Τρία έργα που θα αναβαθμίσουν το πρόσωπο της Θεσσαλονίκης

 

Ήταν πριν λίγες μέρες που ο Θανάσης Παπάς, καλεσμένος σε εκπομπή της ΕΡΤ3 που αφορούσε στην πώληση της Αγοράς Μοδιάνο, μίλησε για την πρόθεση του Δήμου για παρεμβάσεις στην Βασιλέως Ηρακλείου με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Νιάρχος.

Πρόκειται για 5 εκατομμύρια από τα συνολικά 10 εκατομμύρια που διέθεσε το Ίδρυμα στους δυο μεγάλους Δήμους των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης για την αντιμετώπιση της κρίσης (τα υπόλοιπα θα διατεθούν σε κοινωνική πολιτική). Ο  Δήμος προτίθεται να τα χρησιμοποιήσει μεταξύ άλλων και για την πλήρη αναδιαμόρφωση της Βας. Ηρακλείου με κύριο βάρος στο κομάτι από την Αριστοτέλους έως την οδό Κομνηνών, όπου βρίσκεται η συναγωγή Γιαντ Λεζικαρόν.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Μακεδονίας τρεις είναι οι πόλοι προς τους οποίους θα κατευθυνθεί ο Δήμος με στόχο την αναδιαμόρφωση των σημείων με τις σχετικές αναπλάσεις που περιλαμβάνει αυτή. Καταρχήν η αναδιαμόρφωση της Βασιλέως Ηρακλείου με απομάκρυνση των αυτοκινήτων που αναγγέλεται σε συνδυασμό με την πώληση της Αγοράς Μοδιάνο για την οποία το σχέδιο της νέας ιδιοκτήτριας εταιρίας είναι να αποκατασταθεί πλήρως ως αγορά τροφίμων.

Έπεται η αναβάθμιση των ζωνών μπροστά από άλλα τρία εβραϊκά μνημεία πέραν της συναγωγής της Βας. Ηρακλείου. Πρόκειται για τη συναγωγή Μοναστηριωτών όπου θα μετατραπέι η Συγγρού σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας με το κομμάτι μπροστά στην Συναγωγή να πεζοδρομείται, το Εβραϊκό Μουσείο με μετατροπή της Αγίου Μηνά επίσης σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας και το  Γενή Τζαμί  στην Αρχαιολογικού μνημείου. Αυτές οι μελέτες θα ανατεθούν αμέσως μετά την κατάθεση του σχεδίου για το κυκλοφοριακό του κέντρου της Θεσσαλονίκης από το Υπουργείο Συγκοινωνιών.

Το τρίτο σκέλος των μελλοντικών σχεδίων αναπλάσεων περιλαμβάνει την  αναμόρφωση της Αποστόλου Παύλου που εντάσσεται στην τουριστική διαδρομή που έχει σχεδιαστεί από τη Ροτόντα μέχρι το Τουρκικό Προξενείο αλλά και η διαμόρφωση ενός αρχαιολογικού περιπάτου πλάι στα ανατολικά τείχη. Σχέδιο που έχει ανακοινωθεί εδώ και χρόνια. Παρά το τεράστιο ιστορικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει η ευρύτερη περιοχή των κοιμητηρίων της Ευαγγελίστριας παραμένει αναξιοποίητη και σε γενικές γραμμές αποκομμένη από την υπόλοιπη Θεσσαλονίκη, ενώ το ισχύον κυκλοφοριακό καθεστώς την καθιστά δυσπρόσιτη. Η ευρύτερη περιοχή όμως θα μπορούσε να αποτελέσει έναν ενιαίο χώρο μνήμης με έντονους συμβολισμούς. Πρόκειται για μια περιοχή συνολικής έκτασης 145 στρεμμάτων, που ορίζεται από το ανατολικό τείχος της πόλης, από τις οδούς Ολυμπιάδος και Αγίου Δημητρίου, καθώς και από τα διοικητικά όρια μεταξύ των δήμων Θεσσαλονίκης και Αγίου Παύλου και το ρέμα-χείμαρρο της Ευαγγελίστριας. Εκτός από τα κοιμητήρια της Ευαγγελίστριας εκεί βρίσκονται τα κοιμητήρια των Διαμαρτυρομένων και της Αρμενικής Κοινότητας, τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία, το νοσοκομείο “Άγιος Δημήτριος”, το οποίο είναι χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του, καθώς και οι “Κήποι του Πασά”, που έχουν χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης και ιστορικό διατηρητέο μνημείο, αλλά και το Μηχανουργείο Αξυλιθιώτη, το οποίο ανακατασκευάστηκε πλήρως πρόσφατα και έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.

Μάλιστα το 2009,  ο δήμος Θεσσαλονίκης προκήρυξε, σχετικό διαγωνισμό μελετών για την πολεοδομική, κυκλοφοριακή και περιβαλλοντική της ανάπλαση. Ζητούμενο του διαγωνισμού ήταν να μελετηθούν και οι δυνατότητες χάραξης ενός νέου δρόμου, ο οποίος θα συνδέσει καλύτερα το κέντρο της Θεσσαλονίκης με τον δήμο Αγίου Παύλου, την Άνω Πόλη και την περιφερειακή οδό. Κεντρικοί στόχοι υπήρξαν η βέλτιστη αξιοποίηση των διατηρητέων χώρων που συνυπάρχουν στην περιοχή, αλλά και η περιβαλλοντική αναβάθμισή της. Τρεις ήταν οι μελέτες που προκρίθηκαν και ίσως κάποια από αυτές δρομολογηθεί προς υλοποίηση στο εγγύς μέλλον.

Αρχαιολογικός και φυσιολατρικός περίπατος (Νουκάκης και Συνεργάτες Ε.Ε., Μ. Παντελιά, Γ.Μ. Χατζηστεργίου, Μ. Παρασκευόπουλος, Χ. Αρβανιτάκης, Δ. Αναγνωστόπουλος και Σία Ε.Ε.)

Προτείνει την οργάνωση δύο πεζοπορικών διαδρομών ανάμεσα στα μνημεία. Ο πρώτος περίπατος, ο αρχαιολογικός, σχεδιάζεται να διαμορφωθεί κατά μήκος του τείχους. Ο δεύτερος περίπατος, ο φυσιολατρικός, θα αναπτύσσεται κατά μήκος του ρέματος και θα διατρέχει τα ιστορικά κοιμητήρια της περιοχής. Επίσης προτείνεται η διάνοιξη ενός διευρυμένου πεζόδρομου ανάμεσα στο νοσοκομείο και στα κοιμητήρια. Στο σύνολό τους οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται είναι ήπιες, ώστε να μην ανατραπεί η φυσιογνωμία του φυσικού τοπίου. Σε αυτή τη βασική αρχή στηρίζεται η χάραξη του νέου οδικού άξονα, που προτείνεται να δημιουργηθεί, ώστε να εξυπηρετήσει τους οδηγούς που κινούνται από το κέντρο της πόλης προς την περιφερειακή οδό.

Μητροπολιτικό πάρκο μνήμης και πολιτισμού (Π. Νικηφορίδης, Μ. Κουόμο, Ε. Χατζηδημητρίου, Εύεργος Α.Ε., Μ. Δόσιου, Μακεδονική Εταιρεία Τεχνικών Μελετών Α.Ε., Α. Βογιαρίδης, Χ. Εφραιμίδης, Υπόβαθρο Α.Ε.)

Η Ευαγγελίστρια προτείνεται να αποτελέσει έναν πράσινο και ιστορικό τόπο, προστατευμένο από την κίνηση της πόλης. Προτείνεται η χάραξη ενός νέου δρόμου στα όρια των δήμων Θεσσαλονίκης και Αγίου Παύλου και η παράλληλη κατάργηση της οδού Κάστρων ως οδικού άξονα. Η περιοχή αυτή θα απευθύνεται αποκλειστικά στους πεζούς και στους ποδηλάτες, ενώ οι μετακινήσεις στο εσωτερικό του ενοποιημένου πάρκου θα μπορούν να υποστηρίζονται και από ένα μικρό μέσο δημόσιας μεταφοράς. Προτείνεται επίσης η παύση λειτουργίας του νοσοκομείου “Άγιος Δημήτριος” και η μεταφορά των δραστηριοτήτων του σε άλλο νοσοκομείο, ώστε το διατηρητέο κτίριο να αναδειχθεί σε χώρο πολιτισμού.  Ακόμη, προβλέπονται η δημιουργία ενός υπαίθριου κινηματογράφου μέσα στους Κήπους του Πασά, καθώς και η διαμόρφωση ενός υπαίθριου αμφιθεάτρου σε τμήμα της Ευαγγελίστριας.

Κλειστός εναέριος οδικός άξονας (Ν. Σουλάκης, Ο. Βαφειάδου, Τετρακτύς ΕΤΕ, Τρόπαλις ΕΤΕ, Β. Βαβάκος, Ο. Παπάς, Κ. Παπακωνσταντίνου)

Προτείνεται εναέριος δρόμος που θα συνδέει ο κέντρο της Θεσσαλονίκης με τον δήμο Αγίου Παύλου και την περιφερειακή οδό που θα ξεκινά από την οδό Πανεπιστημίου, όπου χωροθετείται και ο πρώτος ανισόπεδος κόμβος για τη διοχέτευση της κυκλοφορίας. Ο δεύτερος υπέργειος κόμβος δημιουργείται για την εξυπηρέτηση των αναγκών του νοσοκομείου “Άγιος Δημήτριος”. Στο ύψος του ρέματος του Αγίου Παύλου σχεδιάζεται ακόμη ένας κόμβος με διπλό κύκλο. Ο ανατολικός αρχαιολογικός περίπατος των τειχών προβλέπεται να συνδεθεί με τον αρχαιολογικό χώρο βόρεια των κοιμητηρίων της Ευαγγελίστριας μέσω πεζογέφυρας.  Επίσης προτείνεται η κατασκευή ενός πολυώροφου χώρου στάθμευσης στη συμβολή των οδών Ελένης Ζωγράφου και Κάστρων με τη λεωφόρο Όχι. Στην περιοχή του ρέματος χωροθετείται μια μικρή λίμνη.