Αξίζει τελικά να ονειρεύεσαι;

Από το ξεκίνημα της δράσης της Parallaxi “Ή Θεσσαλονίκη Αλλιώς”, δυόμισι χρόνια πριν, μέχρι σήμερα και μετά από 22 μικρές και μεγάλες δράσεις στην πόλη, βάλαμε ένα στόχο, τον προφανή, της αλλαγής της καθημερινότητας και της κινητοποίησης όλων μας για ένα κοινό σκοπό, της αλλαγής νοοτροπίας απέναντι στο δημόσιο χώρο και της συνέργειας των ανθρώπων για μια καλύτερη πόλη. Βάλαμε όμως και ένα σκοπό, ακόμα πιο σημαντικό για μας. Από όλα όσα σχεδιάζουμε να μένει πάντα κάτι πίσω, είτε υλικό και απτό ως αποτέλεσμα, είτε ως παράδειγμα ενός νέου τρόπου χρήσης χώρων που θα μπορέσει να λειτουργήσει στο μέλλον σε μια κατεύθυνση κοινού καλού. Αντιληφθήκαμε από την αρχή πως τίποτε δεν θα είναι εύκολο, πως τα προβλήματα και οι αντιδράσεις θα είναι περισσότερες από ότι οι χαρές. Όμως αυτό είναι που το έκανε και πιο γοητευτικό.

Υπήρξαν μερικά παραδείγματα πραγμάτων που σχεδιάσαμε και εκτελέσαμε ή ματαιώσαμε που λειτούργησαν αποτρεπτικά, όμως συνεχίσαμε. Σήμερα, όμως, ένα περιστατικό στο ουσιαστικό για μας πείραμα με έκανε να νιώσω μια απίστευτη πίκρα, οργή και απογοήτευση και να μπω σε σκέψεις αν έχει νόημα να συνεχίζει κάνεις να παλεύει για ανέφικτα πράγματα.

Πριν φτάσω στο σημερινό θα ήθελα να αναφέρω δυο τρία ακόμα παραδείγματα σε αυτή την κατεύθυνση.

Σε κάθε περίπτωση που προσπαθήσαμε να τοποθετήσουμε σε δημόσιους χώρους αστικό εξοπλισμό που σχεδιάστηκε από σχεδιαστές για το “Θεσσαλονίκη Αλλιώς” αντιμετωπίσαμε την αντίδραση των άρχων ή των κατοίκων. Ας πούμε τα δύο εξαιρετικά πάρκινγκ ποδηλάτων που σχεδίασαν δυο λαμπερά μυαλά της πόλης στην πρώτη μας δράση, τοποθετήθηκαν πρόχειρα από την προηγούμενη δημοτική αρχή σε χώρους άκυρους και η μοίρα τους ήταν άτυχη. Το πρώτο εκλάπη από αγνώστους μπροστά από το άγαλμα του Βενιζέλου και το δεύτερο, τερματισμένο βρίσκεται αυτή τη στιγμή στον πεζόδρομο της Αγίας Σοφίας.

Πέρσι με τον αστικό εξοπλισμό που σχεδίασαν μερικοί από τους καλύτερους designers της πόλης η τύχη δεν ήταν καλύτερη. Λόγω μιας σειράς γραφειοκρατικών κολλημάτων τα περισσότερα από τα αντικείμενα, από κολωνάκια για πεζόδρομους μέχρι κούνιες για παιδικές χαρές δεν τοποθετήθηκαν ποτέ… Και να σκεφτεί κάνεις ότι δεν κόστιζαν όλα αυτά τίποτε στο Δήμο αφού κατασκευάστηκαν με δικά μας έξοδα και χορηγίες…

Στην περίπτωση της ακτής πίσω από το εμπορικό κέντρο Φλόριντα η εικόνα είναι το ίδιο απογοητευτική επτά μήνες μετά. Αφού την καθαρίσαμε με τη βοήθεια των εθελοντών και την αναπλάσαμε, την παραδώσαμε στο Δήμο Πυλαίας που ανήκει και φυσικά στα καταστήματα των κοντινών εμπορικών κέντρων που την άφησαν στην μοίρα της και μετατράπηκε ξανά σε σκουπιδότοπο.

Η πιο τραγική, όμως, κατάληξη ενός πειράματος είναι αυτό που συνέβη αυτή την εβδομάδα στο πάρκο της οδού Ιασωνίδου. Για την ιστορία να πω ότι μαζί με τον αρχιτέκτονα Πρόδρομο Νικηφορίδη επιλέξαμε το αδέσποτο οικόπεδο στη γωνία Ιασωνίδου και Ευριπίδου, ένα σκουπιδότοπο στην πραγματικότητα, και με τη βοήθεια εθελοντών και την ευγενική χορηγία εταιριών που ανέλαβαν τα έξοδα δενδροφυτεύσαμε, κατασκευάσαμε πρότυπα παγκάκια, καθαρίσαμε το χώρο και δημιουργήσαμε μια μικρή ανάπλαση που ενάμιση χρόνο τώρα άλλαξε λίγο το τοπίο της γειτονιάς. Στο διάστημα αυτό ο χώρος ξαναγέμισε σκουπίδια, καθώς κανείς από τις αρχές του Δήμου, τις πρώην ή τις τωρινές δεν έδειξε την ευαισθησία να μεταφέρει τους κάδους λίγο πιο πέρα από το πάρκο, μερικά από τα φυτά μαράθηκαν καθώς το κατάστημα που συνδέσαμε την παροχή νερού έκλεισε και η γειτονιά μάλλον αδιαφόρησε για την τύχη του πάρκου. Βρήκαμε χορηγούς για να αλλάξουν το δάπεδο, να τοποθετήσουν φωτισμό, κούνιες για τα παιδιά της γειτονιάς, νέα φυτά στη θέση των παλιών και φυσικά εθελοντές να υλοποιήσουν. Απευθύνθηκα στο δήμαρχο της πόλης για τα στοιχειώδη. Να συνδεθεί το πάρκο με ρεύμα και νερό και μια άδεια να δράσουμε. Ήταν εγκάρδιος, σε σχέση με τους προηγούμενος, όχι αρκούντως αποτελεσματικός ακόμη. Τα δεκάδες τηλεφωνήματα με τις υπηρεσίες του δήμου και τις αρμόδιες αντιδημαρχίες δεν έβγαλαν πουθενά. Κανενός είδους βοήθεια στην πράξη γιατί η κυριότητα του οικοπέδου αμφισβητείται. Το διεκδικεί το σύμπαν. Μια οικογένεια Οθωμανών που μένει στη Συρία, ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων, το τούρκικο κράτος και άλλοι μας είπαν. Πήραμε την απόφαση να συνεχίσουμε μόνοι. Χωρίς καμία επίσημη κάλυψη. Εκεί ήρθαμε αντιμέτωποι με τη γειτονιά. Συνεχίσαμε και παρά την όποια καχυποψία το πάρκο ολοκληρωμένο παραδόθηκε στη γειτονιά που το χάρηκε ενάμιση χρόνο τώρα.

Όμως ξαφνικά αυτή τη βδομάδα κάποιοι άγνωστοι σε μας εμφανίστηκαν ένα ωραίο πρωί, τοποθέτησαν πασάλους περίφραξης, ξήλωσαν τα παγκάκια και τις κούνιες κατέστρεψαν ότι είχαμε φτιάξει με κόπο πολύ. Κανείς δεν βρέθηκε να διαμαρτυρηθεί, καμία υπηρεσία δεν γνωρίζει ποιος και γιατί το έκανε. Η γειτονιά παρακολούθησε αμέτοχη την καταστροφική εξέλιξη. Οι φωτογραφίες του πριν και του μετά μιλάνε μόνες τους.

Μένει μόνο απογοήτευση για τους δεκάδες εθελοντές, τους μαθητές και τους ελάχιστους κατοίκους που δούλεψαν μαζί μας αφιλοκερδώς για αυτή τη μικρή όαση σε μια κόλαση τσιμέντου. Δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να δω το παρακάτω, δεν μπορώ παρά τις παρενέσεις των ανθρώπων που παλεύουμε παρέα αυτά τα χρόνια του Αλλιώς να φανώ αισιόδοξος. Για πρώτη φορά σκέπτομαι πως το κακό και η καφρίλα νικά κάθε όνειρο. Θα δούμε. Αν περάσετε από την Ιασωνίδου θα καταλάβετε για τι πράγμα σας μιλώ…