Πόλη Ανάποδα για Flyover: Τα έργα πνίγουν τη Θεσσαλονίκη, αφόρητη καθημερινότητα

«Η Θεσσαλονίκη μετά το μετρό φαίνεται να μπαίνει σε νέα τροχιά κρίσης και υποβάθμισης» αναφέρει για τα έργα του flyover σε ανακοίνωσή της η Πόλη Ανάποδα κάνοντας λόγο για μια αφόρητη καθημερινότητα που έχει διαμορφωθεί για τους κατοίκους της πόλης που κινούνται στην Περιφερειακή Οδό.

Παράλληλα, η Πόλη Ανάποδα συνεχίζει τη συγκέντρωση υπογραφών για να φέρει το θέμα στο δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

Η απόφαση για την υλοποίηση του Flyover αναγγέλθηκε από τον K. Μητσοτάκη το 2019,  παρακάμπτοντας το Στρατηγικό Σχέδιο Υποδομών και Μεταφορών του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, στο οποίο είχε υπάρξει ομοφωνία μετά από διαβούλευση των φορέων της πόλης και μάλιστα απέκτησε ισχύ νόμου. Στο σχέδιο αυτό προκρινόταν η αναβάθμιση της εσωτερικής περιφερειακής, η κατασκευή εξωτερικού δακτυλίου που θα συνέδεε την εξωτερική περιφερειακή από το ύψος του ΤΙΤΑΝ, μέσω Πεύκων – περιοχής Χορτιάτη και Ραιδεστού, με τον δρόμο προς Χαλκιδική και αεροδρόμιο· ένα έργο ώριμο μελετητικά, ενώ η κατασκευή του flyover θεωρούνταν συμπληρωματικό έργο των άλλων δύο.

Η εσπευσμένη προτεραιοποίηση του flyover έγινε με προβληματικές περιβαλλοντικές και συγκοινωνιακές μελέτες και χωρίς καμιά διαβούλευση με τους φορείς. Ομοίως, το έργο δεν εντάχθηκε σε καμιά ολοκληρωμένη κυκλοφοριακή μελέτη η οποία θα έπρεπε να περιλαμβάνει τα μέσα μαζικής μεταφοράς, το αιώνια υπό κατασκευή μετρό κα. Ακόμη, το κόστος του έργου το οποίο κατασκευάζεται μέσω ΣΔΙΤ είναι πολλαπλάσιο από αυτό της κατασκευής του εξωτερικού δακτυλίου όπως διαβεβαιώνει η «Εγνατία οδός ΑΕ». Τέλος, ξεκίνησε ένα τόσο σημαντικό και μακροχρόνιο έργο χωρίς να υπάρχει καμιά κυκλοφοριακή μελέτη για την διαχείριση των επιπτώσεων από την κατασκευή του έργου. Εδώ ισχύει στην κυριολεξία ο κανόνας «πάμε κι όπου βγει», με την εκ των υστέρων λήψη μέτρων κυρίως κατασταλτικών ή με επικοινωνιακές αστειότητες περί δυναμικής αντιμετώπισης των επιπτώσεων.

Το έργο, τόσο κατά την διαδικασία κατασκευής όσο και αφού ολοκληρωθεί, θα απομονώσει  μεγάλο μέρος του Σέιχ Σου από την πόλη και θα υποβαθμίσει δραματικά περιοχές οικιστικού ιστού, όπως τα Μετέωρα, τις Συκιές, τα Κωνσταντινουπολίτικα, την Πυλαία, κάτοικοι των οποίων μαζί με πολλές ακόμη συλλογικότητες κινητοποιήθηκαν από την αρχή με πορείες, συγκεντρώσεις, παρεμβάσεις στους φορείς και προσφυγή στη δικαιοσύνη. Δυστυχώς, αυτές οι διαμαρτυρίες αγνοήθηκαν από τους υπεύθυνους.

Σήμερα, λίγους μήνες μετά την έναρξη των πρόδρομων χωματουργικών εργασιών, η πόλη και οι κάτοικοί της βιώνουν ήδη μια αφόρητη καθημερινότητα η οποία θα παγιωθεί για τα επόμενα τουλάχιστον πέντε χρόνια μέχρι την ολοκλήρωση του έργου.

Συγκεκριμένα:

• Η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη του ΙΧ, μια πόλη ενός εκατομμυρίου που δεν έχει μέσα μαζικής μεταφοράς, με μόνο το 15% των πολιτών να κινείται με αυτά. Η πόλη έχει την γεωγραφική ιδιομορφία των δύο μεγάλων οικιστικών περιοχών ανατολικά και δυτικά και μια στενή ζώνη κεντρικού τομέα, όπου όμως συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων (εμπορικές αγορές, υπηρεσίες, γραφεία, Πανεπιστήμια κλπ.).  Στην πόλη κινούνται καθημερινά περίπου 500.000 αυτοκίνητα· από αυτά 170.000 περίπου στην περιφερειακή. Οι καθυστερήσεις στη μετακίνηση μετα την έναρξη των εργασιών υπολογίζονται σε 45΄ ανά μετακίνηση. Το κόστος από τις χαμένες εργατοώρες όλα αυτά τα χρόνια θα ανέλθει σε αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια· ομοίως και το κόστος από την αυξημένη κατανάλωση καυσίμων. Κόστη που θα πέσουν στις πλάτες όλων μας. Φυσικά, δεν πρέπει να υποτιμούμε τις δυσμενείς επιπτώσεις στην ψυχολογία των κατοίκων λόγω της μακροχρόνιας ταλαιπωρίας, όπως και τις δυσκολίες που θα προκληθούν στην κοινωνική συνεύρεση.
• Ιδιαίτερα σοβαρό είναι το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και οι επιπτώσεις της. Οι τιμές των αιωρούμενων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 στη Θεσσαλονίκη (πριν τα έργα για τον Flyover) ήταν ήδη 4 έως 4,5 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του ΠΟΥ και εντάσσονται στη λεγόμενη «πορτοκαλί ζώνη». Μετά την έναρξη των πρόδρομων εργασιών κατασκευής του Flyover (αποκλεισμός μιας λωρίδας κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση στην περιφερειακή οδό) και το προκύπτον συνεχές μποτιλιάρισμα οχημάτων τόσο στην περιφερειακή οδό όσο και σε ολόκληρη την πόλη, οι τιμές των ΡΜ2,5 άλλαξαν επίπεδο και πέρασαν από την «πορτοκαλί ζώνη» στην «κόκκινη ζώνη», δηλαδή «5-7 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του ΠΟΥ» με τεράστιες πλέον επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων.
• Η περιφερειακή δεν είναι κάποιος δευτερεύων δρόμος, αλλά μια πολύ σημαντική αρτηρία με πολλαπλές λειτουργίες που εξυπηρετεί όχι μόνο την πόλη, αλλά και τους γύρω νομούς. Η μετακίνηση εργαζομένων τόσο μέσα στον πολεοδομικό ιστό, αλλά και για όσους χρησιμοποιούν την περιφερειακή για τις εργασίες τους γίνεται δυσβάστακτη χρονικά και οικονομικά. Αυτά σε πρώτη φάση είναι δυνατόν να προκαλέσουν μετακινήσεις πληθυσμού από ανατολικά προς δυτικά κυρίως και υποβάθμιση της ανατολικής πλευράς της πόλης, ενώ σε βάθος χρόνου να απομονώσουν επαγγελματικά και κοινωνικά τις δυο πλευρές της πόλης.
• Κατά μήκος της περιφερειακής και πάνω από αυτήν λειτουργούν τρία νοσοκομεία, ενώ σχεδιάζεται και παιδιατρικό στο Φίλυρο.  Τα ασθενοφόρα και οι ασθενείς αντιμετωπίζουν ήδη μεγάλο πρόβλημα πρόσβασης με ό,τι κόστος μπορεί να έχει αυτό για την ανθρώπινη ζωή.
• Η δυσκολία προσέγγισης των απορριμματοφόρων και τρακτόρων στον ΣΜΑ Ευκαρπίας έχει ήδη επιβαρύνει με καθυστερήσεις τον προβληματικό τομέα καθαριότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης και ανατολικά.
• Η περιφερειακή είναι ο μοναδικός δρόμος πρόσβασης στο αεροδρόμιο και η βασική αρτηρία σύνδεσης με Χαλκιδική. Τι θα γίνει άραγε τους καλοκαιρινούς μήνες με την επιπλέον κίνηση;
• Τα έργα ξεκίνησαν εσπευσμένα χωρίς να εξασφαλίζεται η ασφάλεια των διερχομένων οδηγών, αλλά και των εργαζομένων στο έργο. Το πλάτος του εναπομείναντος οδοστρώματος των 2 λωρίδων ανά κατεύθυνση δεν είναι επαρκές για την ασφαλή κίνηση παράλληλα δύο οχημάτων, οι έξοδοι από τους κόμβους προς τον κυρίως δρόμο γίνονται απευθείας δίχως βοηθητική λωρίδα εισόδου, υπάρχουν μηχανήματα έργου που μπαίνουν απροειδοποίητα στο δρόμο, ενώ εργασίες πραγματοποιούνται ακόμη και δίπλα σε διερχόμενα αυτοκίνητα ή και πάνω από αυτά.
• Ο δρόμος έχει γίνει ακόμη πιο επικίνδυνος και, χωρίς να θέλουμε να γίνουμε μάντεις κακών, αν προσθέσουμε την ψυχολογική και σωματική καταπόνηση των οδηγών, τα ατυχήματα είναι πολύ πιθανόν να αυξηθούν. Σε περίπτωση όμως ατυχήματος τόσο τα ασθενοφόρα όσο και η πυροσβεστική θα αντιμετωπίζουν τεράστια δυσκολία πρόσβασης στο σημείο για απεγκλωβισμούς ή παραλαβή τραυματιών, όπως πολύ δύσκολη θα είναι και η απομάκρυνση των εμπλεκομένων οχημάτων.
• Σταδιακά, και όσο οι εργασίες θα γίνονται πιο σοβαρές, ο δρόμος προβλέπεται να κλείνει για μικρά ή μεγαλύτερα διαστήματα με ακόμη πιο δραματικές επιπτώσεις για το κυκλοφοριακό.

Εν κατακλείδι, νομίζουμε πως δεν υπάρχει κανένα κυκλοφοριακό μέτρο που μπορεί να παρθεί εκ των υστέρων και να εξορθολογήσει την μετακίνηση στην πόλη. Ακόμη και το μετρό, αν κάποτε λειτουργήσει επιτέλους, θα απορροφά το 5-10% των μετακινήσεων.

Η κυκλοφορία στην περιφερειακή σε καμιά περίπτωση δεν θα έπρεπε να περιοριστεί και μάλιστα για τόσα πολλά χρόνια. Παντού στον κόσμο οι παρεμβάσεις σε τόσο σημαντικούς οδικούς άξονες γίνονται βοηθητικά και τα έργα είναι λίγων μηνών, αφού βέβαια έχουν προηγηθεί ολοκληρωμένες μελέτες.

Η Θεσσαλονίκη μετά το μετρό φαίνεται να μπαίνει σε νέα τροχιά κρίσης και υποβάθμισης. Ο νέος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, που και σε αυτό το θέμα φαίνεται να υπαναχωρεί από τις αρχικές του θέσεις, θα αντιδράσει ουσιαστικά πριν είναι πολύ αργά;

Εμείς από τη μεριά μας, ως Πόλη Ανάποδα, εντείνουμε τη δράση μας μαζί με τις πρωτοβουλίες κατοίκων, ενάντια στον flyover, ενάντια στην κυριαρχία του ΙΧ, για μια ουσιαστική στροφή στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και μια ριζικά διαφορετική αντίληψη της βιώσιμης κινητικότητας για όλους και όλες μας.

Ταυτόχρονα, είναι επιτακτική η ανάγκη να τεθεί το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο. Να ακουστεί η κοινωνία της πόλης και η ερευνητική κοινότητα, να καταθέσουμε όλες οι πλευρές τις θέσεις μας και να πάρουμε μια απόφαση που θα ανακουφίσει τουλάχιστον την πόλη από αυτό τον εφιάλτη. Για αυτό, καλούμε τους κατοίκους της πόλης να υπογράψουν άμεσα μεταβαίνοντας σε αυτή την ηλεκτρονική φόρμα, ζητώντας από τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου να συμπεριλάβει το συντομότερο δυνατόν το συγκεκριμένο ζήτημα στην ημερήσια διάταξη σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου.

Ζέρβας: Να συζητηθεί άμεσα το έργο κατασκευής της Fly Over στο Δημοτικό Συμβούλιο

Να έρθει προς συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο το έργο κατασκευής της Flyover ζητά η παράταξη «Ναι στη Θεσσαλονίκη» του Κωνσταντίνου Ζέρβα.

Συγκεκριμένα, αναφέρει:

«Η παράταξη «Ναι στη Θεσσαλονίκη» εκφράζει τη σύμφωνη γνώμη της στο αίτημα της παράταξης «Η Πόλη Ανάποδα», για την Fly Over Περιφερειακή Οδό, ως προς το σκέλος που αφορά στην ανάγκη συζήτησης της εξέλιξης του έργου στο Δημοτικό Συμβούλιο, με συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων και ειδικών επιστημόνων.

Η στάση αυτή είναι συνεπής προς τις πρωτοβουλίες που είχαμε αναλάβει ως Διοίκηση, όταν με πρωτοβουλία του τ. Δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα, είχαν τεθεί για πρώτη φορά εκ μέρους του Δήμου Θεσσαλονίκης οι προβληματισμοί για την πιθανή επιδείνωση του κυκλοφοριακού προβλήματος και είχαν οργανωθεί οι πρώτες συσκέψεις και συζητήσεις των εμπλεκομένων φορέων, επί του θέματος.

Σε κάθε περίπτωση, η ενασχόληση του Δημοτικού Συμβουλίου, με ένα μείζον πρόβλημα για την βιώσιμη κινητικότητα στη Θεσσαλονίκη, δεν μπορεί να επαφίεται στη συγκέντρωση υπογραφών από παρατάξεις της αντιπολίτευσης.

Η Διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης, οφείλει να προχωρήσει το συντομότερο δυνατόν σε μια ευρεία συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο, που θα αποσκοπεί, όχι στην επανάληψη διαπιστώσεων για το πρόβλημα, αλλά στην κατάθεση και στην κατά το δυνατόν ομόφωνη υποστήριξη συγκεκριμένων προτάσεων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τη διαδικασία κατασκευής ενός καθ` όλα αναγκαίου έργου για τη Θεσσαλονίκη».