Thinking Abyss: Ένα (ελπιδοφόρο) project για τη δημοσιογραφία από φοιτητές του ΑΠΘ
Ο εμπνευστής του project, Δημήτρης Ελευθεριάδης για την εκδήλωση στο ΑΠΘ στις 18/12, το ξεκίνημα του εγχειρήματος και την θέση της ομάδας στις σύγχρονες εξελίξεις
Την Τετάρτη 18/12 θα παρουσιάσει εθελοντική δημοσιογραφική ομάδα του Thinking Abyss μια δουλειά μηνών που αποτελεί και το 2ο τεύχος του περιοδικού Thinking Abyss με αφιέρωμα «Η Gen Z στην Παγκόσμια Δίνη της Κάλπης». Μία δουλειά που αποδεικνύει πως το Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ είναι ικανό να ανταπεξέλθει κανονικά στην αγορά εργασίας, όσο και στην κοινότητα της Θεσσαλονίκης. Ταυτόχρονα δείχνει έναν εναλλακτικό τρόπο εισχώρησης στην δημόσια σφαίρα και διεκδίκησης δημοσίου λόγου για τη γενιά μας.
Φοιτητές, αποφοίτους, καθηγητές, δημοσιογράφοι και επικοινωνιολόγοι, καλλιτέχνες είναι προσκεκλημένοι την Τετάρτη 18/12 στις 19:30 στο αμφιθέατρο 4ΝΟΕ στην Νομική ΑΠΘ. Εκεί θα υπάρξει συζήτηση για τις εκλογές σε Ελλάδα, Ευρώπη και κόσμο, για τις υποκλοπές, ζητήματα ΑμεΑ, έμφυλα, υπερτουρισμό, για την πόλη, την γενιά Z, τη δημοσιογραφία.
Στην εκδήλωση έχουν προσκληθεί να προλογίσουν ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Αγγελούδης, ο Διευθυντής της ΕΣΗΕΜ-Θ κ. Κοτσιφός, η Διευθύντρια Ενημέρωσης της ΕΡΤ3 κ. Σάπικα, ο Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών κ. Φραγκονικολόπουλος και ο Πρόεδρος του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ κ. Μπαλτζής. Ύστερα, ο Δημήτρης Ελευθεριάδης, αρχισυντάκτης του περιοδικού και συντονιστής του ευρύτερου project Thinking Abyss θα ανέβει στο βήμα, καλώντας, τέλος, και συστήνοντας τα παιδιά της ομάδας στο κοινό, ώστε να ακολουθήσει QnA με όλους συμμετέχοντες. Η εκδήλωση θα βιντεοσκοπηθεί και θα βρίσκεται στο κανάλι της ομάδας στο YouTube.
Για την υλοποίηση του project συμμετείχαν εθελοντικά δεκαπέντε άτομα, εκ των οποίων οι έντεκα φοιτητές του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ.
Επικοινωνήσαμε με τον Δημήτρη και συζητήσαμε για όλα αυτά τα ωραία και ενδιαφέροντα που οραματίστηκε και υλοποιεί στην ουσία με την παρέα του. Μιλήσαμε για την αφετηρία του ταξιδιού και οι απαντήσεις, όπως πρόδιδε ήδη και το όλο εγχείρημα, είναι τουλάχιστον ελπιδοφόρες.
«Στο τεύχος ταξιδεύουμε από την εμφατική επικράτηση Τραμπ στις ΗΠΑ έως το σκάνδαλο των υποκλοπών, από τη σύγκρουση ψηφιακού και παραδοσιακού πολιτεύεσθαι στη Γαλλία μέχρι τα εργασιακά εμπόδια που καλούνται να υπερπηδήσουν καθημερινά τα ΑμεΑ, από τη διαφορετική νόηση περί δημοκρατίας στην Ιορδανία έως τις μαρτυρίες γυναικών δημοσιογράφων περί έμφυλων διακρίσεων, από την άνοδο των Εργατικών στην πάλαι πότε Αυτοκρατορία όπου ο ήλιος δεν δύει ποτέ στον υπερτουρισμό της Ρόδου και από την Ερτνογανική Τουρκία ως το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης», ξεκινά ο Δημήτρης, περιγράφοντας τι περίπου θα συζητηθεί και την Τετάρτη στην εκδήλωση.
«Για μένα το τεύχος αυτό αποτελεί ένα κοινωνικοπολιτικό αποτύπωμα. Το αποτύπωμα της γενιάς των social, της απάθειας ή του καναπέ όπως αρέσει σε ορισμένους να συμπεραίνουν υποτιμητικά, σε μία χρονιά κομβική για τις παγκόσμιες εξελίξεις. Οι 29 εκ των 64 σελίδων που αριθμεί συνιστούν αφιέρωμα στις εκλογές παγκοσμίως, καθώς το 2024 αποτέλεσε χρονιά με πολυάριθμες και διαφορετικών ειδών εκλογικές αναμετρήσεις ανά τον κόσμο (4,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι κατοικούν σε χώρες όπου στήνονται εθνικές κάλπες). Το παράδοξο;
Περισσότερες εκλογές δεν συνεπάγονται και περισσότερη δημοκρατία! Μάλιστα, η βιβλιογραφία διεθνώς περιγράφει στις καλύτερες περιπτώσεις ένα πολίτευμα που νοσεί.
Οι υπόλοιπες σελίδες επιδίδονται σε κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν τη γενιά μας, αλλά και σε τοπικά γεγονότα της πόλης. Επιχειρούμε, έτσι, να συνδυάσουμε το ευρωπαϊκό και διεθνές στοιχείο, με το τοπικό και καθημερινό»
Για την δημιουργία αυτού του τεύχους μιλήσαμε με την ομάδα με δεκάδες παιδιά της ηλικίας μας, εντός και εκτός συνόρων, αλλά και με καθηγητές και πολιτικούς αναλυτές Ελλάδας και εξωτερικού. Η εικόνα απάθειας που επικρατεί είναι μόνο η μισή αλήθεια. Υπάρχει θέληση, ενδιαφέρον, απλώς προς διαφορετική κατεύθυνση και με διαφορετικό τρόπο από προηγούμενες γενιές. Περιβάλλον, οι πόλεμοι σε Γάζα και Ουκρανία, συμπεριληπτικότητα, οικονομικές ανισότητες, μεταναστευτικό και ανεργία είναι τα κυρίαρχα ζητήματα. Μπορεί να μην κάθονται σήμερα όλοι με τις ώρες να συζητούν για πολιτική ή να διαβάζουν πολιτική φιλοσοφία, όπως ισχυρίζεται ότι γινόταν εκτεταμένα η γενιά του πολυτεχνείου, όμως και συζητήσεις γίνονται και δράσεις υπάρχουν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Γαλλία, όπου παρά την ορμή της Λεπέν και τη διεισδυτικότητα του Μπαρντελά στα social, η αριστερά που πολιτεύτηκε πιο “παραδοσιακά” σημείωσε υψηλότερα νούμερα στην γενιά μας» αναφέρει.
Συζητήσαμε και για το πως ξεκίνησε το όλο project. Τι ήταν αυτό που οδήγησε από τη θεωρία στην πράξη; Φυσικά, φοιτητές δημοσιογραφίας δεν είναι ξένο να ξεκινούν τέτοιες πρωτοβουλίες. Αλλά ο τρόπος διαφέρει ριζικά, τα βήματα οδεύουν σε άλλο μονοπάτι, πέραν του «πέπλου» του τμήματος.
«Το project ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2022 με αφετηρία την διαπίστωση ότι τα σημερινά μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιβάλλουν μία συντομία στην πληροφορία, που συχνά οδηγεί σε υπεραπλουστεύσεις, παρεξηγήσεις ή και παραπληροφόρηση» ξεκινά. «Επιπλέον, δεν υπάρχουν και περιορισμοί στα σχόλια, με αποτέλεσμα συχνά ο διάλογος να χάνει σε ποιότητα ή και να παρατηρούνται φαινόμενα ρητορικών μίσους. Δημιούργησα, λοιπόν, μία πλατφόρμα, ώστε να υφίσταται ένας ασφαλής χώρος για κάποιον να εκφραστεί και να συζητήσει εκτενέστερα στο πλαίσιο αλληλοσεβασμού, η οποία προς το παρόν έχει τη μορφή ιστοσελίδας (www.thinkingabyss.com). Απώτερος στόχος είναι η δημιουργία εφαρμογής κοινωνικής δικτύωσης με αλγόριθμο ειδικά σχεδιασμένο για την καταπολέμηση της πόλωσης και υπέρ της πολύπλευρης ενημέρωσης.
Την άνοιξη του 2022 ξεκίνησε την λειτουργία του και το κανάλι μας στο YouTube όπου δημοσιεύονται εκπομπές και podcast νέων ανθρώπων, σε μία προσπάθεια η γενιά μας να αρχίσει να παίρνει τον χώρο των μέσων στα χέρια της. Ήδη στα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας, έχουμε 100+ δημιουργούς που δημοσιεύουν τα κείμενά τους στην πλατφόρμα, 1000+ ακόλουθους στα social (instagram, facebook, tiktok, YouTube), 150+ μέλη.
Πλέον επιχειρούμε να προσδώσουμε και μία καθαρά δημοσιογραφική διάσταση στο εγχείρημα. Τον Φεβρουάριο εκδώσαμε το πρώτο τεύχος του περιοδικού μας, τον Σεπτέμβριο του 2023 δημιουργήσαμε εκπομπή (#ThessVote) όπου φιλοξενήθηκε η πλειοψηφία των υποψηφίων δημάρχων Θεσσαλονίκης, ενώ στα social παράγουμε περιεχόμενο σε θεματικές όπως το #SetTheAgenda (ευρωπαϊκά θέματα), #CineTalks (κινηματογράφος) και το #PoliticsReport (εγχώρια πολιτική). Μάλιστα, τον Σεπτέμβριο του 2024, στα πλαίσια του #SetTheAgenda, εκπροσώπησα ως ανταποκριτής την ομάδα στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από όπου παράχθηκε περιεχόμενο στα social με ευρωβουλευτές από τα τέσσερα μεγαλύτερα κόμματα του Ελληνικού Κοινοβουλίου.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Από τον περασμένο Φεβρουάριο αποτελούμε νόμιμα ιδρυθέν νομικό πρόσωπο με συγκεκριμένους κοινωνικούς στόχους. Η μεγαλύτερη πρόκληση για το μέλλον; Η οικονομική βιωσιμότητα του εγχειρήματος. Η όρεξη και το πάθος είναι απαραίτητα αλλά σε φτάνουν ως ένα σημείο.
Κάποια στιγμή χτυπά την πόρτα ο βιοπορισμός. Ωστόσο, είμαστε αισιόδοξοι.
Όσο για το πως στέκεται η ομάδα απέναντι στις σημερινές πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις- που είναι πολλές- ο Δημήτρης απαντά:
«Πρώτη πάντα οφείλουμε να βάζουμε την έρευνα και τα γεγονότα. Ωστόσο, ατόφια αντικειμενικότητα δεν υπάρχει. Ακόμη και η επιλογή των θεμάτων με τα οποία θα ασχοληθούμε (agenda setting) ενέχει υποκειμενικότητα. Γι’ αυτό είμαι πολύ χαρούμενος που στην ομάδα έχουμε δεκαπέντε διαφορετικές φωνές, απόψεις, σκέψεις, που εκφράζονται, αντιπαρατίθενται, συντίθενται. Η πολυσυλλεκτικότητα είναι πολύ σημαντική για μας και ένας από τους βασικούς λόγους που ξεκίνησε το εγχείρημα: να σπάσουμε echo chambers και filter bubbles και να δημιουργήσουμε διάλογο ανάμεσα σε ανθρώπους με διαφορετικά δημογραφικά, ιδεολογικά, ψυχογραφικά και πολιτικά χαρακτηριστικά. Κανένας δεν κατέχει ολόκληρη την αλήθεια και σχεδόν πάντοτε υπάρχουν αποχρώσεις, όχι άσπρο-μαύρο.
Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η δημοσιογραφία είναι λειτούργημα, έχει δηλαδή συγκεκριμένους κοινωνικούς σκοπούς να επιτελέσει, με έναν από τους βασικότερους το έλεγχο της εύρυθμης λειτουργίας των θεσμών και της (κατά)χρήσης της εξουσίας. Η κριτική, λοιπόν, είναι απαραίτητη και ωφέλιμη, δεν είναι ούτε “γκρίνια”, ούτε “μίρλα” όπως θέλουν ορισμένα αφηγήματα να την βαφτίζουν τελευταία. Όπως έχει πει και ο Τζωρτζ Όργουελ, δημοσιογραφία που δεν ενοχλεί συνιστά δημόσιες σχέσεις».
Γνωρίζοντας προσωπικά τόσο τον Δημήτρη όσο και την ομάδα, βλέπω παιδιά που έχουν πραγματικά όρεξη να τρέξουν, να κοπιάσουν και να παράγουν. Και αυτό είναι από μόνο του αξιοσημείωτο. Το Thinking Abyss αποτελεί παράδειγμα για το πως να περάσεις από την θεωρία στην πράξη, να πάρεις το ρίσκο. Και, ίσως ο δρόμος σε βγάλει μπροστά σε εμπειρίες που δεν περίμενες…