Θεσσαλονίκη: Τα ασπρόμαυρα Χριστούγεννα της δεκαετίας του 50 και 60
Όταν τα Χριστούγεννα και οι φωτογραφίες δίπλα στο στολισμένο δέντρο ήταν ολόκληρη ιεροτελεστία για τις οικογένειες
Την εποχή που γέμιζε η Θεσσαλονίκη ανθρώπους με στολές Αη Βασίλη, με γενειάδες από βαμβάκι που… ξεφτούσαν, παιδάκια να σκαρφαλώνουν χαρούμενα σε άρματα με λαμπιόνια που στήνονταν σε πλατείες και φωτογραφίες με ολόκληρη την οικογένεια να ποζάρει δίπλα στο στολισμένο δέντρο, ανασυνθέτει ένας από τους μεγαλύτερους συλλέκτες της χώρας μας, ο Αρης Παπατζήκας, σταχυολογώντας σπάνιες λήψεις από το πλούσιο αρχείο του αποκλειστικά για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Με σχεδόν 20.000 φωτογραφίες στην κατοχή του, που συνέλεξε τα τελευταία περίπου 35 χρόνια, ο κ. Παπατζήκας διαλέγει εικόνες της γιορτινής Θεσσαλονίκης της δεκαετίας του 1950 και του 1960 όπου κυριαρχεί το ασπρόμαυρο. Είναι άλλωστε το αγαπημένο του… χρώμα στις φωτογραφίες αφού, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι έγχρωμες δεν έχουν μεγάλη συλλεκτική αξία και μπορεί κανείς να τις βρει ευκολότερα.
Μέσα στα αστικά σαλόνια εκείνων των δεκαετιών, την περίοδο των Χριστουγέννων, οι πόζες είναι δίπλα στο στολισμένο δέντρο, με τα παιδιά να κρατούν χαρούμενα τα καινούργια τους παιχνίδια, τις τεράστιες κούκλες, τα λαμαρινένια αυτοκινητάκια ή να ιππεύουν ξύλινα αλογάκια.
«Εκείνες τις δεκαετίες, το “κλικ” ήταν μια ιεροτελεστία. Μαζεύονταν πολλά άτομα, όπως οικογένειες δίπλα στο Χριστουγεννιάτικο δέντρο, γιατί ήθελαν με ένα “κλικ” να συμπεριλάβουν πολλούς.
Αργότερα, αυτό ήταν κάτι που δεν το πολυσκέφτονταν και άρχισαν να ποζάρουν μόνοι τους οι άνθρωποι, κάτι που για μένα στη φωτογραφία, δεν έχει ενδιαφέρον, είναι βαρετό» επισημαίνει ο κ. Παπατζήκας προσθέτοντας ότι η ασπρόμαυρη φωτογραφία κυριαρχούσε μέχρι το 1960-’65 αλλά μετά βγήκαν στην αγορά οι πολύ φθηνές έγχρωμες μηχανές με πολύ κακούς, όπως λέει, φακούς, με αποτέλεσμα να αρχίσει να φθίνει η φωτογραφία.
Ο ίδιος εκτιμά τις λαϊκές, ανώνυμες φωτογραφίες, τις όμορφες και καθαρές που σου «χαϊδεύουν» , όπως σημειώνει, «τα μάτια». Άλλωστε ο 61χρονος εκπαιδευτικός ξεκίνησε τη συλλογή του ορμώμενος από την αγάπη του για τη φωτογραφία, με το ενδιαφέρον του να κατακτούν μόνο οι πρωτόλειες φωτογραφίες ενώ δεν παίρνει ποτέ απευθείας από οικογένειες, από τα προσωπικά τους δηλαδή άλμπουμ.
Σημειώνεται ότι ο κ. Παπατζήκας έχει συνεργαστεί πολλές φορές με μουσεία και ιδρύματα, όπως και με συγγραφείς, για την έκθεση συλλεκτικών φωτογραφιών ή έκδοση λευκωμάτων.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Νατάσα Καραθάνου
*φωτογραφίες από τη συλλογή του Αρη Παπατζήκα που παραχώρησε ο συλλέκτης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ
