Πώς μπορεί να επιτευχθεί η κλιματική ουδετερότητα των πόλεων

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η 4η κατά σειρά συνάντηση συνεργασίας για την προαγωγή των προτύπων και την κατανόηση της προτυποποίησης, την Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2024 στο Αμφιθέατρο του ΤΕΕ/ΤΚΜ – Θεσσαλονίκη (Λεωφ. Μεγ. Αλεξάνδρου 49) με θέμα ΝΕΑ ΠΡΟΤΥΠΑ IV – Προς μια Κυκλική και Κλιματικά Ουδέτερη Πόλη.

Η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από τις συνθήκες και τους παράγοντες που διαμορφώνουν το μετασχηματιστικό πλαίσιο για τις πόλεις και την οικονομία, όπως η ενεργειακή μετάβαση, η αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής, η μείωση των εκπομπών διοξειδίου άνθρακα καθώς και τα μηδενικά απόβλητα από την βιομηχανία των υλικών και τις κατασκευές.

Το ECOCITY ιδρύθηκε στην Αθήνα το 2004 και είναι Εθελοντικός Οργανισμός Περιβαλλοντικής Ευαισθησίας, με προσανατολισμό στο Αστικό Περιβάλλον. Στόχος του είναι η ενημέρωση των πολιτών, η ευαισθητοποίηση και καλλιέργεια οικολογικής συμπεριφοράς, καθώς και η αναβάθμιση του επιπέδου διαβίωσης το αστικό περιβάλλον με προσανατολισμό σε βιώσιμες πόλεις. Η λειτουργία και η οργάνωσή του στηρίζεται στην εθελοντική συμμετοχή και προσφορά χρόνου από επιστήμονες, ειδικούς και πολίτες. Τα μέλη του τα 2500 άτομα αλλά και πολυάριθμες ευαισθητοποιημένες επιχειρήσεις.

Με την συμπόρευση του ΕΛΟΤ, την συνεργασία του ECOS – διεθνούς οργανισμού για τα πρότυπα-, την επιστημονική επιμέλεια του ΑΠΘ και υπό την Αιγίδα του ΤΕΕ/ΤΚΜ επιδιώκει την σύνθεση συμπερασμάτων, παράλληλα με τη συμβολή εκπροσώπων της Διοίκησης και της Πολιτείας ώστε ολιστικά και με διαφάνεια να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις του σύγχρονου αστικού – και όχι μόνο – περιβάλλοντος.

Η ημερίδα ξεκίνησε με μια εισαγωγή όπου μίλησαν η Δρ Ανθή Πουρνάρα, εκπρόσωπος ECOCITY στο ECOS – Executive Committee,, Διπλ.Μηχανικός Περιβάλλοντος. Στη συνέχεια μίλησε η Αντιπρόεδρος ΔΣ ECOCITY, Χριστιάνα Πειρασμάκη, ο αντιπρόεδρος ΔΕ ΤΕΕ/ΤΚΜ, Μιχάλης Παπαστεργίου, ο αντιδήμαρχος Θεσσαλονίκης, Πρόδρομος Νικηφορίδης, ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών & Δικτύων Κεντρικής Μακεδονίας, Πάρις Μπίλλιας και η εκπρόσωπος Υφυπουργού Μακεδονίας – Θράκης, Βαλεντίνα Νικολαΐδου. 

Στην συνέχεια ξεκίνησαν οι ομιλίες, με την αρχή να κάνει η Μαργαρίτα Καραβασίλη, MSc Planner, Architect dplg, πρ. Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ΥΠΕΚΑ, Μέλος ΔΣ ECOCITY, η οποία μίλησε για την Ολοκληρωμένη Πολιτική Προϊόντων και τον Οικολογικό Σχεδιασμό στις πόλεις και τα κτίρια. Μίλησε για την αναγκαιότητα αλλαγής της νοοτροπίας από όλους μας, την αναγκαιότητα για αλλαγή του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης, τονίζοντας πως κάτι τέτοιο αποδεικνύεται από την ύπαρξη νομοθεσίας αλλά μη εφαρμογής της. Τόνισε επίσης την αναγκαιότητα μετατροπής των αποβλήτων σε πόρους, γιατί αλλιώς στο μέλλον δε θα έχουμε πόρους ενώ υπογράμμισε τη σημασία της διαβούλευσης, αναγκαίο παράγοντα άλλωστε των χρηματοδοτήσεων.

Μετά, μίλησε η Κατερίνα Τσικαλουδάκη, Καθηγήτρια ΑΠΘ, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών για το θέμα της εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας στα κτίρια, τις προκλήσεις και τις προοπτικές, τονίζοντας την αναγκαιότητα κατανόησης της έννοιας του “κύκλου ζωής” στα κτίρια, καταβάλλοντας προσπάθεια για όσο το δυνατόν λιγότερα απόβλητα ενώ στο επίκεντρο έθεσε την έννοια του σχεδιασμού και πιο συγκεκριμένα της αλλαγής στον τρόπο σκέψης των μηχανικών κατά την σχεδίαση ενός κτιρίου. Αναφέρθηκε στα υφιστάμενα εμπόδια που σχετίζονται με οικονομικούς, γραφειοκρατικούς και εκπαιδευτικούς παράγοντες.

Η Μαρία Στεφανίδου, Καθηγήτρια, Τμ. Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ μίλησε για τα Βιώσιμα δομικά υλικά. Στην ομιλία της μίλησε για την μίμηση των φυσικών δομών (επούλωση οστών που οδήγησαν στην αναζήτηση αυτο-ιάσιμων υλικών) και τα πολυμερή, ενισχυμένα με ίνες προηγμένα σύνθετα υλικά, ενώ αναφέρθηκε στην αξία των προηγμένων παραδοσιακών κατασκευών από ξύλο ή πηλό, για τα οποία έχει επιχειρηθεί χρηματοδότηση αλλά δεν έχει δοθεί, παρά την ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Μετά το διάλειμμα, ο Φραγκούλης Κρόκος, Δρ, Δ/της ΑΛΜ ΕΛΟΤ, ΕΣΥΠ μίλησε εξ αποστάσεως με θέμα την Κλιματικά Ουδέτερη Πόλη  και τον ρόλο της τυποποίησης και των προτύπων, παρουσιάζοντας τη σημασία της τυποποίησης και των προτύπων καθώς και  τα τεχνικά όργανα και τα ενδεικτικά πρότυπα για διάφορα θέματα.

Οι Ingrida Bremere, Deputy chairperson – Environmental expert και η Daina Indriksone , Member of the board, Environmental expert/Baltic Environmental Forum (BEF) στη Λετονία, παρουσίασαν το NonHazCity 3 – an approach to tox-free, circular and climate-neutral construction, ένα έργο που στοχεύει στη μείωση των επικίνδυνων ουσιών στις κατασκευές για την προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος, την προστασία της ανθρώπινης υγείας και την επίτευξη πιο βιώσιμων κτιρίων αναπτύσοντας λύσεις σε τρία επίπεδα όπως στρατηγικές λύσεις για διαδικασίες διαχείρισης της κατασκευής και κτίρια (συστάσεις, μέσα πολιτικής, πρότυπα),  πρακτικές/τεχνικές λύσεις για την κατασκευή (τεχνική καθοδήγηση, ενημερωτικό δελτίο) και λύσεις επικοινωνίας και εκπαίδευσης (εκστρατείες γνώσης, εκπαιδευτικό υλικό).

Κλείνοντας, η Βασιλική Πάχτα, Δρ Αρχιτέκτων Μηχανικός, ΕΔΙΠ, Τμ. Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ, μίλησε για τους κανονισμούς  και τα πρότυπα υλικών αποκατάστασης ιστορικών κατασκευών, ξεκινώντας από την σχέση του δομικού τομέα με το περιβάλλον, ενώ αναφέρθηκε στο νομικό και κανονιστικό πλαίσιο όπως τους ευρωκώδικες, τις Ελληνικές Τεχνικές Προδιαγραφές (ΕΤΕΠ), τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), τον Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝ.ΕΠΕ.) και τον Κανονισμό για Αποτίμηση και Δομητικές Επεμβάσεις Τοιχοποιίας (ΚΑΔΕΤ).

Ακολούθησε ένα μέρος με παρεμβάσεις, Τοποθετήσεις και συζήτηση με το πάνελ στο οποίο συμμετείχαν οι Δημήτρης Κονταξάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΑΠΘ, Πρόεδρος Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης, Γιώργος Καβαλάρης, ΓΓ Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Θεσσαλονίκης, Δρ Ερη Μπιζάνη, Χημικός ΕΚΠΑ, Υπεύθυνη της Εκστρατείας κατά της Χημικής Ρύπανσης και του έργου LIFE ChemBee, Γενική Γραμματέας του ΔΣ του Οργανισμού ECOCITY, Μαρία Θεολόγη, ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ & Μιχάλης Τόκας, Μηχανικός Προστασίας Περιβάλλοντος, ΑΕ Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ – Ενωση Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδος, Κωνσταντίνα Πανούτσου, ΜSc Μηχανολόγος Μηχανικός, Τομέας Βιώσιμης Ανάπτυξης, BIOSOLIDS, Πούλιος Κωνσταντίνος, Μηχανικός Περιβάλλοντος, Μέλος της Μόνιμης Επιτροπής Περιβάλλοντος ΤΕΕ/ΤΚΜ.