Τα «ιερά» πάρκινγκ στην πόλη
Κέντρο διερχομένων ένα σημαντικό εκκλησιαστικό μνημείο της πόλης στον κατάλογο της UNESCO
Τον περασμένο Φεβρουαρίου αναδείξαμε το πρόβλημα με τα αυτοκίνητα που σταθμεύουν μέρα και νύχτα στους αύλειους χώρους των Ιερών Ναών Της Του Θεού Σοφίας και του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.
Φτάνοντας λίγες ημέρες πριν αποχαιρετίσουμε το 2023, το πρόβλημα όχι μόνο δεν λύθηκε, αλλά καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες τέτοιων περιστατικών.
Το Σωματείο Φίλων Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης επανήλθε στο θέμα ενημερώνοντας σχετικά την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης.
Στην επιστολή – απάντηση, η Εφορεία Αρχαιοτήτων σημειώνει μεταξύ άλλων:
«Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της έχει θέσει κατ’ επανάληψη υπ’ όψιν της Ιεράς Μητρόπολης και της εκκλησιαστικής επιτροπής του ναού το ζήτημα της χαλαρής και ακατάλληλης διαχείρισης του προαυλείου χώρου και της χρήσης του ως χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων, χωρίς όμως να μέχρι στιγμής να έχει αντιμετωπιστεί το ζήτημα» και εν συνεχεία προσθέτει:
«Κατόπιν τούτων, παρακαλούμε να λάβετε μέριμνα ώστε να σταματήσει αυτή η ασύμβατη με το μνημείο χρήση του περιβάλλοντος χώρου του. Θα θέλαμε να γνωρίζετε ότι οι διεθνείς οργανισμοί και ιδίως η UNESCO που προστατεύει τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς τηρεί συγκεκριμένα κριτήρια για την ένταξη και την παραμονή στον κατάλογό της,των μνημείων που έχει υπό την προστασία της. Μεταξύ αυτών των κριτηρίων είναι και η διαχείριση του περιβάλλοντος χώρου τους.
Στο πλαίσιο αυτό, παρακαλούμε θερμά να επιληφθείτε της υπόθεσης της στάθμευσης των οχημάτων στον περιβάλλοντα χώρο του Ι.Ν. Αγίας Σοφίας, ώστε να μην βρεθεί το Υπουργείο μας στη δυσάρεστη θέση να απειληθεί η παραμονή αυτού του τόσο σημαντικού εκκλησιαστικού μνημείου της πόλης μας, στον κατάλογο της UNESCO».
Αναλυτικά τα όσα αναφέρει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης. στην απάντησή της προς Σωματείο Φίλων Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης:
Με αφορμή το ανωτέρω σχετικό ηλεκτρονικό μήνυμα του Σωματείου Φίλων του Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης όπου επισημαίνεται για άλλη μία φορά το ζήτημα της στάθμευσης αυτοκινήτων στον περιβάλλοντα χώρο του ναού της Αγίας Σοφίας σας υπενθυμίζουμε ότι ο ναός αποτελεί μεν τον Καθεδρικό ναό όπου τελούνται οι επίσημες τελετές της πόλης, αφετέρου όμως αποτελεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο (Υ.Α. 15813/19-12-1961 ΦΕΚ 36/Β/3-2-1962) ενταγμένο στον κατάλογο μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Ο περιβάλλων χώρος του συνιστά κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο, οριοθετημένο δυνάμει της υπ’ αριθ. ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/ Φ34/47276/2881/22-8-2003 ΥΑ (ΦΕΚ 1348/Β/19-9-2003) εντός του οποίου διατηρούνται ορατά τα ερείπια της προγενέστερης πεντάκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, του 6ου αι.
Το πρόβλημα της στάθμευσης αυτοκινήτων στον αύλειο χώρο του καθεδρικού ναού της του Θεού Σοφίας, είναι από καιρού γνωστό στην Υπηρεσία. Καθημερινά και κυρίως τις Κυριακές και κατά τη διάρκεια Ιερών Μυστηρίων ο περιβάλλων χώρος του ναού μετατρέπεται σε υπαίθριο χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων.
Μάλιστα, όπως προκύπτει και από το ανωτ. σχετ. ηλεκτρονικό μήνυμα του σωματείου «Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου» παρατηρείται στάθμευση αυτοκινήτων ακόμη και τις βραδυνές ώρες, οπότε ο περίβολος θα έπρεπε να είναι κλειδωμένος. Επισημαίνουμε ότι καθώς το μνημείο βρίσκεται βυθισμένο σε σχέση με τις οδούς που το περιβάλλουν, η κάθοδος σε αυτό γίνεται μέσω ράμπας στα νότια, που φράσσεται με μεταλλική πόρτα την οποία διαχειρίζεται αποκλειστικά το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του ναού. Η ράμπα καθόδου αυτοκινήτων προορίζεται αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση αναγκών των τελετών στον ναό και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για αδικαιολόγητη στάθμευση στον χώρο έμπροσθεν του ναού, ο οποίος μάλιστα αντιστοιχεί στον χώρο που καταλάμβανε ο νάρθηκας και η ανατολική στοά του αιθρίου της παλαιότερης βασιλικής και λειτουργεί ως χώρος σύναξης των πιστών ή των επισκεπτών του ναού.
Η Εφορεία μας στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της έχει θέσει κατ’ επανάληψη υπ’ όψιν της Ιεράς Μητρόπολης και της εκκλησιαστικής επιτροπής του ναού το ζήτημα της χαλαρής και ακατάλληλης διαχείρισης του προαυλείου χώρου και της χρήσης του ως χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων, χωρίς όμως να μέχρι στιγμής να έχει αντιμετωπιστεί το ζήτημα (ανωτ σχετ. 2-4).
Κατόπιν τούτων, παρακαλούμε να λάβετε μέριμνα ώστε να σταματήσει αυτή η ασύμβατη με το μνημείο χρήση του περιβάλλοντος χώρου του. Θα θέλαμε να γνωρίζετε ότι οι διεθνείς οργανισμοί και ιδίως η UNESCO που προστατεύει τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς τηρεί συγκεκριμένα κριτήρια για την ένταξη και την παραμονή στον κατάλογό της,των μνημείων που έχει υπό την προστασία της. Μεταξύ αυτών των κριτηρίων είναι και η διαχείριση του περιβάλλοντος χώρου τους.
Στο πλαίσιο αυτό, παρακαλούμε θερμά να επιληφθείτε της υπόθεσης της στάθμευσης των οχημάτων στον περιβάλλοντα χώρο του Ι.Ν. Αγίας Σοφίας, ώστε να μην βρεθεί το Υπουργείο μας στη δυσάρεστη θέση να απειληθεί η παραμονή αυτού του τόσο σημαντικού εκκλησιαστικού μνημείου της πόλης μας, στον κατάλογο της UNESCO.
Με την ευκαιρία σας γνωρίζουμε ότι στον ναό της του Θεού Σοφίας βρίσκονται σε εξέλιξη δύο έργα που εκτελούνται με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης:
1. «Αποκατάσταση των υπερώων του Ι. Ναού της Αγίας Σοφίας στη Θεσσαλονίκη» που θα ολοκληρωθεί στο Πρόγραμμα «Κεντρική Μακεδονία 2021-2027»
2. «SUB. 7.1.2 -Θεσσαλονίκη: Αγία Σοφία (ενεργειακή αναβάθμιση και ανάδειξη περιβάλλοντος)» που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Προσβλέπουμε στην αγαστή συνεργασία της Υπηρεσίας μας με την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και την Εκκλησιαστική Επιτροπή του ναού για την προστασία και ανάδειξη του εμβληματικού ναού της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης.