Θεσσαλονίκη: Αργεί η «αναζωογόνηση» των 10 εμπορικών δρόμων – Πιθανώς γιορτές με εργοτάξια στην Εγνατία

Αρκετό μέλλον φαίνεται πως έχουν ακόμα τα έργα που υλοποιούνται στην οδό Εγνατία και σε ακόμα εννιά εμπορικούς δρόμους του Δήμου Θεσσαλονίκης. Τα έργα αφορούν την «αστική αναζωογόνηση» δρόμων με σημαντική εμπορική κίνηση. Η προώθηση του project ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας από τη δημοτική αρχή του Κωνσταντίνου Ζέρβα και η χρηματοδότησή του, ύψους περίπου 30 εκ. ευρώ, γίνεται από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την πλήρη ανακατασκευή των πεζοδρομίων, την ενίσχυση των φυτεύσεων και την τοποθέτηση νέου αστικού εξοπλισμού (παγκάκια, φωτιστικά κ.α.).

Εκτός από την Εγνατία, οι άλλοι εννέα δρόμοι είναι οι εξής:

• Ολύμπου
• Κολωνιάρη
• Παναγίας Φανερωμένης
• Κλαυθμώνος
• Παπάφη
• 25ης Μαρτίου
• Μάρκου Μπότσαρη
• Βενιζέλου (Τριανδρία)
• Ελευθερίας (Τριανδρία)

Παρά τα αυταπόδεικτα οφέλη της ανάπλασης, από τη μεριά της δημοτικής αρχής εκφράζονται προβληματισμοί για τα όσα προβλέπει η μελέτη του έργου, την οποία καλείται τώρα να εφαρμόσει.

Το ιστορικό της ανάπλασης

Η μελέτη του έργου ανατέθηκε σε μελετητικό γραφείο στις αρχές του 2023 από την Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης (ΜΑΘ ΑΟΤΑ) και ολοκληρώθηκε τρεις μήνες μετά. Έπειτα, και μέχρι την αλλαγή της σκυτάλης στη δημαρχία, η διοίκηση Ζέρβα προχώρησε στην κατακύρωση του έργου σε ανάδοχο, ώστε να ξεκινήσει η κατασκευή του.

Στις αρχές του 2024, η νέα διοίκηση, του Στέλιου Αγγελούδη, προχώρησε στην υπογραφή της σύμβασης. Τα έργα ξεκίνησαν, τελικά, τον Ιανουάριο του 2025 από την οδό Μπότσαρη και μέσα στην άνοιξη ο εργολάβος εγκαταστάθηκε και στην Εγνατία.

Και αν στην Μπότσαρη οι εργασίες έχουν προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό (χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί ακόμα), στην Εγνατία ο δρόμος προβλέπεται μακρύς, εντείνοντας την όχληση στον πιο ιστορικό δρόμο της πόλης. Αυτήν την περίοδο, στρώνονται ξανά τα πεζοδρόμια στο ρεύμα προς ανατολικά, λίγο πριν τη Μητροπολίτου Γενναδίου. Η στάση λεωφορείων «Αγίας Σοφίας» έχει μετακινηθεί προσωρινά λίγο πιο πίσω και η μία λωρίδα κυκλοφορίας λειτουργεί προσωρινά ως λωρίδας όδευσης για τους πεζούς.

Ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων του Δήμου Θεσσαλονίκης, Πρόδρομος Νικηφορίδης, εκφράζει την ανησυχία του για τους ρυθμούς με τους οποίους εκτελούνται τα έργα, δεδομένου ότι τα περιθώρια είναι πολύ ασφυκτικά και λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης: «Θεωρητικά, το έργο των 10 δρόμων θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. Αλλά αυτό δύσκολα πρόκειται να συμβεί. Είναι ένα έργο που έχει πολλά προβλήματα, καθώς μελετήθηκε με προχειρότητα, χωρίς να έχει πάρει υπόψιν όλα τα δεδομένα. Γι’ αυτό προχωράει πολύ αργά, βασανιστικά, με πολλά προβλήματα», δηλώνει στην Parallaxi.

Στα μελετητικά προβλήματα του έργου έχουν να προστεθούν και άλλοι παράγοντες καθυστέρησης. Στην οδό Μπότσαρη, για παράδειγμα, υπάρχουν εκκρεμότητες με το ΔΕΔΔΗΕ, που καθυστερούν την ολοκλήρωση.

Οι αστοχίες της μελέτης

Στις συνθήκες υπό τις οποίες συντάχθηκε η μελέτη αναφέρθηκε πρόσφατα στο δημοτικό συμβούλιο και ο νυν αντιδήμαρχος Πρασίνου, Βασίλης Διαμαντάκης. Ο κ. Διαμαντάκης, ως διατελέσαντας πρόεδρος της ΜΑΘ ΑΟΤΑ, άσκησε κριτική στις συνθήκες υπό τις οποίες εκπονήθηκε η μελέτη, την οποία μοιράζεται και με την Parallaxi:

«Η μελέτη για τους 10 εμπορικούς δρόμους ανατέθηκε από τη ΜΑΘ το Φεβρουάριο του 2023, μαζί με τη μελέτη για την ανάπλαση της οδού Επταπυργίου στις Συκιές. Στο μεν έργο των Συκεών η μελέτη ολοκληρώθηκε σε 18 μήνες, στο έργο των εμπορικών δρόμων μόλις σε τρεις, και μάλιστα από ένα μελετητικό γραφείο στην Ηλεία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελλιπή γνώση των χαρακτηριστικών του κάθε δρόμου. Πάτησε σε δεδομένα της δεκαετίας του 2000, τότε που δεν υπήρχαν τα νέα δεδομένα, όπως οι σταθμοί του μετρό στην Εγνατία. Λόγω αυτών των παραλείψεων, η παραλαβή της μελέτης έγινε από τη διοίκηση της ΜΑΘ και όχι από την τεχνική της υπηρεσία».

Σύμφωνα με τον κ. Διαμαντάκη, όταν οι υπηρεσίες του Δήμου, επί Στέλιου Αγγελούδη πλέον, παρέλαβαν τη μελέτη, έκαναν 80 παρατηρήσεις που έπρεπε να θεραπευτούν. Αυτό, όμως, είναι πολύ δύσκολο, ως αδύνατο τώρα που το έργο έχει μέχρι και ενεργή σύμβαση με ανάδοχο.

«Ως αντιδήμαρχος Πρασίνου, θα ήθελα να σχολιάσω και το γεγονός ότι από το συνολικό προϋπολογισμό του έργου, μόνο το 5% προβλεπόταν να κατευθυνθεί στο πράσινο. Η μελέτη λέει να φυτευτούν μόνο 350 νέα δέντρα σε αυτούς τους δρόμους, ενώ θα μπορούσαν να γίνουν πολύ περισσότερες φυτεύσεις, αφού ούτως ή άλλως αναπλάθονται τα πεζοδρόμια. Προσπαθούμε τώρα, όσο μας επιτρέπεται να παρέμβουμε στη σύμβαση, να ζητήσουμε από τον εργολάβο να φτιάξει έστω κάποια παρτέρια σε σημεία με μεγάλα πεζοδρόμια».

Το χυτό δάπεδο «απειλείται» από τις εταιρείες κοινής ωφελείας

Μία από τις καινοτομίες (για τα ελληνικά δεδομένα) που φέρνει η ανάπλαση των 10 εμπορικών δρόμων είναι η στρώση των πεζοδρομίων με χυτό δάπεδο, αντί για τις κλασικές πλάκες που κυριαρχούν στο δημόσιο χώρο. Ανάλογο χυτό δάπεδο υπάρχει σε λίγα σημεία, κυρίως στα πεζοδρόμια της 30ης Οκτωβρίου και στη Νέα Παραλία.

Το βασικό πλεονέκτημα του χυτού δαπέδου είναι ότι δημιουργεί μια ενιαία, «μασίφ» επιφάνεια για περπάτημα, κάτι που δεν συμβαίνει στα κλασικά ελληνικά πεζοδρόμια με τις ξεκολλημένες και σπασμένες πλάκες.

Ο κ. Νικηφορίδης, μιλώντας με την ιδιότητα του αρχιτέκτονα της Νέας Παραλίας, εκφράζει τον προβληματισμό του για την επιλογή αυτού του υλικού σε δρόμους τόσο πολυσύχναστους.

«Το χυτό δάπεδο το βάλαμε στη Νέα Παραλία γιατί δεν υπάρχουν τριγύρω κτίρια που να χρειάζονται ρεύμα, νερό, δίκτυα και ό,τι άλλο. Είναι σίγουρο ότι το χυτό δάπεδο στους 10 εμπορικούς δρόμους θα καταλήξει γεμάτο μπαλώματα από τα σκαψίματα των εταιρειών κοινής ωφελείας. Και επειδή το χυτό δάπεδο δεν είναι ένα τυποποιημένο υλικό, όπως οι πλάκες, αλλά παράγεται από τα αδρανή υλικά των λατομείων, κάθε μπάλωμα θα έχει άλλη σύσταση και χρώμα σε σχέση με το αρχικό υλικό, και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι κακό», σχολιάζει.

Ένα από τα δεδομένα που δεν είχε λάβει υπόψιν της η μελέτη είναι η τοποθέτηση άλλου τύπου δαπέδου (γκρι πλακάκια) γύρω από τους σταθμούς του μετρό. Καθότι το έργο είναι χρηματοδοτούμενο από το ΕΣΠΑ, για μία πενταετία δεν μπορεί να γίνει καμία αλλαγή σε ό,τι το αφορά. Οπότε, έπρεπε να προσαρμοστεί και η υπόλοιπη Εγνατία σε αυτό το δεδομένο και όχι το ανάποδο.

Για αυτόν το λόγο, οι υπηρεσίες του Δήμου προσάρμοσαν, στο βαθμό που γινόταν, το εκτελεστέο έργο, και έτσι πλέον στο μεγαλύτερο μέρος του δρόμου τοποθετούνται πλάκες. Στους υπόλοιπους εννιά δρόμους θα παραμείνει η επιλογή του χυτού δαπέδου.

Πάλη με το χρόνο, ενώ τα Χριστούγεννα πλησιάζουν

Όποιο δάπεδο και αν τοποθετηθεί τελικά, το ζητούμενο είναι να γίνει γρήγορα. Αφού, σύμφωνα με τους αρμόδιους, οι αναπλάσεις δύσκολα θα έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τέλη του έτους, είναι αρκετά πιθανό ότι οι Θεσσαλονικείς θα κάνουν γιορτές με εργοτάξια στην Εγνατία, έναν μόλις χρόνο αφού απαλλάχθηκαν οριστικά από τις εργοταξιακές καταλήψεις του μετρό.

Ο κ. Νικηφορίδης σχολιάζει: «Υπάρχουν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις με έργα του Ταμείου Ανάκαμψης σε όλη την Ελλάδα, οπότε πιστεύουμε ότι θα δοθεί κάποια παράταση. Θα πρέπει μέσα σε αυτήν να “τρέξει” όσο πιο γρήγορα γίνεται η ανάπλαση των εμπορικών δρόμων και να ολοκληρωθεί», παραδέχεται ο κ. Νικηφορίδης. «Εμείς πιέζουμε πάρα πολύ στις συσκέψεις. Στέλνουμε έγγραφα. Πιέζουμε τον ανάδοχο. Ζητάμε να μπουν και άλλα συνεργεία. Αν συμβεί αυτό, τότε ίσως να τελειώσουμε έστω με την Εγνατία μέχρι τα Χριστούγεννα».

Μετά την Μπότσαρη και την Εγνατία, σειρά παίρνουν τα έργα στην οδό Κολωνιάρη και εντός του Οκτωβρίου αναμένεται να ακολουθήσει η Ολύμπου, και λίγο πιο μετά η Παναγίας Φανερωμένης και η Κλαυθμώνος.