για το κυκλοφοριακό-περιβαλλοντικό τερατούργημα της υπερυψωμένης περιφερειακής. Και καμία αμφιβολία δεν πρέπει να υπάρχει ότι για τη Θεσσαλονίκη δεν περισσεύουν δημόσιες επενδύσεις ούτε για το πράσινο, ούτε για τις μετακινήσεις. Τα πρώην στρατόπεδα και οι υπόλοιποι ελεύθεροι χώροι, όπως η ΔΕΘ, αντί να σχεδιάζονται και να διαχειρίζονται με γνώμονα τη δημόσια ωφέλεια, υπάγονται στους σχεδιασμούς κερδοφορίας διαφόρων επιχειρηματικών ομίλων.

Απέναντι στον κυνισμό του νεοφιλελευθερισμού που εκπροσωπεί η νυν κυβέρνηση και οι τοπικοί της ακόλουθοι, οι πολίτες του Δήμου Παύλου Μελά, της Δυτικής Θεσσαλονίκης και του συνόλου του Πολεοδομικού Συγκροτήματος μπορούν να έχουν εμπιστοσύνη μόνο στις δικές τους δυνάμεις, για το μόνο κοινωνικά και περιβαλλοντικά αποδεκτό μέλλον των πρώην στρατοπέδων και των υπόλοιπων ελεύθερων χώρων, που είναι η απόδοσή τους ως υπερτοπικών-μητροπολιτικών, κοινόχρηστων χώρων υψηλού πρασίνου χωρίς πρόσθετη δόμηση που υποδέχονται ήπιες πολιτιστικές δραστηριότητες.