Στον έναν αιώνα προσφυγιάς στη Θεσσαλονίκη, αφιερωμένο το ημερολόγιο της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας
Τα έσοδα θα διατεθούν για το χρέος του παλιού Ξενώνα Προσφύγων προς τη ΔΕΗ.
Στη μακραίωνη προσφυγική και μεταναστευτική ιστορία της Θεσσαλονίκης, από τους πρώτους πρόσφυγες που δέχθηκε μετά τη Μικρασιατική καταστροφή το 1922 μέχρι τους Σύριους του 2021, είναι αφιερωμένο το ημερολόγιο της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας Θεσσαλονίκης, που κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο «Ψηφίδες», με τίτλο «1922-2022, Θεσσαλονίκη πόλη των προσφύγων».
«Εκατό χρόνια πριν, η Θεσσαλονίκη δέχεται τους πρώτους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Την επόμενη χρονιά, από το λιμάνι της θα αναχωρήσουν 350.000 μουσουλμάνοι, στο πλαίσιο της αναγκαστικής ανταλλαγής πληθυσμών. Δύο μόνο στιγμές από τη συνεχή κίνηση ανθρώπων που ήρθαν ή έφυγαν από αυτή την πόλη στους 23 πρώτους αιώνες της ζωής της» αναφέρεται στο εισαγωγικό σημείωμα του ημερολογίου, «φτιαγμένο από διηγήματα που μας χάρισαν λογοτέχνες και λογοτέχνιδες της πόλης, από στιγμιότυπα και τεκμήρια που συγκέντρωσαν για εμάς ερευνητές και ερευνήτριες, από μαρτυρίες των ίδιων των προσφύγων».
«…να είσαι πάντοτε με αυτούς που μένουν τρομαγμένοι μες στη βάρκα»
Το δικό του σχόλιο κάνει στο ημερολόγιο και καθηγητής στο ΑΠΘ, κοινωνικός ανθρωπολόγος Γιώργος Αγγελόπουλος, τονίζοντας ότι «αυτή η πόλη είναι για αιώνες ένα κέντρο διερχομένων, δημιουργεί και υποδέχεται συνεχώς πρόσφυγες και μετανάστες».
«Περπατάμε καθημερινά πάνω σε επάλληλα στρώματα προσφυγιάς. Η ρήση του Βυζαντινού Νικηφόρου Χούμνου «κανείς δεν μένει χωρίς πατρίδα όσο υπάρχει η Θεσσαλονίκη» συνιστά τη μόνη ρεαλιστική πυξίδα ελπίδας μέσα σε αυτόν τον χαμό» γράφει χαρακτηριστικά ενώ ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης κλείνει το ποίημα του «Σε ένα μωρό δεκαέξι μηνών» με την ευχή:
«Κι όταν τη νύχτα σκύβω στο κρεβάτι σου και σε σκεπάζω, εύχομαι να είσαι γερή, να μεγαλώσεις – μα θα ήθελα και κάτι ακόμη (η πλεονεξία που σου έλεγα) κάτι δύσκολο και αντίθετο στον κόσμο που ανήκεις: Να μην βρεθείς ποτέ μ’ αυτούς που περιμένουν στο λιμάνι, να είσαι πάντοτε με αυτούς που μένουν τρομαγμένοι μες στη βάρκα».
Όλα τα έσοδα για την αποπληρωμή χρέους
Το ημερολόγιο θα κυκλοφορεί σε λίγες μέρες, σε επιλεγμένα βιβλιοπωλεία και κοινωνικούς χώρους σε όλη τη χώρα, θα πωλείται προς 10 ευρώ και τα έσοδα, θα διατεθούν για την κάλυψη του χρέους που έχει ο παλιός Ξενώνας Προσφύγων προς τη ΔΕΗ.
Υπενθυμίζεται ότι ως τον Γενάρη του 2010, ο Ξενώνας Προσφύγων, στην οδό Σιατίστης 12 & Φιλίππου, αποτελούσε τη μοναδική δομή φιλοξενίας προσφύγων στην Θεσσαλονίκη. Όταν ξαφνικά έκλεισε, αναφέρεται στο ημερολόγιο, «η Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης, μαζί με άλλες συλλογικότητες της πόλης και με την ενεργή υποστήριξη εκατοντάδων ανθρώπων, συγκρότησε ένα κοινό μέτωπο για τη σωτηρία του».
Λειτούργησε περίπου για έναν χρόνο και όταν η ΔΕΗ έκοψε το ρεύμα, η επανασύνδεση έγινε στο όνομα του Κοινωνικού Κέντρου- Στεκιού Μεταναστ(ρι)ών. Σύμφωνα με την Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία, παρά τις πιέσεις να αναλάβει τον ξενώνα κάποιος αρμόδιος δημόσιος φορέας, αυτό δεν επετεύχθη με αποτέλεσμα μέχρι και το 2014 που παρέμεινε ανοιχτός, η κατανάλωση ρεύματος να φτάσει τα 80.000 ευρώ, χρέος που μεταφέρθηκε στη σύνδεση του Κοινωνικού Κέντρου – Στεκιού Μεταναστ(ρι)ών. «Εκτοτε, καταφέραμε να μειώσουμε το χρέος στα 30.000 ευρώ και πλέον, τα έσοδα από το ημερολόγιο θα διατεθούν για να το καλύψουν», εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ το μέλος της Αντιρατσιστικής Νίκος Νικήσιανης διευκρινίζοντας ότι τα περίπου 70 κείμενα του ημερολογίου, παραχωρήθηκαν είτε από λογοτέχνες, είτε είναι περιγραφές από ιστορικά βιβλία ή σύγχρονες μαρτυρίες.
Δείτε επίσης:
