«Θεσσαλονίκη για Όλους»: Ερωτήματα και προτάσεις για το Flyover

Ανακοίνωση για την έναρξη των εργασιών για το Flyover στην Περιφερειακή Οδό Θεσσαλονίκης εξέδωσε η παράταξη «Θεσσαλονίκη για όλους».

Σε αυτήν αναφέρονται τα εξής:

Σήμερα Παρασκευή 10 Νοεμβρίου αρχίζουν και επίσημα οι εργασίες για το fly over. H τοπική κοινωνία είναι θορυβημένη και τρομαγμένη. Αυτό οι εθνικές και τοπικές πολιτικές ηγεσίες αρνούνται να το διαγνώσουν και να το θεραπεύσουν. Αφουγκραζόμενοι τον γενικό προβληματισμό και την ανησυχία των πολιτών της Θεσσαλονίκης, θέτουμε συγκεκριμένα ερωτήματα και προτάσεις:

Δέκα και πλέον μήνες μετά την υπογραφή της Σύμβασης για την υλοποίηση του Έργου της Υπερυψωμένης Ταχείας Λεωφόρου (Υ.Τ.Λ.) και τη σχετική «πανηγυρική» παρουσία του ίδιου του Πρωθυπουργού στις 19.12.2022, ως κοινωνία της Θεσσαλονίκης εξακολουθούμε να μην έχουμε επαρκή ενημέρωση για το έργο, ενώ ακόμη και ο τεχνικός κόσμος της πόλης δεν διαθέτει επαρκή εικόνα των μελετών. 

Σε μια εποχή όπου η διαβούλευση αποτελεί αναγκαιότητα κάθε ευνομούμενης πολιτείας και τα ανοικτά δεδομένα βασική προϋπόθεση για την πρόοδο κάθε κοινωνίας, οι αρμόδιοι επιμένουν στις κλειστές πόρτες και στα σφραγισμένα συρτάρια. Με τη στάση τους αυτή, αυξάνουν την ανησυχία και την καχυποψία των κατοίκων της Θεσσαλονίκης, αλλά ταυτόχρονα δημιουργούν και καταστάσεις διλήμματος και διχασμού. 

Η «Θεσσαλονίκη για Όλους» είναι η μόνη δημοτική παράταξη, η οποία έχει συντάξει ολοκληρωμένες και κυρίως εφαρμόσιμες και ρεαλιστικές προγραμματικές θέσεις για τη βιώσιμη αστική κινητικότητα στη Θεσσαλονίκη. Έχοντας το ίδιο αίσθημα ευθύνης απέναντι στους συμπολίτες μας, προσεγγίζουμε σήμερα με νηφαλιότητα και με ρεαλισμό το ζήτημα της υλοποίησης της Υ.Τ.Λ., με σκοπό την ανάδειξη σημαντικών ζητημάτων και προβλημάτων και τη διατύπωση εποικοδομητικών προτάσεων. Εκτιμούμε ότι το ζήτημα της Υ.Τ.Λ. χωρίζεται σε 2 επιμέρους θέματα: 

• • 1ο: Στη σκοπιμότητα του Έργου: Είναι η Υ.Τ.Λ. ένα χρήσιμο έργο; Θα συνδράμει, αν και όταν ολοκληρωθεί, στον στόχο της βιώσιμης αστικής κινητικότητας; Θα κατασκευαστεί και θα λειτουργεί με τον απαιτούμενο σεβασμό στους οδηγούς και στο περιβάλλον; 
• 2Ο: Στις δυσμενέστατες επιπτώσεις στην καθημερινότητα της πόλης κατά τη διάρκεια της -κατ’ ελάχιστον- 4ετούς κατασκευής του: Έχουν εντοπιστεί αυτές οι επιπτώσεις; Είναι διαχειρίσιμες; Αξίζει εδώ να επισημανθεί ότι ήδη έχει παρέλθει ο πρώτος χρόνος της τετραετούς σύμβασης, χωρίς καμία εξέλιξη στο έργο, με αποκλειστική υπαιτιότητα της πολιτείας.  

Σχετικά με το 1ο θέμα: Κανένα από τα παραπάνω γενικά ερωτήματα δεν έχει απαντηθεί από τους αρμοδίους. Το αντίθετο! Τα πάντα καλύπτει μια αδικαιολόγητη σιωπή. Θέλοντας, λοιπόν, να αξιολογήσουμε υπεύθυνα τα πιθανά οφέλη και τις δυσμενείς επιπτώσεις του έργου και να προχωρήσουμε σε εμπεριστατωμένες προτάσεις, θέτουμε τα ακόλουθα πιο εξειδικευμένα ερωτήματα:

• Το Έργο εντάσσεται στο Ενιαίο Στρατηγικό Σχέδιο Υποδομών Μεταφορών Θεσσαλονίκης ή σε έστω σε άλλο εγκεκριμένο Σχέδιο/ Πλάνο κ.λπ.;
• Ποια είναι τα συμπεράσματα της Μελέτης Σκοπιμότητας και της Μελέτης Κόστους-Οφέλους του Έργου;
• Υπάρχει ολοκληρωμένη Μελέτη Κυκλοφοριακών Προβλέψεων και Επιπτώσεων καθώς και Μελέτη Προέλευσης-Προορισμού Αστικών Μετακινήσεων; Αν ναι, περιλαμβάνουν το Πολεοδομικό Συγκρότημα ή περιορίζονται μόνο στην περιοχή της Εσωτερικής Περιφερειακής; Σε ποια δεδομένα έχουν στηριχθεί και ποια είναι τα αποτελέσματά τους;
• Έχουν αξιολογηθεί οι επιπτώσεις στην κυκλοφορία εκατέρωθεν της Υ.Τ.Λ., δηλαδή στους κόμβους και στα τμήματα της υπόλοιπης εσωτερικής Περιφερειακής ανατολικά και δυτικά; 
• Ποια είναι η τελική προτεινόμενη χάραξη του Έργου;
• Έχουν αξιολογηθεί επαρκώς όλες οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του Έργου; Υπάρχουν προβλέψεις για ζητήματα όπως ο φυσικός δροσισμός της πόλης, οι εκπομπές καυσαερίων και η φύτευση νέων δέντρων; 

Σχετικά με το 2ο θέμα, καταρχάς υπενθυμίζουμε ότι η έναρξη της συμβασιοποίησης του Έργου, πραγματοποιήθηκε στις 19.12.2022, παρουσία του ίδιου του Πρωθυπουργού και της πλειοψηφίας των τοπικών παραγόντων.  Οι αρμόδιοι, λοιπόν, είχαν 10 και πλέον μήνες να μελετήσουν, να αποφασίσουν, να υλοποιήσουν δοκιμαστικά και να αξιολογήσουν σοβαρές παρεμβάσεις με μόνιμο και βιώσιμο χαρακτήρα για τη βελτίωση της κινητικότητας στον αστικό ιστό της Θεσσαλονίκης.

Αντί αυτού, σπατάλησαν πολύτιμο χρόνο περίπου 8 μηνών, πριν τελικά συγκροτήσουν μια πολυμελή επιτροπή, η οποία, σε κατάσταση πανικού, προτείνει κοινά διαχειριστικά μέτρα αμφίβολης εφικτότητας και ακόμη πιο αμφίβολης αποτελεσματικότητας, επιδίδεται σε εξαγγελίες επικοινωνιακού χαρακτήρα, λαμβάνει αποφάσεις με άγαρμπο τρόπο, χωρίς διαβούλευση, μελέτη και μακρόπνοη οπτική, και παράλληλα απειλεί να καταργήσει τα εναπομείναντα πετυχημένα μέτρα βιώσιμης κινητικότητας, όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει με τη φημολογούμενη-κυοφορούμενη πρόταση ακύρωσης του ποδηλατοδρόμου στη Λεωφόρο Νίκης. 

Στους 10 και πλέον μήνες, οι αρμόδιοι θα μπορούσαν να είχαν υλοποιήσει ή έστω δρομολογήσει τα αυτονόητα, τα οποία θυμίζουμε, όπως και προγραμματικά είχαμε αναφέρει, παρακάτω:

• Για τη δημόσια αστική συγκοινωνία:

• Τις εξελίξεις για τη μετάβαση στη μετά Ο.Α.Σ.Θ. εποχή, καθότι η σύμβαση παροχής συγκοινωνιακού έργου με τον Οργανισμό λήγει στις 31.12.2023. 
• Τις διαδικασίες για την όσο το δυνατόν ταχύτερη προμήθεια και ένταξη στο δίκτυο αστικών συγκοινωνιών επαρκούς αριθμού λεωφορείων. Τα νέα λεωφορεία, αφενός θα ενταχθούν το νωρίτερο τον Απρίλιο του 2024 και αφετέρου δεν θα καλύψουν το σύνολο των αναγκών. Ζητούμε, λόγω των έκτακτων συγκοινωνιακών συνθηκών, να μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη ο στόλος των νέων λεωφορείων που προορίζεται για την Αθήνα. 
• Την πρόσληψη επαρκούς αριθμού νέων οδηγών αστικών λεωφορείων. Μέρος των αστικών λεωφορείων δεν μπορεί να δρομολογηθεί λόγω έλλειψης οδηγών.
• Την επαναλειτουργία των υφιστάμενων λεωφορειολωρίδων και επαρκή επιτήρηση με μηχανικά μέσα (κάμερες) και μοτοσικλετιστές της Τροχαίας. Τη λειτουργία μελλοντικά νέων λεωφορειολωρίδων.
• Ελκυστικότερη τιμολογιακή πολιτική. Ενδεχομένως και δωρεάν μετακίνηση για τους Θεσσαλονικείς με τον Ο.Α.Σ.Θ. μέχρι και την έναρξη λειτουργίας του ΜΕΤΡΟ, όπου θα πρέπει να υπάρξει ενιαίο ηλεκτρικό εισιτήριο.

• Για την κατασκευή του Μετρό, τις υποσχέσεις που είχαν ακουστεί από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό στις 19.12.2022 περί λειτουργίας του στις αρχές του 2024. 
• Για τη διαχείριση της κυκλοφορίας:

• Την εκτίμηση και καταρχάς αξιολόγηση, με τη βοήθεια των απαιτούμενων επιστημονικών υπολογιστικών εργαλείων, των επιπτώσεων της μείωσης των λωρίδων της Περιφερειακής σε σχεδόν μιάμιση και ενδεχομένως σε μία λόγω των έργων.
• Την κατάρτιση ή/και αναθεώρηση των απαιτούμενων σχεδίων έκτακτων αναγκών και επέμβασης στην περίπτωση ατυχημάτων στον Περιφερειακό, όπως και εντός αστικού ιστού.
• Την αναπροσαρμογή του ωραρίου λειτουργίας των φορτο-εκφορτώσεων.
• Την αναπροσαρμογή του ωραρίου αποκομιδής των απορριμματοφόρων.
• Για τη μικροκινητικότητα, μέτρα ενίσχυσης του ποδηλάτου.
• Τον συνυπολογισμό του δις ψηφισθέντος από το δημοτικό συμβούλιο της Θεσσαλονίκης Σχεδίου Αστικής Βιώσιμης Κινητικότητας (Σ.Β.Α.Κ.)

Αντί των παραπάνω οι «αρμόδιοι» στέλνουν τελεσίγραφα στους κατοίκους (περίπτωση στάθμευσης στη Νέα Εγνατία), κουνούν επικριτικά το δάχτυλο στους πολίτες, χαρακτηρίζοντάς τους γκρινιάρηδες και ανακαλύπτουν τη λύση των προβλημάτων στην … παραψυχολογία. 

Οι «αρμόδιοι» δεν μπορούν να υποστηρίξουν ότι δεν είδαν, δεν άκουσαν, δεν γνώριζαν. Είναι υπόλογοι για την καθυστέρηση της λήψης των όποιων αποφάσεων και του χάους που αναμένεται να δημιουργηθεί. 

Εκτιμούμε ότι επιβάλλεται η μετάθεση της έναρξης της κατασκευής της Υ.Τ.Λ. κατά 5 μήνες, δηλαδή στις αρχές της άνοιξης, έως ότου τα προτεινόμενα μέτρα αξιολογηθούν επαρκώς, ο στόλος των αστικών λεωφορείων ενισχυθεί και ο πολίτης εκπαιδευτεί στη νέα πραγματικότητα. Δεν ζητούμε νέο χρόνο, αλλά αυτόν (και μάλιστα τον μισό από το 10μηνο διάστημα) που οι αρμόδιοι κατασπατάλησαν από τον Δεκέμβριο του 2022.

Για την ΥΤΛ, η παρουσία μας όχι μόνο δεν ολοκληρώνεται με το παρόν κείμενο, αλλά τώρα είναι που ξεκινά. Είμαστε έτοιμοι, εφόσον κληθούμε σε μια σοβαρή δημόσια συζήτηση, να καταθέσουμε τις θέσεις και τις προτάσεις μας. Από την πλευρά μας, θα προβούμε στις απαραίτητες ενέργειες εντός και εκτός του Δημοτικού Συμβουλίου για την ολοκληρωμένη ενημέρωση των συμπολιτών μας και την αναχαίτιση σημαντικού μέρους της επερχόμενης ταλαιπωρίας τους.